Łaszak annamicki[4], kunołaz laotański[5] (Chrotogale owstoni) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kunołazów (Hemigalinae) w obrębie rodziny wiwerowatych (Viverridae). Jedyny przedstawiciel rodzaju łaszak[4] (Chrotogale)[6]. Gatunek słabo poznany, w muzeach znajduje się tylko kilkanaście okazów tego ssaka[7].

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Łaszak annamicki
Chrotogale owstoni[1]
O. Thomas, 1912[2]
Thumb
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Podrząd

kotokształtne

Rodzina

wiwerowate

Podrodzina

kunołazy

Rodzaj

Chrotogale
O. Thomas, 1912[2]

Gatunek

łaszak annamicki

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Thumb
Zasięg występowania
Thumb
Zamknij

Taksonomia

Rodzaj i gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1912 roku Oldfield Thomas nadając im odpowiednio nazwy Chrotogale i Chrotogale owstoni[2]. Holotyp pochodził z zatoki Yen nad rzeką Songhoi, w Wietnamie[8]. Jedyny przedstawiciel rodzaju łaszak[4] (Chrotogale)[8][9][10].

Corbet i Hill zaproponowali w 1994 roku umieszczenie tego gatunku w rodzaju Hemigalus[11], lecz zostało to zakwestionowane w 2000 roku[12]. Analiza filogenetyczna przeprowadzona w 2004 roku przez Verona i współpracowników wskazuje na istnienie dwóch różnych geograficznych kladów wspieranych przez osiem synapomorfii[13]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[10].

Etymologia

  • Chrotogale: gr. χρως khrōs, χρωτος khrōtos „skóra i ciało”[14]; γαλεή galeē lub γαλή galē „łasica”[15].
  • owstoni: Alan Owston (1853–1915), angielski przyrodnik[2].

Występowanie i biotop

Gatunek ten występuje w północnym i centralnym Laosie, Wietnamie oraz w południowych Chinach: w prowincji Yunnan i Regionie Autonomicznym Guangxi Zhuang[3][10][16]. Prawdopodobnie może występować też w Kambodży, lecz nie zostało to na razie potwierdzone[3]. Siedliska tego gatunku są słabo poznane. Zamieszkuje górskie i nizinne wiecznie zielone lasy, lasy liściaste i bambusowe, głównie w pobliżu źródeł wody[3][17]. Spotykany również w silnie zdegradowanych lasach[3]. Okoliczni myśliwi widywali ten gatunek w pobliżu wiosek[17].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 56–72 cm, długość ogona 35–47 cm, długość ucha 4–6 cm; masa ciała 2,5–4,2 kg[9]. Sierść koloru kremowobiałego. Na bokach ciała, szyi, kończynach oraz ogonie znajdują się rzędy ciemnych plam i pasów. Koniec długiego ogona koloru ciemnego. Od klatki piersiowej do krocza ciągnie się wąska, pomarańczowa linia[18]. Głowa dość mała z długim, zwężającym się pyskiem, dużymi oczami i uszami. W wąskiej szczęce znajdują się małe zęby[17]. Siekacze są blisko osadzone, szerokie i ułożone w półkole, po czym można ten gatunek odróżnić od innych przedstawicieli rodziny łaszowatych. Uzębienie podobne jest do uzębienia kunołaza pręgowanego (Hemigalus derbyanus), co jest związane z ich podobną dietą[19]. Wzór zębowy: I C P M = 40[9].

Tryb życia

Niewiele wiadomo na temat trybu życia tego ssaka. Prowadzi głównie naziemny, samotny i nocny tryb życia[5][17]. W poszukiwaniu zdobyczy potrafi wspinać się na drzewa[18]. Na schronienie wykorzystuje pnie dużych drzew, naturalne otwory w drzewach, skałach lub w glebie. Do znakowania terenu i odstraszania wrogów używa gruczołów zapachowych, które wydzielają nieprzyjemny zapach[5][7][18]. W niewoli samce i samice nie przejawiają wobec siebie agresji i wrogości[18]. Na podstawie obserwacji zwierząt trzymanych w niewoli można stwierdzić, że okres rozrodczy przypada na styczeń-marzec, ale może trwać do listopada[17]. Ciąża u samic trwa około 60 dni. Po tym okresie rodzą się 1-3 młode o masie urodzeniowej 75-88 g[18]. U samic mogą występować jeden lub dwa mioty rocznie. Głównym pożywieniem kunołaza laotańskiego są dżdżownice[5][18]. Pokarm uzupełnia, zjadając inne bezkręgowce i owoce. Do zdobywania pożywienia używa przednich łap i długiego pyska.

Znaczenie

W północnych Indochinach poluje się na tego ssaka, gdyż uważa się, że jego mięso ma właściwości lecznicze[17].

Zagrożenie i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii VU (zagrożony wyginięciem)[3]. Stan populacji jest słabo poznany. Głównym zagrożeniem dla tego gatunku jest degradacja środowiska i utrata naturalnych siedlisk oraz polowania dla mięsa i skór[3].

Przypisy

Bibliografia

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.