Der Blaue Reiter
grupa artystów ekspresjonistów, działąjąca w Monachium / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Der Blaue Reiter (z niem. Błękitny Jeździec) – ugrupowanie artystów-ekspresjonistów, założone w Monachium w grudniu 1911. Nazwa ugrupowania pochodzi od tytułu almanachu, wydawanego przez Wasilija Kandinskiego (Василий Васильевич Кандинский) i Franza Marca.
Kandinski porzuciwszy w wyniku sporu monachijskie „Nowe Stowarzyszenie Artystyczne” (Neue Künstlervereinigung München) stworzył wraz z Franzem Marcem nowe ugrupowanie, mające na celu uwolnienie sztuki od konserwatywnej tradycji malarstwa akademickiego. 19 czerwca 1911 zaproponował Marcowi wydanie almanachu z reprodukcjami i artykułami o nowej sztuce.
Do Kandinskiego i Marca przyłączyli się inni artyści o podobnych poglądach, wśród nich August Macke, Gabriele Münter, Marianne von Werefkin (Марианна Владимировна Верëвкина), Alexej von Jawlensky (Алексей Георгиевич Явле́нский), Alfred Kubin, Paul Klee i Hanns Bolz. Przyłączył się też kompozytor i malarz Arnold Schönberg. Członków grupy łączyło zainteresowanie sztuką prymitywną i średniowieczną oraz fowizmem i kubizmem.
Pierwsza wystawa grupy odbyła się od 18 grudnia 1911 do 1 stycznia 1912 w Moderne Galerie Heinrich Thannhauser w Monachium. Obejmowała 49 dzieł Hansa Arpa, Alberta Blocha, Heinricha Campendonka, Roberta Delaunaya, Wasilija Kandinskiego, Henri Matissa, Augusta Mackego, Gabrieli Münter, Emila Noldego, Pabla Picassa i Henri Rousseau. Wystawie towarzyszyła muzyka Albana Berga, Arnolda Schönberga i Antona Weberna. Wystawę pokazano również w Kolonii i w Berlinie.
Druga i ostatnia wystawa odbyła się od 12 lutego do 18 marca 1912 w monachijskiej księgarni Hansa Goltza. Obejmowała wyłącznie grafikę, także Paula Klee, Georges Braque’a, Hansa Arpa, Roberta Delaunaya, André Deraina, Kazimierza Malewicza, Natalii Gonczarowej i Michaiła Łarionowa oraz grupy Die Brücke.