Hałyna Pahutiak

Hałyna Pahutiak (ukr. Галина Пагутяк; ur. 26 lipca 1958 we wsi Załokoć k. Drohobycza) — ukraińska pisarka i publicystka. Odznaczona Nagrodą im. Tarasa Szewczenki za powieść Słuha z Dobromylia(inne języki).

Hałyna Pahutiak

Галина Пагутяк

Imię i nazwisko	Hałyna Wasyliwna Pahutiak
Data i miejsce urodzenia	26 lipca 1958 Załokoć, Ukraina
Narodowość	ukraińska
Dziedzina sztuki	literatura
Ważne dzieła
Słuha z Dobromylia(inne języki), Mahnat
Odznaczenia
Strona internetowa

Życiorys

Córka Wasyla i Iwanny Basarab. Urodziła się we wsi Bojków Załokoć, skąd wraz z rodziną przeprowadziła się do Uroża.

Po ukończeniu filologii ukraińskiej na Uniwersytecie Kijowskim pracowała w szkole w czarnobylskim rejonie, następnie w Muzeum Krajoznawczym w Drohobyczu, a także we Lwowskiej Galerii Sztuki. Zrzeszona w Narodowym Związku Pisarzy Ukrainy^[1]. Mieszka we Lwowie.

Twórczość

Hałyna Pahutiak jest autorką ponad trzydziestu książek, licznych esejów i opowiadań. W swojej twórczości chętnie odwołuje się do historii i folkloru Galicji Wschodniej wplatając w nie wątki fantastyczne — m.in. Uriźka hotyka (Урізька готика), Słuha z Dobromylia(inne języki) (Слуга з Добромиля); porusza problemy ekologiczne, a także okrucieństwa i ludzkiej bezbronności^[2]. Część z jej twórczości skierowana jest do dzieci i młodzieży — Wtecza zwiriw abo Nowyj Bestiarij(inne języki) (Втеча звірів або Новий Бестіарій), Korolistwo (Королівство), czy U Kożnoho je babusia (У кожного є бабуся).

W 2010 roku przyznana jej została Nagroda im. Tarasa Szewczenki za książkę Słuha z Dobromylia(inne języki). Dwukrotnie nagradzana przez Międzynarodowy Konwent Fantastyki "Portal"(inne języki) w kategorii "Książka w języku ukraińskim" — w 2008 roku za Knyhonoszi z Korolistwa (Книгоноші з Королівства) oraz w 2011 roku za Zaczarowani muzykanty (Зачаровані музиканти).

Swoje eseje publikuje na serwisie internetowym zaxid.net.

Twórczość Hałyny Pahutiak przekładana była m.in. na język angielski, rosyjski, czeski i niemiecki. Dotychczas nie była przekładana na język polski.

Skandal z egzaminem maturalnym w 2015 roku

W 2015 roku fragment utworu Hałyny Pahutaik został wykorzystany bez uzgodnienia z autorką w arkuszu egzaminacyjnym na ukraińskiej maturze (ZNO) z języka ukraińskiego. Pięć zadań wymagało analizy filozoficznego tekstu "Mały szlak — nie dla ludzi..." i wskazania, co autorka miała na myśli. W otwartym liście Hałyna Pahutiak nazwała te zadania "absurdem i znęcaniem się nad autorskim tekstem"^[3]. Po licznych protestach maturzystów w całej Ukrainie komisja egzaminacyjna postanowiła przyznać za sporne pytania jednakową liczbę punktów wszystkim zdającym^[4].

Nagrody

Rok	Nagroda	Kategoria	Książka	Rezultat
2008	Międzynarodowy konwent fantastyki "Portal"	Książka ukraińskojęzyczna	Knyhonoszi z korolistwa (Книгоноші з Королівства)	Wygrana
2008	Ukrainsko-austriacka literacka nagroda Українсько-австралійська літературна премія "Aster" (Айстра)	(brak)	Zachid soncia w Urożi (Захід сонця в Урожі)	Wygrana
2009	Książka roku BBC	Książka dla dorosłych	Uriźka hotyka (Урізька готика)	Nominacja
2010	Narodowa Nagroda im. Tarasa Szewczenki	Literatura	Słuha z Dobromylia (Слуга з Добромиля)	Wygrana
2011	Międzynarodowy konwent fantastyki "Portal"	Książka ukraińskojęzyczna	Zaczarowani Muzykanty (Зачаровані музиканти)	Wygrana
2015	Literacka nagroda Wałerego Szewczuka	(brak)	Mahnat (Магнат)	Wygrana

Bibliografia

• Dity (Діти), Kijów 1982.
• Hospodar (Господар), Kijów 1986.
• Potrapyty w sad (Потрапити в сад), Kijów 1989.
• Hirczyczne zerno (Гірчичне зерно), Kijów 1990.
• Zapysky Biloho Ptaszka (Записки Білого Пташка) Kijów 1999.
• Zachid soncia w Urożi (Захід сонця в Урожі), Lwów 2003.
• Pysar schidnych worit Prytułku (Писар Східних Воріт Притулку), Lwów 2003,
• Korolistwo (Королівство), Tarnopol 2005.
• Wtecza zwiriw abo Nowyj Bestiarij(inne języki) (Втеча звірів), Kijów 2006, wyd. A-ba-ba-ha-ła-ma-ha(inne języki).
• Słuha z Dobromylia (Słuha z Dobromylia(inne języki)), Kijów 2006.
• Knyhonoszi z Korolistwa (Книгоноші з Королівства), Tarnopol 2007.
• Mij Blyźkyj i Dalekyj Schid (Мій Близький і Далекий Схід), Lwów 2009.
• Uriźka hotyka (Урізька готика), Kijów 2010.
• Zaczarowani muzykanty (Зачаровані музиканти), Kijów 2010.
• Sny Juliji i Hermana (Sny Julii i Hermana(inne języki)), Kijów 2011.
• Uriż ta joho duchy (Уріж та його духи), Lwów 2012.
• Kożen deń inszyj (Кожен день інший), 2013.
• Sentymentani Mandriwky Hałyczynoju (Сентиментальні мандрівки Галичиною), Lwów 2014.
• Mahnat (Магнат), 2014.
• Nowyj rik u Stambuli (Новий рік у Стамбулі), Lwów 2015.
• U kożnoho je babusia (У кожного є бабуся), 2015.
• Hirki zemli (Гіркі землі), 2016.
• Kronika znykłoho mista Хроніка зниклого міста (Lwów 2019).
• Rozmowy pro żyttja i mystectwo (Розмови про життя і мистецтво), współautor: Ołeksandr Kłymenko, 2019
• Knyha pro Załokoć (Книга про Залокоть), 2020.
• Putiwnyk rozhublenych (Путівник розгублених), 2020.

Przypisy

1. Pyśmennyćkyj dowidnyk, litera "P", Narodowy Związek Pisarzy Ukrainy
2. Wywiad Ludzie przychodzą i odchodzą, a czary pozostają
3. Скандал на цьогорічному ЗНО. Письменниця, чий твір використали у тестах, обурена питаннями до нього // Українська правда. Життя [Ukrainska Prawda. Życie], 27.04.2015.
4. Ігор Лікарчук: Більшість абітурієнтів зараз не можуть письмово висловити свою думку [online], glavcom.ua [dostęp 2021-06-08] (ukr.).

Linki zewnętrzne

• Osobista strona Hałyny Pahutiak (wersja polska)
• Ludzie przychodzą i odchodzą, a czary pozostają — wywiad w magazynie literackim "Radar".
• Wywiad dla magazynu Sumno (w języku ukraińskim)
• Wywiad dla serwisu Litakcent (w języku ukraińskim)

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000067875275
• VIAF: 17127606
• LCCN: nr97007815
• GND: 1025601386
• NLA: 35788047
• NKC: jo2008480299