Loading AI tools
polski podróżnik, historyk, kartograf i dyplomata Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marcin Broniewski (Broniowski) herbu Tarnawa, znany jako Martinus Bronovius de Biezdzfedea (zm. przed 31 marca 1593) – sekretarz Stefana Batorego[1], polski podróżnik, historyk, kartograf, dyplomata[2], kronikarz, pamiętnikarz i wydawca.
Tarnawa | |
Data śmierci | |
---|---|
Rodzeństwo |
Urodził się w I połowie XVI w. w rodzinie Broniowskich, właścicieli Bieździedzy pieczętujących się herbem Tarnawa. Gałąź bieździedzka rodu Broniewskich wywodzi się z gniazda majątku Broniewice, w dawnym powiecie sandomierskim. Za czasów króla Kazimierza Jagiellończyka (1447-1492) wszyscy należący do tego gniazda przyjęli nazwisko Broniewski, pisane często początkowo, jako Broniowski. Syn Stanisława, brat Jerzego, Mikołaja i Krzysztofa. Posiadał dobre wykształcenie, lecz nieznane jest miejsce studiów. Dworzanin królewski Zygmunta Augusta, który należał do obozu katolickiego i podpisał protestację przeciwko konfederacji warszawskiej. Od 1577, na dworze króla Stefana Batorego, pełnił funkcję sekretarza monarchy. Jako burgrabia krakowski, nagrodzony został przez Jana Olbrachta starostwem w Lubaczowie i wójtostwami potwierdzonymi także przez Zygmunta I Starego, które utorowały drogę do dworu królewskiego następnym z rodu. Jako poseł polski do chana perekopskiego Machmet Gireja (4 kwietnia 1578)[3] był architektem zawartego układu pokojowego. Rok później ponownie posłował do Tatarów. W 1580 powrócił i lata następne spędził na dworze królewskim. Po śmierci Stefana Batorego wystąpił w obronie swych praw majątkowych na sejmie konwokacyjnym 1587, domagając się jednocześnie wynagrodzenia za poselstwo do Tatarów. W czasie sejmu elekcyjnego był zwolennikiem Piasta, godząc się w ostateczności na królewicza szwedzkiego. Dla wymierzenia sprawiedliwości napadł na majątek Familicze, należący do prawosławnego biskupa łuckiego - Terleckiego. Schyłek życia prawdopodobnie spędził zajmując się rzemiosłem wojennym. Poseł na sejm koronacyjny 1587/1588 roku z województwa ruskiego[4].
Był podróżnikiem i twórcą pierwszego opisu ówczesnego Krymu – Tartariae descriptio (Opis Tatarii) w języku łacińskim i zarazem pierwszej informacji o żyjącym tam ludzie. Mapy północnych wybrzeży Morza Czarnego, które sporządził, były równie unikalnymi co jedynymi i uważane są dzisiaj za wybitny zabytek i osiągnięcie polskiej kartografii, a o ich nie tylko zabytkowej klasie może świadczyć fakt, iż ostatni raz drukiem wydano je w 1963.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.