Dziwne przygody Koziołka Matołka

Dziwne przygody Koziołka Matołka – polski serial animowany dla dzieci nakręcony w latach 1969–1971 w Studiu Miniatur Filmowych na podst. komiksu 120 przygód Koziołka Matołka Kornela Makuszyńskiego i Mariana Walentynowicza. Opowiada o przygodach Koziołka Matołka, który chce dojść do Pacanowa.

Dziwne przygody Koziołka Matołka

Figurka Koziołka Matołka na tle komiksu.
Gatunek	animowany dla dzieci
Kraj produkcji	Polska
Oryginalny język	polski
Twórcy	na podstawie komiksu Kornela Makuszyńskiego i Mariana Walentynowicza p.t. 120 przygód Koziołka Matołka
Liczba odcinków	26
Produkcja
Produkcja	Studio Miniatur Filmowych
Reżyseria	Roman Huszczo Piotr Lutczyn Alina Maliszewska Bogdan Nowicki Zofia Oraczewska Leonard Pulchny Ryszard Słapczyński Piotr Szpakowicz Stefan Szwakopf
Scenariusz	Andrzej Lach Roman Duś
Narracja	Wiesław Michnikowski
Muzyka	Adam Markiewicz
Zdjęcia	Jan Tkaczyk Maria Niedźwiecka
Montaż	Ryszard Sulewski
Wytwórnia	Studio Miniatur Filmowych
Czas trwania odcinka	ok. 10 min
Pierwsza emisja
Kraj oryginalnej emisji	Polska
Data premiery	1969
Stacja telewizyjna	Telewizja Polska, Minimax, MiniMini+
Lata emisji	1969–1971
Status	zakończony
Format obrazu	4:3
Format dźwięku	Mono

Od 25 czerwca 2022 roku emitowany jest serial w wersji po rekonstrukcji cyfrowej wyłącznie w telewizji na antenie TVP ABC. Serial w wersji zrekonstruowanej cyfrowo również emitowany w TVP Polonia.

Fabuła

Scenariusze 10-minutowych odcinków wykorzystują postać Koziołka Matołka stworzoną przez Kornela Makuszyńskiego i Mariana Walentynowicza, oraz jego motyw poszukiwania Pacanowa, jednakże w odróżnieniu od np. bajki muzycznej Przygody Koziołka Matołka, która jest wierną adaptacją książeczek, są oryginalne, mają fabułę nieciągłą i usytuowaną w różnych epokach, także współcześnie. Charakteryzują się też bardzo wartką akcją.

Wszystkie odcinki zaczynają się i kończą wierszykiem, recytowanym przez Wiesława Michnikowskiego i podobnym do oryginalnego tekstu książeczek Makuszyńskiego. Wierszyk wprowadzający jest zawsze taki sam, a kończący zależy od stopnia tarapatów, w które koziołek w danym odcinku się wpakował.

Jak w wielu dawnych polskich kreskówkach, postacie są nieme, ale czasem wydają okrzyki (me-ee Koziołka) lub śpiewają wokalizą.

Odcinki

Nakręcono przypuszczalnie 26 odcinków. Daty według czołówek.

• Konkurs śpiewu (1969; reż. Zofia Oraczewska)
• Kucharz okrętowy (1969; reż. Ryszard Słapczyński)
• Pod piramidami (1969; reż. Ryszard Słapczyński)
• Rajd (1969; reż. Piotr Lutczyn)
• Regaty (1969; reż. Leonard Pulchny)
• Smocza jama (1969; reż. Zofia Oraczewska)
• W opałach (1969; reż. Stefan Szwakopf)
• Wesoła dżungla (1969; reż. Roman Huszczo)
• Władca pustyni (1969; reż. Roman Huszczo)
• Złoty szlak (1969; reż. Bogdan Nowicki)
• Po drugiej stronie tęczy (1969; reż. Piotr Szpakowicz)
• Małpi król (1970; reż. Piotr Lutczyn)
• Zatopiona fregata (1970; reż. Leonard Pulchny)
• Czarny Bill (1971; reż. Stefan Szwakopf)
• Gwiazdor filmowy (1971; reż. Ryszard Słapczyński)
• Korsarze (1971; reż. Piotr Lutczyn)
• Latający kozioł (1971; reż. Roman Huszczo)
• Łakomy traper (1971; reż. Bogdan Nowicki)
• Łapmy lisa (1971; reż. Alina Maliszewska)
• Napad na dyliżans (1971; reż. Alina Maliszewska)
• Przygoda na szosie (1971; reż. Piotr Szpakowicz)
• Przyjaciel zwierząt (1971; reż. Piotr Szpakowicz)
• Telegrafista (1971; reż. Piotr Szpakowicz)
• Upał (1971; reż. Bogdan Nowicki)
• W poszukiwaniu przyjaźni (1971; reż. Stefan Szwakopf)
• Żeby kózka nie skakała (1971; reż. Roman Huszczo)

Dystrybucja

Odcinki były dystrybuowane w kinach jako krótkometrażowy dodatek do głównego filmu. Przykładowo odcinek „Wesoła dżungla” był puszczany przed brytyjskim filmem Dzikim i swobodnym^[1].

Wszystkie odcinki były publikowane na VHS, zazwyczaj w czterech kasetach po 6-7 odcinków, np. przez wydawnictwo MCL-Mercury Entertainment. W wydaniu na DVD firmy ITI z 2003 r., po 12 odcinków na płytę, brakuje „Gwiazdora filmowego” i „Łakomego trapera”. W wydaniu na DVD firmy Telewizja Polska z 2012 r., po 26 odcinków na płytę czyli po każdy odcinek.^[2]

Odcinek „Gwiazdor filmowy” został wydany w wersji zrekonstruowanej cyfrowo w 2013 roku na DVD w Klasyce polskiej bajki „Dziwne przygody koziołka Matołka i inne bajki” z dystrybucją DMMS Media Distribution.

Anulowany film pełnometrażowy

W 2008 roku miał ukazać się film pełnometrażowy pt. Koziołek Matołek i porywacze zabawek, będący kontynuacją serialu^[3].

Odniesienia w kulturze popularnej

W serialu Świat według Kiepskich Rozalia Kiepska jest ogromną fanką filmów o Koziołku Matołku. W serialu tym często pojawiały się fragmenty odcinka „Władca pustyni”.