ਮਠਿਆਈ

ਮਠਿਆਈ ਇੱਕ ਕਨਫੈਕ੍ਸ਼ਨਰੀ ਦਾ ਕੋਰਸ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਭੋਜਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਸ ਕੋਰਸ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਿੱਠਾ ਖਾਣਾ, ਜਾਂ ਇੱਕ ਪੇਅ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਿੱਠੀ ਵਾਈਨ ਜਾਂ ਸ਼ਰਾਬ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੌਫੀ, ਪਨੀਰ, ਗਿਰੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੁਆਦੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਜਿਵੇਂ ਕੇਂਦਰੀ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ, ਖਾਣਾ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਤੇ ਮਿਠਆਈ ਖਾਣ ਦੀ ਕੋਈ ਪਰੰਪਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਮਠਿਆਈ
ਲਾਰੈਂਸਵਿਲੇ, ਜੌਰਜੀਆ, 2015 ਵਿੱਚ ਮਿਠਾਈਆਂ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ
ਖਾਣੇ ਦਾ ਵੇਰਵਾ
ਹੋਰ ਕਿਸਮਾਂ	ਕਈ (ਬਿਸਕੁਟ, ਕੇਕ, ਟਾਰਟਸ, ਕੂਕੀਜ਼, ਸੰਦੇਸ਼, ਜੈਲੇਟਿਨ, ਆਈਸ ਕਰੀਮ, ਪੇਸਟਰੀਆਂ, ਪਾਈ, ਪੁਡਿੰਗਜ਼, ਕਸਟਰਡ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਸੂਪ ਆਦਿ)

ਸੇਬ ਪਾਈ

ਬੇਕ ਕੀਤਾ ਕਸਟਰਡ

ਸ਼ਬਦ "ਮਠਿਆਈ" ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਮੂਨਿਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੇਕ, ਟਾਰਟਸ, ਕੁਕੀਜ਼, ਬਿਸਕੁਟ, ਜੈਲੇਟਿਨ, ਪੇਸਟਰੀਆਂ, ਆਈਸ ਕਰੀਮ, ਪਾਈ, ਪੁਡਿੰਗਜ਼, ਕਸਟਰਡ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਸੂਪ ਆਦਿ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫਲ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਿਠਆਈ ਕੋਰਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ' ਤੇ ਮਿੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਮਠਿਆਈ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਮਕੀਨ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿੱਠਾ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸ਼ਬਦ-ਸਾਧਨ

"ਮਠਿਆਈ" ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਮੂਲ ਅਰਥ ਫਰੈਂਚ ਸ਼ਬਦ ਦਸੇਰਵਿਰ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ "ਮੇਜ਼ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ."^[1] ਇਸਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਯੋਗ 1600 ਵਿੱਚ ਵਿਲੀਅਮ ਵੌਗਨ ਦੇ ਸਿਹਤ ਸਿੱਖਿਆ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਨੈਚਰਲ ਐਂਡ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ਿਆਲ ਡਾਇਰੈਕਸ਼ਨਜ਼ ਫਾਰ ਹੈਲਥ  ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ.^[2][3] ਉਸ ਦੇ ਏ ਹਿਸਟਰੀ ਆਫ ਡੈਜ਼ਰਟ (2013) ਵਿੱਚ, ਮਾਈਕਲ ਕ੍ਰੋਂਡਲ ਇਹ ਤੱਥ  ਦਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਠਿਆਈ ਨੂੰ ਮੇਜ਼ ਤੋਂ ਹੋਰ ਬਰਤਨ ਹਟਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ.^[4] 

ਵਰਤੋਂ

ਅਮਰੀਕਾ, ਕਨਾਡਾ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਅਤੇ ਆਇਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ "ਡਿਜ਼ਰਟ" ਸ਼ਬਦ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਯੁਨਾਈਟੇਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ "ਪੁਡਿੰਗ" ਸ਼ਬਦ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। "ਮਠਿਆਈ" ਜਾਂ "ਆਫ਼ਟਰਸ" ਜਹੇ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਅਤੇ ਕੁਝ ਕਾਮਨਵੈਲਥ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ^{[5][ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]}

ਗੈਲਰੀ

• ਮਠਿਆਈ ਦੇ ਉਦਾਹਰਣ
• 
  ਬੇਕਡ ਅਲਾਸਕਾ, ਆਈਸ ਕਰੀਮ ਅਤੇ ਕੇਕ ਉਪਰ ਭੂਰਾ ਕੀਤਾ ਮੈਰੀਂਗ ਪਾ ਕੇ
• 
  ਬਕਲਾਵਾ, ਇੱਕ ਪੇਸਟਰੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੱਟੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਗਿਰੀਆਂ ਨਾਲ ਫਿਲੋ ਦੀਆਂ ਪਰਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਪ ਜਾਂ ਸ਼ਹਿਦ ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
• 
  ਬਨਾਨਾ ਫੌਸਟਰ, ਮੱਖਣ, ਭੂਰੇ ਖੰਡ, ਦਾਲਚੀਨੀ, ਰਮ ਅਤੇ ਕੇਲੈ ਦੀ ਸ਼ਰਾਬ ਤੋਂ ਬਣੀ ਇੱਕ ਦੀ ਚਟਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕੇਲੇ ਅਤੇ ਵਨੀਲਾ ਆਈਸ ਕਰੀਮ ਮਿਲਾ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ
• 
  ਚੀਜ਼ਕੇਕ, ਨਰਮ, ਤਾਜ਼ੇ ਪਨੀਰ, ਅੰਡੇ ਅਤੇ ਸ਼ੱਕਰ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਦੀ ਇੱਕ ਪਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਬਣੀ ਇੱਕ ਮਠਿਆਈ
• 
  ਕੈਨੋਲਿਸ ਅਤੇ ਪਿਸਤਾ, ਪਕਾਏ ਕੇ ਟੌਫੀ ਬਣਾਏ ਚਾਕਲੇਟ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਨਾਲ
• 
  ਚਾਕਲੇਟ ਮੂਸ, ਇੱਕ ਚਾਕਲੇਟ ਕਿਸਮ ਦੀ ਮਿਠਆਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਹਲਕਾ ਅਤੇ ਹਵਾਦਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਹਵਾ ਦੇ ਬੁਲਬੁਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ
• 
  ਨਾਰੀਅਲ ਪੱਟੀ, ਨਾਰੀਅਲ ਦੇ ਦੁੱਧ ਨਾਲ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਟੈਂਗ ਆਟਾ ਅਤੇ ਮੱਕੀ ਦੇ ਸਟਾਰਚ, ਜਾਂ ਅਗਰ ਅਗਰ ਅਤੇ ਜੈਲੇਟਿਨ ਪਾ ਕੇ ਸੈਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ
• 
  ਕ੍ਰੇਮ ਬ੍ਰੂਲ, ਇੱਕ ਨਰਮ ਕਸਟਰਡ ਜਿਸਦੇ ਉੱਤੇ ਕਠੋਰ ਕੈਰਮਲ ਦੀ ਇੱਕ ਪਰਤ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ
• 
  ਐਗ ਟਾਰਟ, ਗਵਾਂਗਜੁਆ, ਚੀਨ ਦੀ ਇੱਕ ਪੇਸਟਰੀ.
• 
  ਗਵਾਂਗਜੁਆ ਬੰਦ, ਰਾਜਮਾਹ ਨਾਲ ਭਾਰੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਪੇਸਟਰੀ
• 
  ਖਾਣ ਦੇ ਬੀਜ, ਖੰਡ, ਅਤੇ ਦਾਲਚੀਨੀ ਦੇ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਹੋੱਟਿਓਕ (ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਭਰਪੂਰ ਕੋਰੀਆਈ ਪੈਨਕੇਕ)
• 
  ਕੁਲਟ੍ਰੇ, ਸ਼ਹਿਦ ਅਤੇ ਮਾਲਟੋਸ ਦੀਆਂ ਮਹੀਨ ਕਿਸਮਾਂ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਿਰੀਆਂ ਦੇ ਪੇਸਟ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ
• 
  ਜੈਲ ਅਤੇ ਕਰੀਮ ਚੀਜ਼ ਸਕੁਏਰ
• 
  ਬਦਾਮ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਵਰਕ ਨਾਲ ਸਜਾਈ ਗੁਲਾਬ ਜਾਮਨ
• 
  ਲੈਮਨ ਟਾਰਟ, ਨਿੰਬੂ ਦੇ ਸੁਆਦ ਵਾਲੀ ਕਰੀਮ ਨਾਲ ਭਰੀ ਪੇਸਟ੍ਰੀ
• 
  ਪੇਸਟ੍ਰੀਆਂ ਦੀ ਵੰਡ
• 
  ਰੰਮ ਕੇਕ
• 
  ਸਪੌਟਿਡ ਡਿਕ
• 
  ਟੀਰਾਮਿਸ੍ਸੁ
• 
  ਘਰ ਬਣੀ ਕੇਲਿਆਂ ਦੀ ਪੁਡਿੰਗ

ਪੋਸ਼ਣ

ਮਿਠਆਈ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਸ਼ੱਕਰ ਅਤੇ ਚਰਬੀ ਦੀ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਵੱਧ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਦੂਜੇ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਕੈਲੀਰੀ ਗਿਣਤੀ. ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਖੰਡ ਜਾਂ ਚਰਬੀ ਵਾਲੀ ਤਾਜ਼ਾ ਜਾਂ ਪਕਾਇਆ ਹੋਏ ਫਲ ਇੱਕ ਅਪਵਾਦ ਹੈ।^[6]

ਹਵਾਲੇ

1. "Dessert". Merriam-Webster. Merriam-Webster Incorporated. Retrieved 15 October 2012.
2. "dessert". ਆਕਸਫ਼ੋਰਡ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸ਼ਬਦਕੋਸ਼ (Online ed.). Oxford University Press. (Subscription or participating institution membership required.)(Subscription or UK public library membership required.)
3. Charlton, Anne (2005). "An example of health education in the early 17th century: Naturall and artificial Directions for Health by William Vaughan". Health Education Research. 20 (6): 656–664. doi:10.1093/her/cyh030.
4. "ਅਸੀਂ ਮਠਿਆਈ ਤੱਕ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚੇ".
5. "Eating and Drinking". The Septic's Companion. Retrieved July 22, 2015.
6. Goff, Corinne. "5 Easy To Make, Good for You Desserts". FitDay. Retrieved 23 October 2012.