Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kontroler biletów lub rewizor biletów, potocznie kanar – osoba upoważniona przez organizatora transportu na danym terenie lub przez konkretnego przewoźnika do prowadzenia kontroli dokumentów przewozu (biletów jednorazowych i okresowych) osób lub bagażu w środkach transportu zbiorowego.
Kontroler legitymuje się identyfikatorem umieszczonym w widocznym miejscu zawierającym następujące informacje:
W razie stwierdzenia braku ważnego biletu, lub dokumentu uprawniającego do bezpłatnych, lub ulgowych przejazdów kontroler biletów pobiera właściwą należność za przewóz i opłatę dodatkową. Jej wysokość określa organizator transportu zbiorowego: rada gminy, rada powiatu albo sejmik województwa. W przypadku gdy pasażer nie jest w stanie uiścić opłaty na miejscu, kontroler biletów wystawia wezwanie do zapłaty. W przypadku gdy podróżny udokumentuje, nie później niż w terminie 7 dni od dnia przewozu, uprawnienia do bezpłatnego lub ulgowego przejazdu, bądź okaże bilet okresowy, którego nie miał podczas przejazdu, pobrana opłata dodatkowa, po uiszczeniu opłaty manipulacyjnej, podlega zwrotowi, a w przypadku wezwania do zapłaty – umorzeniu.
Od kanarkowego koloru otoków na czapkach dawnych kontrolerów biletów nazywany jest w mowie potocznej „kanarem”.
W marcu 2011 roku weszły w życie zmiany w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym nadające dodatkowe kompetencje przewoźnikowi i osobie upoważnionej przez nią do kontroli biletów.
Kontroler nie miał uprawnień do podejmowania działań mających na celu ustalenie tożsamości podróżnego innych niż wezwanie odpowiednio uprzywilejowanych służb państwowych, w szczególności nie mógł uniemożliwić pasażerowi opuszczenia pojazdu. W tym zakresie wypowiedział się jednoznacznie Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 19 stycznia 2005 roku, sygn. akt OSK 790/04, stwierdzając, iż: „Postanowienie regulaminu przewozu osób i bagażu upoważniające kontrolera do udaremnienia próby opuszczenia pojazdu pasażerowi, który to kontroler nie jest ani funkcjonariuszem Policji, ani innym organem porządkowym, mającym ustawowe prawo do zatrzymania podróżnego, narusza art. 41 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 33a Prawa przewozowego”.
Zgodnie z ustawą z 16 grudnia 2010 roku o publicznym transporcie zbiorowym (wchodzącą w życie od 1 marca 2011), uprawnienia kontrolera zostają rozszerzone o możliwość ujęcia podróżnego, który nie uiścił opłaty za przewóz oraz odmówił okazania dokumentu stwierdzającego tożsamość. Podróżny nie okazujący w takiej sytuacji dowodu tożsamości podlega karze grzywny. Kontroler zyskuje również prawo wskazania podróżnemu miejsca oczekiwania na przyjazd policji. Podróżny, który nie pozostanie we wskazanym miejscu, również może ponieść karę w postaci grzywny.
Najważniejsze aktualne kompetencje kontrolera biletów są więc następujące:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.