Anna Pawłowska (1912–2005)

Anna Pawłowska (ur. 9 sierpnia 1912 w Barchowie, zm. 14 listopada 2005 w Warszawie) – żołnierz Polskiej Armii Ludowej, major Wojska Polskiego, dama Krzyża Srebrnego Virtuti Militari.

Anna Pawłowska

Anna Zdanowska

major
Data i miejsce urodzenia	9 sierpnia 1912 Barchów
Data i miejsce śmierci	14 listopada 2005 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Komenda Obrońców Polski Polska Armia Ludowa
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa powstanie warszawskie
Odznaczenia

Życiorys

Córka Piotra Zdanowskiego i Marianny z domu Żółkowskiej. W Warszawie ukończyła w 1930 r. żeńskie Gimnazjum Jankowskiej i Statkowskiej a następnie kurs Szkoły Zawodowej „Społem". Przed wybuchem II wojny światowej pracowała w Związku Zawodowym Pracowników Spółdzielczych i studiowała na Wolnej Wszechnicy Polskiej.

Od września 1939 r. była członkiem Komendy Obrońców Polski w Okręgu Warszawskim. Pełniła funkcję kurierki i kolporterki podziemnych czasopism. W jej mieszkaniu znajdował się jedne z punktów kontaktowych KOP. Była przydzielana do oddziałów bojowych biorących udział w akcjach zbrojnych na terenie Mazowsza. Po przekształceniu KOP w Polską Armię Ludową pełniła funkcję kurierki i oficera do zleceń specjalnych Oddziału VII KG PAL na Okręg Warszawski i Radomsko-Kielecki.

Wzięła udział w powstaniu warszawskim, walczyła na Woli, Starym Mieście oraz Mokotowie. Po kapitulacji powstania przedostała się z oddziałem męża w okolice Piaseczna, gdzie doczekała nadejścia oddziałów Armii Czerwonej.

Po 1945 r. znalazła zatrudnienie w organizacjach kombatanckich (m.in. ZBoWiD), w 1953 r. ukończyła bibliotekoznawstwo na Uniwersytecie Warszawskim i rozpoczęła pacę w bibliotece Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Rany z okresu okupacji zmusiły ją do wcześniejszego przejścia na emeryturę. Nawiązała kontakt z Kołem Żołnierzy AK w Londynie, jako kurierka przemycała do Polski legitymacje i emblematy Krzyża Armii Krajowej. Za swą działalność była aresztowana przez Służbę Bezpieczeństwa, a po uwolnieniu inwigilowana. W 2001 r. została awansowana na stopień majora Wojska Polskiego.

Zmarła 14 listopada 2005 r., została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Życie prywatne

W listopadzie 1939 wyszła za mąż za por. Mieczysława Pawłowskiego.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Virtuti Militari (1970),
• Krzyż Walecznych (1944),
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1945),
• Krzyż Partyzancki (1946),
• Krzyż Armii Krajowej (1972).

Bibliografia

• Elżbieta Zawacka (red.), Słownik biograficzny kobiet odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari, Toruń: Fundacja "Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek", 2007, s. 48-50, ISBN 83-88693-20-4, OCLC 749775073, Tom III.