Kościół Najświętszej Marii Panny w Broumovie

Kościół Najświętszej Marii Panny w Broumovie (cz. Kostel svaté Panny Marie, Pod lipami”^[1]) – zabytkowy drewniany rzymskokatolicki kościół cmentarny pw. Najświętszej Marii Panny w Broumovie, w Sudetach Środkowych.

Kościół Najświętszej Marii Panny
Kostel svaté Panny Marie

46944/6-1540
nieczynny kultowo
Widok ogólny
Państwo	Czechy
Kraj	hradecki
Miejscowość	Broumov
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Broumov
Wezwanie	Najświętszej Marii Panny
Historia Data zakończenia budowy 1450
Dane świątyni Styl barok Świątynia • materiał bud. • drewno Wieża kościelna • liczba wież 1 Ołtarz • liczba ołtarzy 2 Liczba naw 1
Położenie na mapie Sudetów Broumov, kościół Najświętszej MP
50°34′46,2″N 16°19′58,6″E

Uważany za najstarszy kościół drewniany w Czechach^[2].

Historia

Drewniany kościół cmentarny w Broumovie postawiony został w drugiej połowie XIII w. prawdopodobnie w miejscu jeszcze starszego^[3]. W czerwcu 1421 dotknięty pożarem podczas oblężenia Broumova przez wojska husyckie. Obecna bryła kościoła, z zachowanymi reliktami poprzedniego, pochodzi z odbudowy po pożarze w 1450^[4]. W 1779 wojsko pruskie odkryło soboty obite pierwotnie deskami. Wieża remontowana w 1811. W połowie XVIII w. nad prezbiterium zbudowano dzwonnicę, która nie przekroczyła grzbietu dachu^[5]. Od 2008 narodowy zabytek kultury^[6].

Architektura i wyposażenie

To drewniana budowla konstrukcji zrębowej, orientowana. Zbudowany na planie wydłużonego ośmioboku. Bryła kościoła składa się z zamkniętego trójbocznie prezbiterium, szerszej nawy, nad którą ośmioboczna wieżyczka na sygnaturkę zwieńczona długą drewnianą iglicą oraz kruchty. Nad prezbiterium niska wieża z dzwonnicą. Całość przykryta gontowym dachem czterospadowym. Świątynię otaczają otwarte soboty wsparte na słupach. Do budowy kościoła nie użyto ani jednego gwoździa^[5]. W podcieniach zgromadzono wiele renesansowych nagrobków oraz wymalowane na dziewięciu deskach kopie dokumentów z dziejów miasta z lat 1542–1847, których oryginały przechowywane są w pobliskim klasztorze^[4].

• 
  Elewacja frontowa
• 
  Elewacja północna
• 
  Od strony wschodniej
• 
  Dekoracja sufitu
• 
  Wnętrze: ołtarz główny
• 
  Dekoracja sufitu

Wewnątrz stropy płaskie i dwa wejścia z gotyckimi portalami z XV w. Na suficie niezwykłe zdobienia malarskie wykonane przy pomocy patronów, popularnej w średniowieczu sztuki ludowej. Wykonano blisko 60 takich obrazków z motywami roślinnymi, zwierzęcymi, literowymi i geometrycznymi. W ołtarzu głównym rzeźba Matki Boskiej z aniołkami z połowy XVIII w. Na pozostałe wyposażenie składają się: dwa rokokowe ołtarze boczne św. Józefa i św. Jana Nepomucena oraz obraz wotywny z 1609 z najstarszym wizerunkiem Broumova^[2][5].

Otoczenie

Obok kościoła cmentarz, na którym przetrwało wiele nagrobków z XIX i początku XX w.^[4]. W obejściu świątyni ułożono szereg renesansowych i empirowych płyt nagrobnych, pochodzących ze zlikwidowanych grobów^[5].

• 
  W galerii
• 
  W galerii
• 
  Otoczenie
• 
  Nagrobek Anotniny Slawkowsky g. Kleeborn
• 
  Herb von Kleeborn
• 
  Herb von Slawkowsky

Przypisy

1. Cemetery Church of the Virgin Mary. Klasztor Broumov, strona internetowa. [dostęp 2018-02-18]. (ang.).
2. Waldemar Brygier: Góry Stołowe. Oficyna Wydawnicza "Rewasz", wydanie II, Pruszków 2016, s. 126. ISBN 978-83-89188-99-1.
3. Kościół cmentarny Najświętszej Maryi Panny. Tablica informacyjna na kościele, Broumov, data dostępu 2014-06-14. Brak numerów stron w książce
4. Cyprian Skała: Sudety polskie, czeskie i niemieckie. Wydawnictwo "Pascal", Bielsko Biała 2006, s. 502, 503. ISBN 83-7304-582-1.
5. Kościółek cmentarny Maryi Panny. Klasztor Broumov, strona internetowa. [dostęp 2018-02-09]. (pol.).
6. Hřbitovní kostel Panny Marie v Broumově. Narodowy zabytek kultury Republiki Czeskiej, lista. [dostęp 2018-02-09]. (cz.).

Kontrola autorytatywna (kościół):

• VIAF: 223806382
• NKC: olak2012678947