Granica polsko-rumuńska
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Granica polsko-rumuńska − istniejąca w okresie międzywojennym granica państwowa o długości 338 km[uwaga 1] pomiędzy II Rzeczpospolitą i Królestwem Rumunii.
Rumuńska armia zajęła dawny habsburski kraj koronny Bukowinę oraz południowo-wschodnią część Galicji, ograniczoną linią łączącą rzeki Dniestr i Cisa, do końca maja 1919 roku (zob. Okupacja Pokucia przez Rumunię). Bukowina była zamieszkana przez Rumunów i Ukraińców, natomiast południowo-wschodnia Galicja była ukraińskojęzyczna, z wyjątkiem polskiego osadnictwa w miastach. Wojska polskie opanowały natomiast pozostałe terytorium Galicji Wschodniej ze Stanisławowem włącznie do połowy lipca 1919. W ramach regulowania granicy w sierpniu 1919 Rumuni przekazali Polsce kontrolowane przez siebie terytoria galicyjskie. Granica pomiędzy obu państwami miała przebieg taki jak przedwojenna granica między krajami koronnymi Przedlitawii – Galicją i Bukowiną[3].
Granica polsko-rumuńska rozpoczynała się od trójstyku polsko-czechosłowacko-rumuńskiego, położonego na szczycie Stogu (1653 m n.p.m.) w Karpatach Marmaroskich. Dalej podążała na wschód grzbietem tego masywu aż do położonego na Przełęczy Banulskiej źródła potoku Munczelus (Menczył). Od tego miejsca granica skręcała na północ i biegła wzdłuż Munczelusu, następnie Perkałabu, Białego Czeremoszu i Czeremoszu aż dochodziła do jego ujścia do Prutu. Potem wędrowała na północ, wprost do Dniestru. Trójstyk polsko-rumuńsko-radziecki, będący ostatnim punktem granicy polsko-rumuńskiej, znajdował się u ujścia Zbruczu do Dniestru. Dokładnie opisana w Końcowym Protokole Delimitacyjnym między Polską a Rumunią podpisanym 17 maja 1935 roku[4].
Wyznaczenie granicy z Rumunią przeciągnęło się do lat trzydziestych. Było trudne ze względu na pretensje Rumunów do południowej, górskiej części Pokucia. Polacy odrzucili pomysł wymiany terytorium Bukowiny za południowe Pokucie, m.in. z powodu odkrytych złóż mineralnych Gór Czywczyńskich.
Granicę wyznaczały żeliwne słupy graniczne – mniejsze, zwieńczone sześcianem z literami P i R, oraz większe, z godłami na tabliczkach ponad sześcianami[5]. Granica państwowa przebiegała wzdłuż południowych granic województwa stanisławowskiego i województwa tarnopolskiego.
a.jpg)
W okresie międzywojennym na granicy funkcjonowało kilka przejść granicznych, z których najważniejsze znajdowały się na Dniestrze w Zaleszczykach oraz w dolinie Prutu za Śniatynem. Szczególnie to pierwsze odegrało bardzo dużą rolę we wrześniu 1939 roku – wtedy to oddziały polskie przechodziły zaleszczycki most w nadziei kontynuowania walki z Niemcami i Sowietami przy boku zachodnich sojuszników – Francji i Anglii. Nadzieje te okazały się złudne, gdyż żołnierze zostali internowani i przewiezieni do obozów w Dobrudży.
Konwencja z 7 grudnia 1929 roku pomiędzy Polską i Rumunią ustaliła następujące przejścia graniczne[6]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
