Naczelne Dowództwo Wojsk Kierunku Zachodniego

Naczelne Dowództwo Wojsk Kierunku Zachodniego (ros. Главное командование войск Западного направления, ГКЗН) – dowództwo Sił Zbrojnych ZSRR szczebla strategicznego na teatrze działań wojennych obejmującym środkową i zachodnią Europę.

Naczelne Dowództwo Wojsk Kierunku Zachodniego zostało utworzone we wrześniu 1984 w Legnicy (w 1991 przeniesione do Smoleńska). Na zachodnim teatrze działań wojennych skupiono ok. 40% potencjału bojowego SZ ZSRR.

Wojska podporządkowane ND WKZ

• Grupa Wojsk Radzieckich w Niemczech (3 Armia Ogólnowojskowa, 8 i 20 Armia Ogólnowojskowa Gwardii, 1 i 2 Armia Pancerna Gwardii, 16 Armia Lotnicza)
• Północna Grupa Wojsk Armii Radzieckiej w Polsce (2 dywizje - w czasie wojny 16 Armia Ogólnowojskowa)
• Centralna Grupa Wojsk Armii Radzieckiej w Czechosłowacji (28 Korpus Armijny, 131 Dywizja Lotnictwa Mieszanego)
• Białoruski Okręg Wojskowy (28 Armia Ogólnowojskowa, 5 Armia Pancerna Gwardii, 7 Armia Pancerna, 26 Armia Lotnicza, 11 Korpus 2 Armii Obrony Przeciwlotniczej)
• Przykarpacki Okręg Wojskowy (13 i 38 Armia Ogólnowojskowa, 8 Armia Pancerna, 14 Armia Lotnicza, 28 Korpus 2 Armii Obrony Przeciwlotniczej)
• wydzielone wojska Państw Stron Układu Warszawskiego (tylko na wypadek wojny)
  • Wojska Polskiego (Front Polski)
  • Czechosłowackiej Armii Ludowej (Front Czechosłowacki)
  • Narodowej Armii Ludowej NRD (dwa korpusy armijne)
• 4 Armia Lotnicza Rezerwy Naczelnego Dowództwa
• Zjednoczona Flota Bałtycka Układu Warszawskiego
  • Flota Bałtycka
  • Marynarka Wojenna PRL (na wypadek wojny)
  • Marynarka Wojenna NRD (na wypadek wojny)
• 3 Brygada Łączności
• 134 Brygada Łączności
• 284 Samodzielny Węzeł Łączności

Liczba związków takt. i środków walki w związkach operacyjnych Wojsk Zachodniego Kierunku

Nazwa związku operacyjnego	DPanc	DZ	DPD	BDes	czołgi	tr.opanc	samoloty	śmigłowce	WROT
Grupa Wojsk w Niemczech	9	8	0	6	4386	5215	679	350	170
Północna Grupa Wojsk	1	1	0	0	599	390	202	85	20
Centralna Grupa Wojsk	2	3	0	0	1120	2505	103	173	90
Białoruski Okręg Wojskowy	9	3	1	0	3504	3096	408	120	124
Przykarpacki Okręg Wojskowy	3	9	0	0	2928	3762	314	120	108
Front Polski	5	8	0	2	3350	4855	480	43	64
Narodowa Armia Ludowa NRD	2	9	1	1 DPGórskiej	3100	5900	307	74	80
Czechosłowacka Armia Ludowa	5	8	0	0	3035	3485	363	56	77

Flota Bałtycka (krążowników – 5, niszczycieli – 5, fregat, korwet i okrętów podwodnych – 35, kutrow rakietowych – 103, samolotów – 204, śmigłowcow 50).

Marynarka Wojenna NRD (okrętów podwodnych 24, niszczycieli rakietowych – 1, fregat rakietowych 8, kutrów rakietowych 50, fregat 2)

Marynarka Wojenna PRL (niszczycieli rakietowych – 1, okrętów podwodnych – 3).

Dowódcy ND WKZ

• marszałek ZSRR Nikołaj Ogarkow (1984-1988)
• gen. armii Stanisław Iwanowicz Postnikow (1988-1992).

Bibliografia

• W. I. Fieskow, K. A. Kałasznikow, W. I. Golikow, Советская Армия в годы "холодной войны" (1945-1991), Tomsk 2004, ISBN 5-7511-1819-7