Katarzyna Romanowa (1691–1733)

Katarzyna Iwanowna Romanowa (ros. Екате́рина Ива́новна lub Иоа́нновна; ur. 29 października 1691, zm. 14 czerwca 1733^[1]) – carówna rosyjska, córka Iwana V i Praskowii Sałtykowej, księżna Meklemburgii w latach 1716–1728 jako żona Karola Leopolda, babka cesarza Iwana VI.

Katarzyna Iwanowna Romanowa

księżna Meklenburgii-Schwerinu
Okres	od 1716 do 1728
Jako żona	Karola Leopolda Mecklenburg-Schwerin
Dane biograficzne
Dynastia	Romanowowie
Data urodzenia	29 października 1691
Data śmierci	14 czerwca 1733
Ojciec	Iwan V Romanow
Matka	Praskowia Sałtykowa
Rodzeństwo	Anna Romanowa, Praskowia, Maria, Teodozja
Mąż	Karol Leopold Mecklenburg-Schwerin od 8 kwietnia 1716 do 14 czerwca 1733
Dzieci	Anna Leopoldowna

Życiorys

Pochodzenie

Urodziła się jako trzecia córka (pierwsza, która przeżyła dzieciństwo) cara Iwana V i jego żony Praskowii Sałtykowej. Miała dwie młodsze siostry: Annę i Praskowię^[2]. Z uwagi na upośledzenie jej ojca realną władzę w kraju sprawowała jego siostra Zofia, a po jej upadku w 1689 r. ich przyrodni brat Piotr Wielki^[3]. Pojawiły się plotki, jakoby biologicznym ojcem Katarzyny i jej sióstr był kochanek carycy Wasilij Juszkowow^[2]. Car Iwan zmarł w styczniu 1696 r.

Małżeństwo i potomstwo

Katarzyna była opisywana jako piękna niewysoka brunetka o bladej cerze. Była ulubienicą swojej matki, która nazywała ją dziką księżną^[4]. Z woli stryja wyszła za mąż 8 kwietnia 1716 roku w Gdańsku za Karola Leopolda, księcia Meklenburgii-Schwerin. Poprzez to małżeństwo stworzono polityczny sojusz między Rosją i Meklemburgią przeciwko Szwecji, który był korzystny ze względu na ówczesną politykę cara^[5].

Małżeństwo było nieszczęśliwe, a Karol często bił żonę. Był sadystą i miał skłonności do nadużywania alkoholu^[5].

Z tego związku urodziła się jedna córka^[5]:

• Anna Leopoldowna (1718-1746), regentka Rosji w latach 1740–1741 w imieniu swego syna Iwana VI.

Warunki, w których żyły księżna i księżniczka zaniepokoiły Praskowię Sałtykową^[5]. Rosyjscy dyplomaci stwierdzili, że Katarzyna i jej córka nie mają dworu a zajmują jedynie brudną sypialnię. Caryca-wdowa stawiła się za córką u Piotra Wielkiego i uzyskała zgodę na opuszczenie Meklemburgii przez Katarzynę^[4].

Sprawa sukcesji tronu

Po śmierci Piotra II w 1730 roku Katarzynę, najstarszą z córek Iwana V, uznano za naturalną dziedziczkę tronu. Najwyższa Tajna Rada ze względu na niechęć do Karola Leopolda odrzuciła jej kandydaturę i cesarzową została młodszą siostra Katarzyny Anna^[6]. Katarzyna, którą podejrzewano o spiskowanie z wrogami cesarzowej, została poddana ścisłemu nadzorowi na rozkaz swojej siostry. W 1732 r. córka Katarzyny została uznana za spadkobierczynię tronu swojej ciotki a ściślej – za matkę przyszłego cesarza. Rok później przeszła na prawosławie i otrzymała imiona Anna Leopoldowna^[7].

Śmierć i dziedzictwo

Katarzyna zmarła 14 czerwca 1733 r.^[1]

Losy jej córki i wnuków były tragiczne: Anna po roku sprawowania regencji została obalona przez Elżbietę Piotrowną i skazana na zesłanie wraz z mężem i dziećmi (w tym cesarzem Iwanem VI). Zmarła w 1746 r. w wieku niespełna 28 lat jako więzień zamku w Chołmogorach. Iwan VI od 1756 r. przebywał w bardzo surowych warunkach w Twierdzy Szlisselburskiej, gdzie został zamordowany w 1764 r.^[8].

Przypisy

1. W. Durasow: Rodosłownaja kniga Wsierossijskawo dworjaństwa, Cz.1, Petersburg, 1906, s. 39. dlib.rsl.ru. [dostęp 2015-04-23]. (ros.).
2. Simon SebagS.S. Montefiore Simon SebagS.S. i inni, Romanowowie 1613-1918, 2017, s. 86, ISBN 978-83-65257-13-0.
3. AndrzejA. Andrusiewicz AndrzejA., Romanowowie. Imperium i familia, 2017, s. 140, ISBN 978-83-08-05394-2.
4. Simon SebagS.S. Montefiore Simon SebagS.S., Romanowowie 1613-1918, 2017, s. 150, ISBN 978-83-65257-13-0.
5. Simon SebagS.S. Montefiore Simon SebagS.S., Romanowowie 1613-1918, 2017, s. 133, ISBN 978-83-65257-13-0.
6. AndrzejA. Andrusiewicz AndrzejA., Romanowowie. Imperium i familia, 2017, s. 204, ISBN 978-83-08-05394-2.
7. AndrzejA. Andrusiewicz AndrzejA., Romanowowie. Imperium i familia, 2017, s. 218, ISBN 978-83-08-05394-2.
8. AndrzejA. Andrusiewicz AndrzejA., Romanowowie. Imperium i familia, 2017, s. 245, ISBN 978-83-08-05394-2.

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 81319244
• GND: 137079168