Bunduk Pinatúbû
Estratobolkan king Filipínas / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ing Bunduk Pinatúbû metung yang makagising a stratobulkan atiu king pulu ning Luzon ning Filipinas, king atlung suluk ding lalawigan ning Zambales, Tarlac, at Pampanga. Ing Katutubung Pinatúbû metung yang stratobulkan a gawa keng andesite at dacite. Bayu 1991, ing bunduk makapampan ya at e ulata bilang bunduk at dakal ing melagas nang dake. Mitatakpan yang keng makapal a gubat nung nu ring dakal a populasyun ding katutubung tau a ausan dang Aeta karin la mangabiayan. Ding Aeta areni likuan da ing patag inyang deng Kastila sinakup de ing Filipinas inyang 1565.
Bunduk Pinatúbû | |
---|---|
Ing abu inyang mamakbung ya ing Pinatubo inyang 1991 | |
Katas Kabilian | 1,486 metru (4,875 pie) |
Karinan | Luzon, Filipinas |
Range | Zambales Bunduk |
Koordinato | 15°7.8′N 120°21.0′E |
Pinduan | Stratobulkan |
Edad ning Batu | 1.1 yutang banua (million years) |
Tauling akbung | 1993 |
Ing akbung ning bulkan inyang Juniu 1991 kaibat ning 635 a banuang pamanudtud, iti migpamakbung ya king asna king kasikan at makatakut a akbung a pangyatu king pang20ng dilanwa. Ding matagumpeng ula ra tungkul keng climatic a akbung ding tia-pulung libung tau a pakalele a karinan, miligtas la kareng makasirang agus ning pyroclastic, ash depositu, at katataulian, ing lahar pauli ning uran a tutuki ning agus kambe ning luma pang lahar, nung nu dakal a bale tinuki king agus na niti at mengatambunan.
Ing uyab ning pangayakbung meramdam mabilug a yatu. Migpabusuk yang dakal a aerosols karin king stratosphere at iti ing pekamaragul manibat pa kanita inyang ing Krakatoa inyang 1883. King mapilan pang bulan, ding aerosol miglupa lang global layer ning sulfuric acid haze. Ing pali ning mabilug a yatu migbabang mga 0.5 °C (0.9 °F), at ing pangsira ning ozone lakuas merakal.