![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/United_States_%2528orthographic_projection%2529.svg/langpap-640px-United_States_%2528orthographic_projection%2529.svg.png&w=640&q=50)
Estadonan Uni di Amérika
From Wikipedia, the free encyclopedia
Estadonan Uni di Merka of simplemente Merka ta un pais ku ta keda na kontinente Nort Amérika. E nòmber ofisial di e país ta United States of America. E kapital di Merka ta Washington D.C.. E siudat mas grandi di Merka ta New York City. E pais ta situá kasi kompleto den Nort Amerika, kaminda su kuarenti ocho estado kontinuoso anto Washington D.C. ta keda, entre e Oceano Atlantiko i Oceano Pasífiko, e ta grèns na Canada na parti nòrt i Mexico na parti suit. E estado di Alaska ta den e huki nòrt-wèst di e kontinente, ku Canada na parti oost i Rusia na parti wèst over di e Estrecho di Bering. E estado di Hawaii ta un archipielago mei-mei di Oceano Pasífiko. E pais tambe ta posee varios teritorio den Caribe i Oceano Pasífiko.
Estadonan Uni di Amérika 'United States of America' | ||
---|---|---|
![]() | ||
Informacion basico | ||
Idioma oficial | No tin; ingles (den praktika) | |
Capital | Washington D.C. | |
Forma di gobernacion | Repúblika federal | |
Soberania | Independensia | |
Establecimento di soberania |
• deklará Di Reino Uni di Gran Britania • rekonosí 4 di yüli 1776 3 di sèptèmber 1783 | |
Cabesante di estado | - Presidente Joe Biden | |
Geografia | ||
Area | 9.826.675 km² (6,76% awa) | |
Demografia | ||
Populacion | 281,421,906 (36 habitante/km2) | |
Otro informacion | ||
Moneda | Dolar (USD ) | |
UTC | -5, ... ,-10 | |
Web | Tel. | .us | +1 | |
Mapa detaya di Estadonan Uni di Amérika | ||
![]() |
Na 9.83 mion km2 i ku 310 mion hende, Estadonan Uni di Merka ta e di tres of di kuater pais mas grandi na mundu i e di tres na area i poblashon huntu. E ta un di e paisnan mas diversifika i multikultural, ku ta e produkto di immigrashon na gran escala for di hopi otro pais. E ekonomia di E.U. ta e ekonomia nashonal mas grandi na mundu, ku un GDP estima di $14.3 tríon.
Indigeno di origen Aziatiko a habitá lokual ku aworaki ta e tera firme di Estadonan Uni di Merka pa miles di aña. E poblashon nativo merikano aki a wordu redusi dor di malesanan e gueranan despues di kontakto oropeo. Estadonan Uni a wòrdu formá dor di diestres kolonianan Britaniko ku tabata keda na e kosta atlantik. Riba 4 di yüli 1776, nan a traha e Deklarashon di Independensia, ku a proklamá nan derecho di determinashon anto nan establesementu di un union köpera. E estadonan rebelioso a bati e Imperio Britaniko den e Revolushon Merikano, e prome guera kolonial di independensia ku tabatatin sukses. E konstitushon di awendia a wordu adopta na 17 di sèptèmber 1787; su ratifikashon e siguiente aña a traha e Estadonan Uni den un republika ku un gobièrnu fuerte sentral. E billeta di derechonan (Bill of Rights), komprimí di dies ammandamentonan konstitushonal garantiendo hopi derechonan fundamental anto libertadnan, a wordu ratifika na 1791.
Den e siglo 19, Estadonan Uni a haña tereno di Fransia, Spaña, Reino Uni, Rusia anto a anexa e republika di Texas i e republika di Hawaii. Disputanan entre e parti sur agrikultural i e parti nort industrial over di estadonan su mes derechonan anto e ekspanshon di e institushon di sklabitut a provoká e Guera sivil Merikano di e añanan 1860'. E parti nort a gana anto a preveni un split permanente di e pais anto a kaba ku sklabitut legal na E.U.. Pa di e añanan 1870', e ekonomia nashonal tabata esun mas grandi na mundu. E guera Spaño-Merikano anto e Prome Guera Mundial a konfrimá e pais su status manera un poder militar. E la emergi for di e Di Dos Guera Mundial manera e prome pais ku Arma Nuklear anto un miembro permanente di Nashonan Uni su konsul di seguridat. E final di e Guera Friu anto e disulushon di e Union Sovietiko a laga Estadonan Uni komo e uniko superpoder keda na mundu. E pais ta akunta pa 40% di mundu su gastamentu militar anto ta e lider ekonomikamente, politikamente anto kulturalmente di mundu.