Żmerynka

Żmerynka (ukr. Жмеринка) – miasto na Ukrainie, w obwodzie winnickim, siedziba władz rejonu żmeryńskiego.

Żmerynka

Жмеринка

Herb Flaga
Państwo	Ukraina
Obwód	winnicki
Rejon	żmeryński
Powierzchnia	18,26 km²
Populacja (2019) • liczba ludności	34 353[1]
Nr kierunkowy	+380 4332
Kod pocztowy	23100–23107
Położenie na mapie obwodu winnickiego Żmerynka
Położenie na mapie Ukrainy Żmerynka
49°02′33″N 28°05′57″E
Strona internetowa

Żmerynka leży na historycznym Podolu.

Węzeł kolejowy^[2][3].

Historia

Pierwsza pisemna wzmianka o osadzie pochodzi z XVIII wieku.

Do 1793 Żmerynka leżała w granicach województwa bracławskiego Korony Królestwa Polskiego, po czym została zagarnięta przez Rosję w II rozbiorze Polski.

Miasto od 1903^[3].

W 1922 znalazła się w granicach Związku Radzieckiego.

W 1941 została zajęta przez Niemcy, a następnie przekazana w zarząd Rumunii jako część tzw. Transnistrii. Od 1944 ponownie pod kontrolą ZSRR. Od 1991 w granicach Ukrainy.

Zabytki

Jednym z zabytków Żmerynki jest dworzec kolejowy zbudowany pod koniec XIX wieku w stylu eklektycznym łączącym secesję z barokiem.

Demografia

• 1926 — 19 560
• 1939 — 23 703
• 1959 — 29 368^[2].
• 1971 — 36,3 tys.^[2]
• 1989 — 41 080^[3][4]
• 2013 — 35 390^[5]

Urodzeni w Żmerynce

• Jan Brzechwa - polski poeta
• Konstanty Chyliński - polski historyk, p.o. ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego (1935)
• Mykoła Liwycki - prezydent Ukraińskiej Republiki Ludowej na emigracji
• Włodzimierz Nałęcz-Gembicki - polski wojskowy

Miasta partnerskie

• Skarżysko-Kamienna
• Sędziszów Małopolski^[6]

Galeria

• 
  Sobór św. Aleksandra Newskiego
• 
  Kościół św. Aleksego
• 
  Dworzec kolejowy
• 
  Park miejski
• 
• 
  Szkoła

Przypisy

1. Чисельність населення (за оцінкою) на 1 листопада 2019 року // Головне управління статистики у Вінницькій області
2. Жмеринка // Большая Советская Энциклопедия. / под ред. А. М. Прохорова. 3-е изд. том 9. М., «Советская энциклопедия», 1972.
3. Жмеринка // Большой энциклопедический словарь (в 2-х тт.). / редколл., гл. ред. А. М. Прохоров. том 1. М., "Советская энциклопедия", 1991. стр.439
4. Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
5. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).
6. r, Sędziszów Małopolski ma pierwsze w swojej historii miasto partnerskie [online], Portal polsko-ukraiński, 4 marca 2016 [dostęp 2023-07-31] (pol.).

Linki zewnętrzne

• Zmierzynka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 650.
• Żmerynka na stronie Rady Najwyższej Ukrainy

Kontrola autorytatywna (ukraińskie miasto o znaczeniu regionalnym):

• NKC: xx0080410

Encyklopedie internetowe:

• ЕСУ: 18163