Okręty podwodne projektu 949

Okręty podwodne projektu 949 (seria: Granit, kod NATO: Oscar) – radzieckie atomowe okręty podwodne zaprojektowane do zwalczania amerykańskich lotniskowcowych grup uderzeniowych.

Okręty podwodne projektu 949

Kraj budowy	ZSRR Rosja
Użytkownicy	ZSRR Rosja
Stocznia	Siewierodwińsk
Wejście do służby	1982
Zbudowane okręty	13
Okręty w służbie	8
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	Nawodna: Oscar I – 12500 t Oscar II – 14700 t W zanurzeniu: Oscar I – 22500 t Oscar II – 24000 t
Długość	Oscar I – 143 m Oscar II – 154 m
Szerokość	18,2 m
Zanurzenie	600 m
Napęd	2 reaktory jądrowe VM-5 OK-650b typu PWR (chłodzone wodą) wytwarzające parę dla 2 turbin parowych o mocy 90000 KM napędzających 2 4-łopatowe śruby (Oscar II – 7-łopatowe)
Prędkość	16 węzłów (na powierzchni) 32 węzły (w zanurzeniu)
Załoga	94
Uzbrojenie	Patrz opis

Oscar II - widoczne klapy wyrzutni pocisków rakietowych P-700 Granit

Wyróżnia się 2 wersje jednostek tego typu:

• 949 seria: Granit (w nomenklaturze NATO nazwany Oscar I)
• 949A seria: Antiej (Oscar II)

Okręty typu Oscar II nadal pełnią służbę w Marynarce Wojennej Federacji Rosyjskiej i są jednymi z największych okrętów podwodnych w jej siłach.

Do typu Oscar II należał okręt K-141 "Kursk", który zatonął na Morzu Barentsa 12 sierpnia 2000 wraz z całą załogą.

Historia

Projekt 949 powstał w Centralnym Biurze Projektowym "Rubin" jako następca okrętów typu Echo II, przenoszących pociski rakietowe dalekiego zasięgu. Pierwszą jednostkę typu Oscar I zbudowano w latach 1978-1980 w stoczni w Siewierodwińsku, a do służby weszła ona w 1982 roku jako K-525 "Archangielsk". Po zbudowaniu drugiej jednostki, K-206 "Murmańsk", rozpoczęto produkcję przedłużonego o 11 metrów i lepiej wyposażonego typu Oscar II. Zwodowano 11 jednostek tego typu.

Opis

Typ Oscar to konstrukcja dwukadłubowa. Zewnętrzny kadłub jest oddzielony od wewnętrznego (stalowego) 20-centymetrową warstwą gumy tłumiącą dźwięki. Wykonany został ze stopu stali o wysokiej zawartości niklu i chromu, która ma słabe właściwości magnetyczne i jest odporna na korozję. Stery głębokości mogą zostać całkowicie schowane w kadłubie. Wewnętrzny kadłub podzielony jest na 9 przedziałów, z których każdy może zostać odcięty od pozostałych w razie nagłej konieczności. Podobnie jak większe okręty typu Typhoon, typ Oscar wyposażony został w kapsułę ratunkową zamontowaną w kiosku.

Uzbrojenie

• 24 wyrzutnie pocisków rakietowych P-700 Granit (w kodzie NATO SS-N-19 Shipwreck) o zasięgu 550 km, zainstalowane pomiędzy kadłubem wewnętrznym i zewnętrznym, w dwóch rzędach po obu stronach kiosku, każda skierowana pod kątem 40 stopni do przodu. Osłonięte są 12 klapami (pod jedną klapą znajdują się 2 wyrzutnie).
• 4 wyrzutnie torpedowe kalibru 533 mm mogące wystrzeliwać pociski RPK-2 Wjuga (SS-N-15 Starfish).
• 4 wyrzutnie torpedowe kalibru 650 mm mogące wystrzeliwać przeciwokrętowe pociski RPK-6 Wodopad (SS-N-16 Stallion) o zasięgu 120 km.

Wykaz jednostek

W związku z panującą w Marynarce Rosyjskiej tendencją do zmieniania nazw jednostek, występują pewne nieścisłości dotyczące nazw poszczególnych okrętów typu Oscar II. Informacje na temat innych prawdopodobnych nazw (jeśli takowe występują) podane zostały w opisie konkretnych jednostek. Ponadto, ze względu na duże znaczenie okrętów Oscar II dla Marynarki Rosyjskiej, w przypadku niektórych jednostek nie są jasne daty przyjęcia oraz wycofania ze służby. W związku z powyższymi, dane zawarte w tym wykazie należy traktować jedynie orientacyjnie.

Oscar I

• K-206 "Murmańsk"

W służbie w latach 1983-1996, rozmontowany w 2004 roku.

• K-525 "Archangielsk"

W służbie w latach 1982-1996, w 2001 roku rozmontowany w stoczni w Siewierodwińsku.

Oscar II

• K-119 "Woroneż"

W służbie od 1988 roku. Inne prawdopodobne nazwy to "Krasnojarsk", "Tambov" oraz "Czelabińsk".

• K-132 "Irkuck"

W służbie od 1987 roku. Prawdopodobnie wycofany ze służby w 1998 roku. Inna możliwa nazwa okrętu to "Biełgorod".

• K-141 "Kursk"

W służbie od 1994 lub 1995 roku. Zatonął 12 sierpnia 2000 wraz z całą załogą. Wrak okrętu podniesiony z dna w 2001 roku i przetransportowany do Siewierodwińska.

• K-148 "Orenburg"

W służbie od 1986 roku. Wcześniejsze nazwy okrętu: "Krasnodar", "Wołogda". Nie wiadomo, czy okręt nadal znajduje się w służbie, czy też został wycofany (prawdopodobna data wycofania to 1998 rok).

• K-173 "Krasnojarsk"

W służbie od 1988 lub 1989 roku. Prawdopodobnie wycofany ze służby w 1997 lub 1998 roku. Inna możliwa nazwa tego okrętu to "Woroneż".

• K-186 "Omsk"

W służbie od 1993 roku. Prawdopodobnie przemianowany na "Pietropawłowsk Kamczacki".

• K-266 "Orioł"

W służbie od 1992 lub 1993 roku. Wcześniejsza nazwa to "Severodvinsk".

• K-410 "Smoleńsk"

Oscar I

W służbie od 1990 roku.

• K-442 "Czelabińsk"

W służbie od 1990 lub 1991 roku. Inna prawdopodobna nazwa to "Psków".

• K-456 "Wiliuczińsk"

W służbie od 1991 lub 1992 roku. Wcześniejsza nazwa tego okrętu to "Kasatka".

• K-512 "Swiatoj Gieorgij Pobieditiel"

W służbie od 1997 roku. Wcześniejsza nazwa to "Tomsk". 26 stycznia 1998 na okręcie miała miejsce awaria systemu chłodzenia, w wyniku której ranionych zostało pięciu członków załogi. Jeden z nich zmarł 2 dni później.

• K-530 "Biełgorod"

Nie do końca jest jasne, czy dwunasta jednostka typu Oscar II została ukończona, czy też jej budowa została przerwana.

Linki zewnętrzne

• Project 949 / Oscar (Federation of American Scientists) (ang.)
• Zdjęcie satelitarne okrętów typu Oscar II w bazie niedaleko Murmańska
• Okręty Podwodne Świata - typ Oscar - www.ops.mil.pl

Galeria zdjęć

Galeria zdjęć okrętów podwodnych typu Oscar - wwww.ops.mil.pl