Globalne obciążenie chorobami

Globalne obciążenie chorobami (z ang. Global Burden of Disease, GBD) – próba sprecyzowania rozmiaru utraty zdrowia z powodu chorób, urazów i czynników zagrożenia według wieku, płci, w rozmieszczeniu w przestrzeni i w czasie. Jest kompleksową miarą stanu zdrowia obejmującą analizę umieralności, niepełnosprawności i czynników zagrażających zdrowiu^[1][2][3].

Historia

Pierwsze ogólnoświatowe badanie obciążenia zdrowotnego zostało przeprowadzone przez grupę setek ekspertów z całego świata z uczestnictwem Światowej Organizacji Zdrowia, Szkoły Zdrowia Publicznego Uniwersytetu Harwarda, Instytutu Miar Zdrowia i Ewaluacji^[4] i Banku Światowego. W badaniu wykorzystano nową miarę zdrowia, wskaźnik DALY. Wyniki tego badania zostały opublikowane w raporcie Banku Światowego 1993 roku pt. Inwestowanie w zdrowie^[5].

Obciążenie chorobowe (wartości wskaźnika DALY)
dla chorób zakaźnych i pasożytniczych, 2004

brak danych	mniej niż 250	250–500	500–1000	1000–2000
2000–3000	3000–4000	4000–5000	5000–6250	6250–12500
12500–25000	25000–50000	więcej niż 50000

Cel

1. Systematyczne wykorzystanie w ocenie stanu zdrowia danych o chorobowości i niepełnosprawności oraz o ilości lat utraconych w wyniku przedwczesnego zgonu lub z powodu niepełnosprawności,
2. Wykorzystanie obiektywnych metod epidemiologicznych i demograficznych do estymacji i predykcji stanu zdrowia,
3. Zastosowanie miary, którą można także wykorzystać do pomiaru efektywności ekonomicznej działań zdrowotnych. Taką miarą jest wskaźnik DALY.

Wyniki

Globalne badania obciążenia zdrowotnego przeprowadzone w 2010 roku objęły 291 głównych przyczyn zgonów i niepełnosprawności i 67 zagrożeń zdrowotnych. Analizę wykonano w rozbiciu na 21 regionów świata i na różne grupy płci i wieku^[6]. Analiza obciążenia chorobami za okres 1990–2013 wykazała dalsze zmniejszanie umieralności, przy proporcjonalnym zwiększeniu udziału chorób niezakaźnych i urazów. Podobne trendy przedstawiono w raporcie z 2015 roku^[7]. Inne choroby, dla których współczynniki umieralności uległy zwiększeniu, to HIV/AIDS, rak trzustki i migotanie przedsionków^[8]. Dane dla Europy, włączając Polskę, znajdują się w oddzielnym raporcie przygotowanym przez Instytut Miar Zdrowia i Ewaluacji^[2].

Zobacz też

• stan zdrowia
• zdrowie publiczne

Przypisy

1. Światowa Organizacja Zdrowia: Global Burden of Disease. [dostęp 2014-01-19]. (ang.).
2. The Global Burden of Disease: generating evidence, guiding policy.. Institute for Health Metrics and Evaluation, University of Washington, 2013. [dostęp 2014-01-20]. (ang.).
3. Mirosław J. Wysocki, Izabela Sakowska, Justyna Car. Miary obciążeń zdrowotno-społecznych - nowe mierniki sytuacji zdrowotnej ludności. „Przegląd Epidemiologiczny”. 59, s. 125-134, 2005.
4. Institute for Health Metrics and Evaluation. [dostęp 2014-01-19].
5. World Bank: World Development Report 1993: Investing in Health. Oxford: 1993. ISBN 0-19-520890-0. Brak numerów stron w książce
6. Murray CJ, Ezzati M, Flaxman AD, Lim S, Lozano R, Michaud C et al.. GBD 2010: design, definitions, and metrics. „Lancet”. 380 (9859), s. 2063–6, 2013. DOI: 10.1016/S0140-6736(12)61899-6. (ang.).
7. GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators, and others. Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015. „Lancet”. 388, Published: October 08, 2016. (ang.).brak numeru strony
8. GBD 2013 Mortality and Causes of Death Collaborators (Mohsen Naghavi, Haidong Wang, Rafael Lozano et al.). Global, regional, and national age–sex specifi c all-cause and cause-specifi c mortality for 240 causes of death, 1990–2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013. „Lancet”. DOI: 10.1016/S0140-6736(14)61682-2. [dostęp 2017-01-30]. (ang.).

Linki zewnętrzne

• WHO – strona poświęcona obciążeniom zdrowotnym