Graniczna Placówka Kontrolna Barwinek

Graniczna Placówka Kontrolna Barwinek – zlikwidowany pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza wykonujący kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu bezpośrednio w przejściach granicznych na granicy z Czechosłowacją

GPK Barwinek

GPK SG w Barwinku

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	przed 1991
Rozformowanie	24 sierpnia 2005 (przekształcenia)
Tradycje
Kontynuacja	Placówka SG w Barwinku
Organizacja
Dyslokacja	Barwinek
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza Straż Graniczna
Podległość	BiB WOP Karpacka Brygada WOP Bieszczadzki Oddział SG Karpacki Oddział SG

Przejście graniczne Barwinek-Vyšný Komárnik, stan z 11 kwietnia 2008

Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Barinku – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej wykonująca kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu bezpośrednio w przejściach granicznych na granicy z Czechosłowacją/Republiką Słowacką^{[uwaga 1]}.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Jesienią 1965 placówka weszła w podporządkowanie Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej^[1].

1 września 1989 Graniczna Placówka Kontrolna Barwinek została przekazana z Bieszczadzkiej Brygady WOP i włączona w struktury Karpackiej Brygady WOP w Nowym Sączu i tak funkcjonowała do 15 maja 1991^[2].

Straż Graniczna:

16 maja 1991 ochronę granicy państwowej przejęła nowo sformowana Straż Graniczna, a Graniczna Placówka Kontrolna SG w Barwinku weszła w podporządkowanie Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej^[3] (GPK SG w Barwinku).

W 2000 rozpoczęła się reorganizacja struktur Straży Granicznej związana z przygotowaniem Polski do wstąpienia do Unii Europejskiej i przystąpieniem do Traktatu z Schengen. Podczas restrukturyzacji wprowadzono kompleksową ochronę granicy już na najniższym szczeblu organizacyjnym, tj. strażnica i graniczna placówka kontrolna. Wprowadzona całościowa ochrona granicy zniosła podział na graniczne jednostki organizacyjne ochraniające tylko tzw. „zieloną granicę” i prowadzące tylko kontrole ruchu granicznego. W wyniku tego, 2 stycznia 2003 Strażnica SG w Barwinku została włączona w strukturę Granicznej Placówki Kontrolnej Straży Granicznej w Barwinku. Od tego dnia GPK SG w Barwinku przejęła służbową odpowiedzialność za ochronę odcinka granicy państwowej podległy dotychczas rozwiązanej strażnicy SG w Barwinku^{[uwaga 2][4]}.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 22 września 2004, 1 stycznia 2005 GPK SG w Barwinku została przekazana z Bieszczadzkiego Oddziału SG i włączona w struktury Karpackiego Oddziału SG w Nowym Sączu^{[uwaga 3]}

Jako Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Barwinku funkcjonowała do 23 sierpnia 2005 i 24 sierpnia 2005 została przekształcona na Placówkę Straży Granicznej w Barwinku (PSG w Barwinku)^{[uwaga 4]}.

Ochrona granicy

2 stycznia 2003 GPK SG w Barwinku przejęła pod ochronę odcinek granicy państwowej, po rozformowanej strażnicy SG w Barwinku^[4]:

• Włącznie od znaku granicznego nr I/147, wyłącznie do znaku gran. nr I/171^[5].

Podległe przejście graniczne

• Barwinek-Vyšný Komárnik (drogowe).

Dowódcy/komendanci granicznej placówki kontrolnej

• kpt. Zdzisław Rytko^[6]
• kpt. Bogdan Matelowski^[6]
• mjr Jan Hoc^[6]
• mjr Józef Jezierski^[6]
• mjr Andrzej Śliwiński^[6]

Komendanci GPK SG:

• kpt. SG Wiesław Chrobak (od 16.05.1991)^[7].

Upamiętnienie

• 
• 
• 
• 

Uwagi

1. Od 1 stycznia 1993 z Republiką Słowacką.
2. Zarządzenie nr 058 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 13.12.2002 zmieniające zarządzenie w sprawie organizacji wchodzących w skład Straży Granicznej komend, strażnic, granicznych placówek kontrolnych, dywizjonów, pododdziałów odwodowych oraz ośrodków szkolenia w ramach III etapu realizacji programu dostosowania Straży Granicznej do standardów Schengen, polegającą na włączeniu wytypowanych strażnic w struktury gpk. W wyniku przeprowadzonej reorganizacji we wszystkich oddziałach SG 62 strażnice zostały włączone w struktury gpk.
3. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 22 września 2004 zmieniającym rozporządzenie w sprawie utworzenia oddziałów Straży Granicznej, ochrona polsko–słowackiego odcinka granicy państwowej ochranianego dotychczas przez Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej powierzona została Karpackiemu Oddziałowi Straży Granicznej w Nowym Sączu (Kozłowski 2008 ↓, s. 78).
4. W miejsce dotychczas funkcjonujących strażnic oraz granicznych placówek kontrolnych utworzono placówki Straży Granicznej. Funkcjonariusze i pracownicy pełniący służbę i zatrudnieni w strażnicach oraz granicznych placówkach kontrolnych Straży Granicznej stali się odpowiednio funkcjonariuszami i pracownikami placówek Straży Granicznej (Dz.U. z 2005 r. nr 90, poz. 757).

Przypisy

1. Jackiewicz 1998 ↓, s. 22–23.
2. Łach 2013 ↓, s. 544.
3. Łach 2013 ↓, s. 294.
4. Kozłowski 2011 ↓, s. 257.
5. Kozłowski 2011 ↓, s. 245.
6. Jarmoliński 2013 ↓, s. 169.
7. Kozłowski 2011 ↓, s. 239.

Bibliografia

• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945–1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
• PiotrP. Kozłowski PiotrP., Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej w świetle liczb i danych statystycznych (2002–2006), [w:] Biuletyn 1/2008, t. II. Co na granicy, Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2008, s. 77–106, ISSN 1492-2505 (pol.).
• Piotr Kozłowski: Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej im. płk. Jana Tomasza Gorzechowskiego w Przemyślu. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991–2011. Materiały poseminaryjne – Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
• Tadeusz Jarmoliński: Kontrola ruchu granicznego w Polsce w latach 1945–1990. Warszawa–Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 92; 75-531 Koszalin, 2013.