Grobla (Poznań)
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Grobla – część Poznania, położona w centrum miasta, pomiędzy Chwaliszewem na północy, Garbarami na zachodzie i częściowo Piaskami na południowym zachodzie. Znajduje się ok. 500 m na południowy wschód od Starego Rynku, w obrębie Osiedla Stare Miasto.
Osiedle Stare Miasto | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Grobla, widok w kierunku ul. Mostowej i ul. Garbary | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość |
650 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Poznania | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
52°24′18,4″N 16°56′29,3″E |
Osada Nowa Grobla powstała jako konkurencja dla kapitulnego Chwaliszewa, które konkurowało z ulokowanym w 1253 na nowym miejscu Poznaniem. Początkowo było tu tylko pastwisko pomiędzy dwoma odnogami Warty (ówczesnym głównym nurtem, a tzw. Starą Rzeką), przez które usypano w 1447 groblę dla ułatwienia przejazdu. Spowodowało to obniżenie poziomu wód i stopniowe wysuszenie terenu[1]. Grobla skonstruowana była z gliny, piasku oraz faszyny, a brzegi umacniano drewnianymi palami. Pełniła rolę przede wszystkim komunikacyjną, łącząc lewobrzeżny Poznań (od Bramy Wodnej) z prawym brzegiem Warty w okolicy obecnego Mostu Św. Rocha[2]. Nową Groblę założono z inicjatywy rajców poznańskich. W 1447 król Kazimierz IV Jagiellończyk potwierdził prawa miejskie tej osady. W 1460 istniał już most łączący miasteczko z Bramą Wodną. XV wiek był okresem intensywnego rozwoju ekonomicznego Grobli.
Na tzw. planie saskim (1734) obszar wyspy podzielony jest już na działki, co wskazuje na ekonomiczną eksploatację tego terenu w połowie XVIII wieku (musiało już wtedy nastąpić osuszenie gruntów). W tym czasie wyspę nazywano już Nową Groblą[2].
Następny ważny okres dla tej części miasta nastąpił w XIX i początkach XX wieku. Wtedy to, w wyniku postępujące industrializacji, powstawały na Grobli liczne zakłady przemysłowe, fabryki i okazałe kamienice.
W domu przy ul. Grobla 14 mieszkał, wraz z matką (Anną Kazmierczak) i babcią (Apolonią z domu Bilewicz), Ludwig Kazmierczak – dziadek Angeli Merkel ze strony ojca. Potem rodzina przeprowadziła się na Piekary[3].
Pod numerem 11, w latach 1928-1930 mieściła się siedziba komitetu Okręgu Poznańskiego Polskiej Partii Socjalistycznej-Lewicy, co upamiętniała tablica pamiątkowa odsłonięta 29 kwietnia 1983[4].
Podczas okupacji hitlerowskiej, w domu przy ul. Mostowej 15, mieścił się zakonspirowany punkt kontaktowy komendy poznańskiego okręgu Armii Krajowej. Tutaj, jesienią 1943 odbywały się rozmowy pomiędzy AK a PPR. Informuje o tym stosowna tablica na budynku.
Na tym terenie znajduje się wiele siedzib instytucji i budynków, w tym m.in.:
Południowym skrajem Grobli przebiega trasa tramwajowa – linie 5, 13, 16 – przystanek Most św. Rocha.