Bolesław I Chrobry
książę Czech i pierwszy król Polski (967–1025) / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Bolesław Chrobry?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Bolesław I Chrobry (Wielki) (ur. 967, zm. 17 czerwca 1025) – władca Polski z dynastii Piastów w latach 992–1025, książę Polski od 992 i pierwszy koronowany król Polski (od 1025), w latach 1003–1004 także książę Czech jako Bolesław IV.
Ten artykuł dotyczy króla Polski. Zobacz też: powieść Bolesław Chrobry. |
Rysunek Jana Matejki z cyklu Poczet królów i książąt polskich | |||
Książę od 1025 król Polski | |||
Okres |
od 25 maja 992 | ||
---|---|---|---|
Koronacja |
18 kwietnia 1025[uwaga 1] | ||
Poprzednik | |||
Następca | |||
Książę Czech | |||
Okres |
od 1003 | ||
Poprzednik | |||
Następca | |||
Dane biograficzne | |||
Dynastia | |||
Data urodzenia |
967 | ||
Data śmierci |
17 czerwca 1025 | ||
Ojciec | |||
Matka | |||
Małżeństwo |
córka Rygdaga | ||
Dzieci |
Bezprym, | ||
| |||
|
Był synem Mieszka I, księcia Polski i Dobrawy, czeskiej księżniczki. Ani miejsce, ani dokładna data urodzenia Bolesława nie są znane[2]. Objął rządy w 992, wypędzając krótko potem swoją macochę Odę i przyrodnich braci.
Wspierał chrystianizację Polski oraz wyprawy misyjne Wojciecha Sławnikowica, biskupa praskiego i Brunona z Kwerfurtu. Męczeńska śmierć tego pierwszego (997) i jego rychła kanonizacja stały się powodem zorganizowania zjazdu gnieźnieńskiego (1000), podczas którego utworzono polskie arcybiskupstwo (metropolię kościelną) w Gnieźnie oraz biskupstwa w Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu, a cesarz Otton III potwierdził niezależność państwa polskiego i jego władcy.
Po śmierci Ottona III (1002) Bolesław znalazł się w konflikcie z jego następcą Henrykiem II, prowadząc z nim długotrwałe wojny o panowanie na Połabiu i Czechach (1002–1018), zakończone pokojem w Budziszynie (1018) i oddaniem Polsce Milska i Łużyc. Około roku 1003 Chrobry anektował również Morawy, dzięki czemu Polska uzyskała kontrolę Bramy Morawskiej i dostęp do Dunaju.
W 1018 Bolesław I wyprawił się na Ruś i zdobył jej stolicę Kijów, osadzając na ruskim tronie swojego zięcia Światopełka I i zabierając stamtąd duże łupy. W drodze powrotnej z Kijowa odzyskał dla państwa polskiego utracone w 981 roku strategiczne Grody Czerwieńskie, ważny punkt na skrzyżowaniu szlaków handlowych.
Przez ostatnie lata współrządził ze swoim synem Mieszkiem II Lambertem. Tuż przed śmiercią (1025), koronował się na pierwszego króla Polski.
Przydomek Chrobry został mu nadany za czasów panowania jego syna, Mieszka II, i oznacza człowieka mężnego, dzielnego i odważnego[3], później był także określany przydomkiem Wielki[4][5][6][7].