ਸਰੋਜਨੀ ਨਾਇਡੂ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ਸਰੋਜਿਨੀ ਨਾਇਡੂ, (ਜਨਮ ਵਕਤ ਸਰੋਜਿਨੀ ਚੱਟੋਪਾਧਿਆਏ / সরোজিনী চট্টোপাধ্যায়) (13 ਫ਼ਰਵਰੀ 1879 - 2 ਮਾਰਚ 1949) ਜਿਸਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਵਰ ਕੋਇਲ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,[1] ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ ਦੀ ਵੱਡੀ ਆਗੂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਰੀ ਸੀ। ਨਾਗਰਿਕ ਅਧਿਕਾਰਾਂ, ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੁਕਤੀ, ਅਤੇ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿਰੋਧੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ, ਉਹ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਰਾਜ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿਚਲੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਸੀ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।[2] ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤ ਸੀ ਜੋ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਗਵਰਨਰ ਬਣੀ।
ਸਰੋਜਿਨੀ ਨਾਇਡੂ | |
---|---|
ਜਨਮ | ਸਰੋਜਿਨੀ ਚੱਟੋਪਾਧਿਆਏ (সরোজিনী চট্টোপাধ্যায়) (1879-02-13)13 ਫਰਵਰੀ 1879 |
ਮੌਤ | 2 ਮਾਰਚ 1949(1949-03-02) (ਉਮਰ 70) |
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਸ਼੍ਰੀ.ਮੁਤਯਲਾ ਗੋਵਿੰਦਰਾਜੁਲੁ ਨਾਇਡੂ |
ਬੱਚੇ | ਜਯਸੂਰੀਆ, ਪਦਮਜਾ, ਰਣਧੀਰ ਔਰ ਲੀਲਾਮਣੀ |
ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੇ ਇੱਕ ਬੰਗਾਲੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮੀ, ਨਾਇਡੂ ਨੇ ਚੇਨਈ, ਲੰਡਨ ਅਤੇ ਕੈਂਬਰਿਜ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਏ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਗ੍ਰਹਿਵਾਦੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਵੱਲ ਖਿੱਚੀ ਗਈ। ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਈ ਅਤੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਵਰਾਜ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਦੀ ਪੈਰੋਕਾਰ ਬਣ ਗਈ। ਉਹ 1925 ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ 1947 ਤੋਂ 1949 ਤੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਗਵਰਨਰ ਬਣ ਗਈ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਗਵਰਨਰ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣ ਵਾਲੀ ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਬਣੀ।
ਨਾਇਡੂ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਦੇਸ਼-ਭਗਤੀ, ਰੋਮਾਂਸ ਤੇ ਦੁਖਾਂਤ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਵਿਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਕਲਮ ਅਜ਼ਮਾਈ। 1912 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਈ, “ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੇ ਬਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿਚ” ਉਸ ਦੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਵਿਤਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਗੋਵਿੰਦਰਾਜੂਲੂ ਨਾਇਡੂ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜੋ ਇੱਕ ਆਮ ਡਾਕਟਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਪੰਜ ਬੱਚੇ ਸਨ। 2 ਮਾਰਚ 1949 ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।