![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Muzeum_Slaskie_1939.jpg/640px-Muzeum_Slaskie_1939.jpg&w=640&q=50)
Gmach Muzeum Śląskiego w Katowicach (nieistniejący)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Gmach Muzeum Śląskiego w Katowicach – wzniesiony w latach 1936–1939 w Katowicach według projektu Karola Schayera modernistyczny budynek przeznaczony na potrzeby Muzeum Śląskiego. Zburzony w latach 1941–1944 zgodnie z zarządzeniem niemieckich władz okupacyjnych i nigdy nieodbudowany. W jego miejscu wybudowano gmach dawnej Okręgowej Rady Związków Zawodowych.
![]() Gmach w trakcie budowy w 1939 roku | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | |
Typ budynku |
gmach użyteczności publicznej |
Styl architektoniczny | |
Architekt | |
Kondygnacje |
7 |
Powierzchnia użytkowa |
około 90 tys. m² |
Rozpoczęcie budowy |
1936 |
Ukończenie budowy |
1939 |
Zniszczono |
1941–1944 |
![]() |
Budynek powstał dla istniejącego od 1929 Muzeum Śląskiego, które swe szybko rozrastające się zbiory wystawiało w zaimprowizowanych na ten cel salach w gmachu Sejmu Śląskiego. Twórcą projektu został młody awangardowy architekt zatrudniony w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim. Stanął on wobec zadania wzniesienia nowoczesnej, wielkokubaturowej budowli i jednocześnie pomnika kultury polskiej na Śląsku. Projekt był gotowy w 1935, budowę rozpoczęto w 1936, w sierpniu 1939 finalizowano prace. Obiekt miał być otwarty dla zwiedzających wiosną 1940[1], co udaremniła II wojna światowa. W marcu 1940 władze hitlerowskie podjęły decyzję o całkowitym zniszczeniu gmachu. Rozbiórka została zakończona w 1944, z wyjątkiem niewielkiego skrzydła mieszkalnego.
Karol Schayer nadał budynkowi charakter funkcjonalistyczny. 7-piętrowy obiekt posiadał najnowsze rozwiązania techniczne, zarówno w aspekcie architektonicznym, budowlanym oraz jeśli idzie o elementy wystawiennicze.
Po wojnie nie podjęto próby odbudowy budynku. Na jego miejscu wzniesiono w latach 50. socrealistyczny biurowiec. Jednakże pierwszy gmach Muzeum Śląskiego pozostał w żywej pamięci społecznej. Restytuowane w 1984 Muzeum doczekało się własnego gmachu wzniesionego na cele muzealne dopiero w 2015.