Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żaglica[3], żaglica pacyficzna[4] (Istiophorus platypterus) – gatunek morskiej ryby okoniokształtnej z rodziny żaglicowatych (Istiophoridae), ceniony obiekt połowów sportowych i komercyjnych.
Istiophorus platypterus[1] | |||||
(Shaw, 1792) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Rząd | |||||
Podrząd | |||||
Rodzina | |||||
Rodzaj | |||||
Gatunek |
żaglica | ||||
| |||||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||||
Część systematyków uważa atlantycką populację tej ryby za odrębny gatunek Istiophorus albicans[5][6]. Brak jednak dowodów genetycznych w regionie kontrolnym mtDNA, które by wykazywały, że atlantycki Istiophorus albicans i indopacyficzny I. platypterus są odrębnymi gatunkami[2]. Pomimo tego, że od dawna większość[7][8][9][10][11] autorów była za uznaniem jednego, kosmopolitycznego gatunku, w wielu publikacjach wymieniane były i są obydwa.
Gatunek kosmopolityczny szeroko rozprzestrzeniony i pospolity[2] we wszystkich tropikalnych i umiarkowanych ciepłych wodach oceanicznych świata, a również w Morzu Śródziemnym i Czerwonym – jeśli przyjąć, że jest to jeden gatunek[12]. Bardzo rzadko spotykany jest w kanale La Manche[11]. Żyje w wodach pelagialnych, zwykle nadszelfowych, najczęściej na głębokości do 40 m[2]. Odbywa długie wędrówki w głąb oceanów[8], ale częściej jest spotykana w pobliżu wybrzeży lądu i wysp niż na pełnym morzu[2][10].
Budowa ciała typowa dla żaglicowatych. Grzbiet niebieskawoszary, boki i brzuch srebrzystobiałe. W poprzek ciała przebiegają regularne pasy złożone z ciemnych plamek. Łuski duże, wyraźnie wydłużone. Płetwa grzbietowa – duża, długa i bardzo wysoka, znacznie przerastająca wysokość tułowia[7][10] – ma niebieskie ubarwienie z czarnymi cętkami. Swoim kształtem przypomina duży żagiel, stąd zwyczajowa nazwa gatunku. Płetwa ta może być składana przez rybę do tyłu w podłużne zagłębienie. W czasie walki jest sztywno ustawiana, czasami wystawiana ponad powierzchnię wody[9].
Promienie płetw brzusznych są bardzo długie, sięgające niemal otworu odbytowego[7][13].
Opis płetw: D1 XLI–XLIV, D2 6–7, A1 IX–XIV, A2 7–8[8]. Liczba kręgów, jak u wszystkich żaglicowatych, wynosi 24.
Przeciętna długość ciała wynosi 100–150 cm, maksymalna 348 cm[13]. Waży zwykle od 10 do 40 kg[8]. Maksymalna odnotowana masa ciała to 100,2 kg[13].
Jest uznawana za najszybciej pływającą rybę świata[14] – osiąga prędkość 100–130 km/h. Składa wówczas płetwę grzbietową w szczelinie na grzbiecie, a płetwę odbytową i brzuszne wzdłuż ciała[8]. W czasie nagłych zwrotów rozpościera „żagiel”, by zapobiec poślizgowi[10].
Żaglice żyją w małych grupach złożonych z 3–30 osobników lub w parach, ale często są spotykane w luźnych zgrupowaniach rozprzestrzenionych na większym obszarze[2].
Żywią się rybami, skorupiakami i głowonogami. Długim i cienkim rostrum ogłuszają i zabijają swoje ofiary. Tarło odbywają zwykle latem w otwartych wodach oceanu[8].
Żaglica jest cenionym obiektem połowów sportowych. Złowiona na wędkę walczy bardzo długo, często wyskakując wysoko ponad powierzchnię wody, aby uwolnić się od haka[9][10]. Od połowy XX wieku jest też poławiana komercyjnie. Wykorzystywane jest mięso świeże, wędzone i mrożone. Używane do sashimi i sushi lub spożywane po upieczeniu[13].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.