Język północnosaamski
najszerzej używany z wszystkich języków saamskich / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Język północnosaamski?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Język północnosaamski[2] (płn.-lap. sámegiella lub davvisámegiella[3], pol. często północnolapoński) – jeden z kilku języków używanych przez ugrofiński lud Saamów w północnej części Norwegii, Finlandii i Szwecji.
Obszar | |||||
---|---|---|---|---|---|
Liczba mówiących |
26 tys.[1] | ||||
Pismo/alfabet | |||||
Klasyfikacja genetyczna | |||||
| |||||
Status oficjalny | |||||
Organ regulujący | ?↗ | ||||
UNESCO | 3 zdecydowanie zagrożony↗ | ||||
Ethnologue | 2 prowincjonalny↗, 6b zagrożony↗ | ||||
Kody języka | |||||
ISO 639-1 | se | ||||
ISO 639-2 | sme | ||||
ISO 639-3 | sme | ||||
IETF | se | ||||
Glottolog | nort2671 | ||||
Ethnologue | sme | ||||
GOST 7.75–97 | саа 575 | ||||
Linguist List | sme | ||||
WALS | sno | ||||
SIL | SME | ||||
Występowanie | |||||
Zasięg języka północnosaamskiego zaznaczono cyfrą 5 | |||||
W Wikipedii | |||||
| |||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Według danych Ethnologue (wyd. 22, 2019) posługuje się nim 26 tys. osób. W samej Norwegii ma 20 tys. użytkowników[1]. Ma największą liczbę użytkowników spośród języków saamskich[4][5].
Dzieli się na cztery główne grupy dialektalne (regionalne). Różnice między nimi dotyczą przede wszystkim fonologii, a w mniejszym zakresie morfologii i leksyki tradycyjnej. Istnieje również zróżnicowanie związane z wpływami różnych języków państwowych (w zakresie fonetyki i intonacji, składni i nowoczesnego słownictwa)[3].
Jest zdecydowanie zagrożony wymarciem, do czego przyczynia się mniejszościowy charakter języka w wielu regionach zamieszkałych przez ludność saamską. Tym niemniej cieszy się dość silnym wsparciem instytucjonalnym: jest wykorzystywany w środkach masowego przekazu, w edukacji i piśmiennictwie, a także podczas wydarzeń kulturalnych[3].
Jest zapisywany przede wszystkim alfabetem łacińskim[1]. Pisana postać języka północnosaamskiego powstała w XVIII w. Historycznie istniały różne propozycje ortografii. Dzisiejsza norma pisowni została przyjęta w 1979 r.[3]