División de Fútbol Profesional

División Profesional del Fútbol Boliviano (ze względów sponsorskich Liga Tecno) – najwyższa klasa rozgrywkowa piłki nożnej mężczyzn w Boliwii. Występuje w niej szesnaście profesjonalnych klubów, z których najlepszy zostaje mistrzem Boliwii.

División Profesional

Liga Tecno

Państwo	Boliwia
Oficjalny skrót	DivPro
Dyscyplina	piłka nożna
Organizator rozgrywek	Federación Boliviana de Fútbol (FBF)
Data założenia	1950
Założyciel	16 boliwijskich klubów
Poprzednia nazwa	Torneo Nacional (1958–1959) Copa Simón Bolívar (1960–1976) Liga de Fútbol Profesional Boliviano (1977–2017) Liga Tigo (2021–2023) Copa Paceña (2024)
Przekształcona na zawodową	1977
Partner TV	Tigo Sports
Sponsor tytularny	Tecno Mobile Bolivia
Rozgrywki
Liczba drużyn	16
Niższy poziom ligowy	Asociaciones Departamentales
Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca	Jorge Wilstermann (1958)
Obecny zwycięzca	San Antonio Bulo Bulo (Apertura 2024)
Najwięcej zwycięstw	Bolívar (30)
Strona internetowa

Rozgrywki są toczone systemem ligowym. W ciągu roku rozgrywane są dwa niezależne półroczne sezony – wiosną Apertura, natomiast jesienią Clausura, których zwycięzcy zdobywają tytuł mistrza Boliwii. Awanse i spadki zespołów odbywają się podobnie jak w europejskich ligach co rok. Najlepsze boliwijskie kluby kwalifikują się do rozgrywek Copa Libertadores i Copa Sudamericana.

Aktualny skład

División Profesional 2024

		Klub	Miasto	Założenie	Stadion	Pojemność
		Always Ready	El Alto	1933	Municipal El Alto Municipal de El Alto	25 000 miejsc
		Aurora	Cochabamba	1935	Felix Capriles Félix Capriles	38 530 miejsc
		Blooming	Santa Cruz	1946	Ramon Tahuichi Aguilera Ramón „Tahuichi” Aguilera	38 000 miejsc
		Bolivar Bolívar	La Paz	1925	Hernando Siles	45 000 miejsc
		Guabira Guabirá	Montero	1962	Gilberto Parada	18 000 miejsc
		Gualberto Villarroel	Oruro	1968	Jesus Bermudez Jesús Bermúdez	33 000 miejsc
		Independiente Petrolero	Sucre	1932	Olimpico Patria Olímpico Patria	32 000 miejsc
		Jorge Wilstermann	Cochabamba	1949	Felix Capriles Félix Capriles	38 530 miejsc
		Nacional Potosi Nacional Potosí	Potosi Potosí	1942	Victor Agustin Ugarte Víctor Agustín Ugarte	35 000 miejsc
		Oriente Petrolero	Santa Cruz	1955	Ramon Tahuichi Aguilera Ramón „Tahuichi” Aguilera	38 000 miejsc
		Real Santa Cruz	Santa Cruz	1962	Real Santa Cruz	14 000 miejsc
		Real Tomayapo	Tarija	1999	IV Centenario	15 000 miejsc
		Royal Pari	Santa Cruz	2013	Ramon Tahuichi Aguilera Ramón „Tahuichi” Aguilera	38 000 miejsc
		San Antonio Bulo Bulo	Entre Rios Entre Ríos	1962	Carlos Villegas	17 000 miejsc
		The Strongest	La Paz	1908	Hernando Siles	45 000 miejsc
		Universitario Vinto	Vinto	2005	Municipal Quillacollo Municipal de Quillacollo	2 000 miejsc

Historia

Rozpoczęły się w roku 1977 zastępując dotychczasową półzawodową ligę Campeonato de la Federación Boliviana de Fútbol rozgrywaną w latach 1960–1977. Wcześniej mistrza Boliwii wyłaniała liga amatorska La Paz z dołączeniem klubów z Oruro i Cochabamba.

Format rozgrywek nie zawsze był jednakowy. Na początku, w 1977 roku, liga składała się z 16 klubów podzielonych na dwie grupy. Rozgrywano dwa etapy – przy czym w drugim etapie grało 10 klubów podzielonych na dwie grupy po 5 klubów. W 1991 roku liga zmniejszona została do 12 klubów.

Kolejna zmiana nastąpiła w 2005 roku, gdy postanowiono zastosować się do międzynarodowego kalendarza FIFA i przejść z dotychczasowego systemu rocznego wiosna-jesień (grany od lutego do grudnia) na rozgrywany na przełomie lat system jesień-wiosna. Od lutego do czerwca 2005 rozegrano skrócone mistrzostwa, po czym w sierpniu rozpoczął się oficjalny sezon 2005/2006. Powstał jednak kolejny problem – kluby drugoligowe nie były skłonne czekać z awansem do pierwszej ligi aż do czerwca 2006 roku. Negocjacje doprowadziły do kompromisu, według którego wymiana drużyn między pierwszą a drugą ligą nastąpi po zakończeniu turnieju Apertura nowego sezonu pierwszej ligi (czyli w środku sezonu). W listopadzie 2006 roku decyzja ta została cofnięta, a liga powróciła do poprzedniego, całorocznego systemu. Dlatego turniej Apertura rozpoczął się w marcu 2007 roku.

Mistrzostwa Boliwii całkowicie zdominowane są przez kluby z trzech miast – La Paz, Cochabamba i Santa Cruz. Jedynie w 1995 i 2007 roku mistrzostwo Boliwii zdobył klub San José z Oruro, w 2007 klub Real Potosí z Potosí, w 2008 i 2014 roku Universitario z Sucre i w 2015 roku Sport Boys z Warnes. Trzy kluby szczycą się tym, że nigdy nie spadły do drugiej ligi (La Simón Bolivar). Są to: The Strongest, Oriente Petrolero oraz Bolívar (ten klub spadł do drugiej ligi w 1969 roku w czasach ligi półzawodowej).

Liga amatorska La Paz 1914 The Strongest 1915 Colegio Militar 1916 The Strongest 1917 The Strongest 1918-21 nie rozgrywano 1922 The Strongest 1923 The Strongest 1924 The Strongest 1925 The Strongest 1926 nie rozegrane 1927 Nimbles Sport

1928 Colegio Militar 1929 Universitario(La Paz) 1930 The Strongest 1931 Nimbles Sport 1932 Bolívar 1933 nie rozegrane 1934 nie rozegrane 1935 The Strongest 1936 Ayacucho 1937 Bolívar 1938 The Strongest

1939 Bolívar 1940 Bolívar 1941 Bolívar 1942 Bolívar 1943 The Strongest 1944 Ferroviario 1945 The Strongest 1946 The Strongest 1947 CD Lítoral 1948 CD Lítoral 1949 CD Lítoral

Liga półzawodowa La Paz 1950 Bolívar 1951 Always Ready 1952 The Strongest 1953 Bolívar

Triumfatorzy

Sezon		Mistrz	Finał	Wicemistrz		Król strzelców				Trener mistrza
						Zawodnik	Klub	Gole		Trener	Klub
1958		Jorge Wilstermann (1)	brak	Deportivo Municipal		Freddy Valda	Chaco Petrolero	26		Julio Souza	Jorge Wilstermann
1959		Jorge Wilstermann (2)	brak	Always Ready		Renán López	Jorge Wilstermann	25		Saúl Ongaro	Jorge Wilstermann
1960		Jorge Wilstermann (3)	3–1	Aurora		brak danych				Saúl Ongaro (2)	Jorge Wilstermann
1961		Deportivo Municipal (1)	brak	Aurora						Félix Deheza	Deportivo Municipal
1962		nie rozgrywano (1962)				nie rozgrywano (1962)				nie rozgrywano (1962)
1963		Aurora (1)	brak	Jorge Wilstermann	brak danych			Renato Panay		Aurora
1964		The Strongest (1)	brak	Aurora				Juan Valenzuela		The Strongest
1965		Deportivo Municipal (2)	brak	Jorge Wilstermann				José Luis Rodríguez		Deportivo Municipal
1966		Bolívar (1)	brak	31 de Octubre				Dan Georgiadis		Bolívar
1967		Jorge Wilstermann (4)	brak	Always Ready	Limbert Cabrera Rivero	Jorge Wilstermann	b.d.	Ángel Zubieta		Jorge Wilstermann
1968		Bolívar (2)	brak	Litoral	brak danych			Dan Georgiadis (2)		Bolívar
1969		Universitario de La Paz (1)	brak	Bolívar	Juan Américo Díaz	Mariscal Santa Cruz	23	Próspero Benítez		Universitario de La Paz
1970		Chaco Petrolero (1)	brak	The Strongest	Adolfo Flores	Chaco Petrolero	17	Arturo López		Chaco Petrolero
1971		Oriente Petrolero (1)	brak	Chaco Petrolero	Juan Américo Díaz (2)	The Strongest	12	Eliseo Báez		Oriente Petrolero
1972		Jorge Wilstermann (5)	brak	Oriente Petrolero	Dedé	Oriente Petrolero	16	José Carlos Trigo		Jorge Wilstermann
1973		Jorge Wilstermann (6)	brak	Deportivo Municipal	brak danych			José Carlos Trigo (2)		Jorge Wilstermann
1974		The Strongest (2)	brak	Jorge Wilstermann				Rolando Vargas		The Strongest
1975		Guabirá (1)	brak	Bolívar				Antonio González		Guabirá
1976		Bolívar (3)	brak	Oriente Petrolero	Jesús Reynaldo	Bolívar	12	Edward Virba		Bolívar
1977		The Strongest (3)	3–1	Oriente Petrolero	Jesús Reynaldo (2)	Bolívar	28	Freddy Valda		The Strongest
1978		Bolívar (4)	1–0	Jorge Wilstermann	Jesús Reynaldo (3)	Bolívar	39	Ramiro Blacutt		Bolívar
1979		Oriente Petrolero (2)	0–2	The Strongest	Horacio Baldessari	Blooming	31	Antonio Valdez		Oriente Petrolero
			2–0
			2–1
1980		Jorge Wilstermann (7)	brak	The Strongest	Juan Carlos Sánchez	Guabirá	21	Raúl Pino		Jorge Wilstermann
1981		Jorge Wilstermann (8)	brak	The Strongest	Juan Carlos Sánchez (2)	Blooming	30	Carlos Sanabria		Jorge Wilstermann
1982		Bolívar (5)	brak	Blooming	Horacio Baldessari (2)	Oriente Petrolero	25	Wilfredo Camacho		Bolívar
1983		Bolívar (6)	brak	Blooming	Juan Carlos Sánchez (3)	Blooming	30	Ramiro Blacutt (2)		Bolívar
1984		Blooming (1)	brak	Oriente Petrolero	Víctor Hugo Antelo	Oriente Petrolero	38	Raúl Pino (2)		Blooming
1985		Bolívar (7)	brak	Jorge Wilstermann	Víctor Hugo Antelo (2)	Oriente Petrolero	37	Moisés Barack		Bolívar
1986		The Strongest (4)	3–0	Oriente Petrolero	Jesús Reynaldo (4)	The Strongest	36	Juan Farías		The Strongest
			1–3
			3–0
1987		Bolívar (8)	6–0	Oriente Petrolero	Fernando Salinas	Bolívar	28	Jorge Habegger		Bolívar
			3–0
			5–2
1988		Bolívar (9)	3–0	The Strongest	Fernando Salinas (2)	Bolívar	17	Jorge Habegger (2)		Bolívar
1989		The Strongest (5)	1–0	Oriente Petrolero	Víctor Hugo Antelo (3)	Real Santa Cruz	22	Moisés Barack (2)		The Strongest
1990		Oriente Petrolero (3)	1–4	Bolívar	Juan Carlos Sánchez (4)	San José	20	Antonio de la Cerda		Oriente Petrolero
			2–0
			1–1 (4–3 k)
1991		Bolívar (10)	brak	San José	Jorge Hirano	Bolívar	19	Moisés Barack (3)		Bolívar
					Jasson Rodriguez	Chaco Petrolero
					Carlos da Silva	Oriente Petrolero
1992		Bolívar (11)	6–1	San José	Álvaro Peña	San José	32	Witalij Szewczenko		Bolívar
			3–1
1993		The Strongest (6)	brak	Bolívar	Víctor Hugo Antelo (4)	San José	20	Carlos Aragonés		The Strongest
1994		Bolívar (12)	brak	Jorge Wilstermann	Oscar González	Independiente Petrolero	23	Antonio López		Bolívar
1995		San José (1)	1–1 (4–2 k)	Guabirá	Juan Berthy Suárez	Guabirá	29	Wálter Roque		San José
1996		Bolívar (13)	3–1	Oriente Petrolero	Sérgio João	Stormers	17	Jorge Habegger (3)		Bolívar
1997		Bolívar (14)	brak	Oriente Petrolero	Víctor Hugo Antelo (5)	Blooming	24	Luis Orozco		Bolívar
1998		Blooming (2)	3–0	Jorge Wilstermann	Víctor Hugo Antelo (6)	Blooming	31	Carlos Aragonés (2)		Blooming
			1–0
1999		Blooming (3)	3–2	The Strongest	Víctor Hugo Antelo (7)	Blooming	31	Carlos Aragonés (3)		Blooming
			3–2
2000		Jorge Wilstermann (9)	4–1	Oriente Petrolero	Daniel Delfino	The Strongest	28	Tito Montaño		Jorge Wilstermann
			0–4
			2–2 (4–3 k)
2001		Oriente Petrolero (4)	1–4	Bolívar	José Alfredo Castillo	Oriente Petrolero	42	Víctor Hugo Antelo		Oriente Petrolero
			4–3
			2–0
2002		Bolívar (15)	brak	Oriente Petrolero	Joaquín Botero	Bolívar	49	Vladimir Soria		Bolívar
Apertura 2003	The Strongest (7)	brak	Bolívar	Thiago Leitão	Jorge Wilstermann	19	Néstor Clausen	The Strongest
Clausura 2003	The Strongest (8)	brak	Jorge Wilstermann	Miguel Mercado	Bolívar	18	Néstor Clausen (2)	The Strongest
Apertura 2004	Bolívar (16)	brak	Aurora	Martín Menacho	Real Potosí	15	Vladimir Soria (2)	Bolívar
Clausura 2004	The Strongest (9)	1–3	Oriente Petrolero	Pablo Escobar	San José	17	Luis Galarza	The Strongest
		2–1
		1–1 (4–3 k)
Adecuación 2005	Bolívar (17)	brak	The Strongest	Rubén Darío Aguilera	San José	22	Abdúl Aramayo	Bolívar
Apertura 2005	Blooming (4)	brak	Bolívar	Juan Matías Fischer	Bolívar	16	Gustavo Quinteros	Blooming
Clausura 2006	Bolívar (18)	brak	Real Potosí	Alfredo Jara	Real Potosí	16	Carlos Aragonés (4)	Bolívar
Segundo Torneo 2006	Jorge Wilstermann (10)	brak	Real Potosí	Alfredo Jara (2)	Real Potosí	19	Mauricio Soria	Jorge Wilstermann
Apertura 2007	Real Potosí (1)	brak	Bolívar	Diego Cabrera	Aurora	14	Mauricio Soria (2)	Real Potosí
Clausura 2007	San José (2)	2–2	La Paz	Juan Maraude	Real Mamoré	16	Marcos Ferrufino	San José
		1–0
Apertura 2008	Universitario Sucre (1)	brak	La Paz	Anderson Gonzaga	Blooming	17	Eduardo Villegas	Universitario Sucre
Clausura 2008	Aurora (2)	0–2	Blooming	Luis Sillero	Real Potosí	17	Julio César Baldivieso	Aurora
		3–0
		2–2 (4–3 k)
Apertura 2009	Bolívar (19)	brak	Real Potosí	William Ferreira	Bolívar	16	Gustavo Quinteros (2)	Bolívar
Clausura 2009	Blooming (5)	1–0	Bolívar	Cristian Omar Díaz	San José	9	Víctor Hugo Andrada	Blooming
		1–1		William Ferreira (2)	Bolívar
				Pablo Vázquez	The Strongest
Apertura 2010	Jorge Wilstermann (11)	brak	Oriente Petrolero	Cristian Omar Díaz (2)	San José	16	Eduardo Villegas (2)	Jorge Wilstermann
Clausura 2010	Oriente Petrolero (5)	brak	Bolívar	William Ferreira (3)	Bolívar	14	Gustavo Quinteros (3)	Oriente Petrolero
Adecuación 2011	Bolívar (20)	brak	Real Potosí	Juan Maraude (2)	Real Mamoré	19	Ángel Guillermo Hoyos	Bolívar
Apertura 2011	The Strongest (10)	2–0	Universitario Sucre	William Ferreira (4)	Bolívar	16	Mauricio Soria (3)	The Strongest
		1–1
Clausura 2012	The Strongest (11)	brak	San José	Carlos Saucedo	San José	17	Eduardo Villegas (3)	The Strongest
Apertura 2012	The Strongest (12)	brak	San José	Carlos Saucedo (2)	San José	23	Eduardo Villegas (4)	The Strongest
Clausura 2013	Bolívar (21)	brak	Oriente Petrolero	William Ferreira (5)	Bolívar	17	Miguel Ángel Portugal	Bolívar
				Eduardo Fierro	Universitario Sucre
Apertura 2013	The Strongest (13)	brak	Bolívar	Marcelo Gomes	San José	16	Eduardo Villegas (5)	The Strongest
				Carlos Saucedo (3)	San José
Clausura 2014	Universitario Sucre (2)	brak	San José	Carlos Neumann	San José	18	Javier Vega	Universitario Sucre
Apertura 2014	Bolívar (22)	brak	Oriente Petrolero	Juanmi Callejón	Bolívar	15	Xabier Azkargorta	Bolívar
Clausura 2015	Bolívar (23)	brak	The Strongest	Martín Palavicini	Universitario Sucre	13	Xabier Azkargorta (2)	Bolívar
Apertura 2015	Sport Boys Warnes (1)	brak	Bolívar	Martín Palavicini (2)	Universitario Sucre	19	Carlos Leeb	Sport Boys Warnes
Clausura 2016	Jorge Wilstermann (12)	brak	The Strongest	Juan Vogliotti	Ciclón	12	Julio Zamora	Jorge Wilstermann
Apertura 2016	The Strongest (14)	2–1	Bolívar	Juanmi Callejón (2)	Bolívar	15	César Farías	The Strongest
Apertura 2017	Bolívar (24)	brak	The Strongest	Carlos Saucedo (4)	Guabirá	17	Beñat San José	Bolívar
Clausura 2017	Bolívar (25)	brak	The Strongest	Gilbert Álvarez	Jorge Wilstermann	16	Beñat San José (2)	Bolívar
Apertura 2018	Jorge Wilstermann (13)	1–2	The Strongest	Carlos Saucedo (5)	San José	18	Álvaro Peña	Jorge Wilstermann
		2–1
		2–2 (3–2 k)
Clausura 2018	San José (3)	brak	The Strongest	Rolando Blackburn	The Strongest	20	Eduardo Villegas (6)	San José
				Jair Reinoso	San José
				Marcos Riquelme	Bolívar
Apertura 2019	Bolívar (26)	brak	The Strongest	Carlos Saucedo (6)	San José	23	César Vigevani	Bolívar
Clausura 2019	Jorge Wilstermann (14)	brak	The Strongest	Juanmi Callejón (3)	Bolívar	19	Cristian Díaz	Jorge Wilstermann
				Jair Reinoso (2)	The Strongest
Apertura 2020	Always Ready (1)	brak	The Strongest	Marcos Riquelme (2)	Bolívar	20	Omar Asad	Always Ready
Clausura 2020	nierozegrane ze względu na pandemię COVID-19
2021	Independiente Petrolero (1)	brak	Always Ready	Martín Prost	Independiente Petrolero	18	Marcelo Robledo	Independiente Petrolero
Apertura 2022	Bolívar (27)	brak	The Strongest	Francisco da Costa	Bolívar	10	Antônio Carlos Zago	Bolívar
Clausura 2022	przerwane ze względu na protesty społeczne w departamencie Santa Cruz
2023	The Strongest (15)	brak	Bolívar	Dorny Romero	Always Ready	25	Pablo Cabanillas	The Strongest
Apertura 2024	San Antonio Bulo Bulo (1)	brak	Universitario Vinto	Felipe Pasadore	San Antonio Bulo Bulo	12	Thiago Leitão	San Antonio Bulo Bulo

Legenda:

• pd – po dogrywce
• k – seria rzutów karnych

W kolumnie „mistrz” w nawiasie podano, który w swojej historii tytuł mistrzowski zdobył dany klub.
W kolumnie „zawodnik” w nawiasie podano, który w swojej karierze tytuł króla strzelców zdobył piłkarz.
W kolumnie „trener” w nawiasie podano, który w swojej karierze tytuł mistrza zdobył trener.

Brak nawiasu w kolumnach „zawodnik” lub „trener” oznacza pierwszy tytuł.

Klasyfikacja medalowa

#	Klub	Tytuły			Tytuły (lata)
					Mistrzostwa (lata)										Wicemistrzostwa (lata)
1.	Bolívar	27	14		1966	1968	1976	1978	1982	1983	1985	1987	1988	1991	1969	1975	1990	1993	2001	A2003	A2005	A2007	C2009	C2010
					1992	1994	1996	1997	2002	A2004	A2005	C2006	A2009	A2011	A2013	A2015	A2016	2023
					C2013	A2014	C2015	A2017	C2017	A2019	A2022
2.	The Strongest	15	17		1964	1974	1977	1986	1989	1993	A2003	C2003	C2004	A2011	1970	1979	1980	1981	1988	1999	A2005	C2015	C2016	A2017
					C2012	A2012	A2013	A2016	2023						C2017	A2018	C2018	A2019	C2019	A2020	A2022
3.	Jorge Wilstermann	14	8		1958	1959	1960	1967	1972	1973	1980	1981	2000	S2006	1963	1965	1974	1978	1985	1994	1998	C2003
					A2010	C2016	A2018	C2019
4.	Oriente Petrolero	5	15		1980	1979	1990	2001	C2010						1972	1976	1977	1984	1986	1987	1989	1996	1997	2000
															2002	C2004	A2010	C2013	A2014
5.	Blooming	5	3		1984	1998	1999	A2005	C2009						1982	1983	C2008
6.	San José	3	5		1995	A2007	C2018								1991	1992	C2012	A2012	C2014
7.	Aurora	2	4		1963	C2008									1960	1961	1964	A2004
8.	Deportivo Municipal	2	2		1961	1965									1958	1973
9.	Universitario Sucre	2	1		A2008	C2014									A2011
10.	Real Potosí	1	4		A2007										C2006	S2006	A2009	A2011
11.	Always Ready	1	3		A2020										1959	1967	2021
12.	Chaco Petrolero	1	1		1970										1971
	Guabirá	1	1		1975										1995
14.	Universitario La Paz	1	0		1969
	Sport Boys Warnes	1	0		A2015
	Independiente Petrolero	1	0		2021
	San Antonio Bulo Bulo	1	0		A2024
18.	La Paz	0	2												C2007	A2008
19.	31 de Octubre	0	1												1966
	Litoral	0	1												1968
	Universitario Vinto	0	1												A2024

Pogrubioną czcionką zaznaczono kluby, które aktualnie występują w lidze.

Linki zewnętrzne

• RSSSF