ਫ਼ਰੀਡਰਿਸ਼ ਐਂਗਲਸ
ਜਰਮਨ ਸਮਾਜਸ਼ਾਸਤਰੀ. ਦਾਰਸ਼ਨਕ ਅਤੇ ਲੇਖਕ / From Wikipedia, the free encyclopedia
ਫ਼ਰੀਡਰਿਸ਼ ਐਂਗਲਸ (ਜਰਮਨ: [ˈfʁiːdʁɪç ˈɛŋəls]; 28 ਨਵੰਬਰ 1820 – 5 ਅਗਸਤ 1895) ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਸਮਾਜਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਦਾਰਸ਼ਨਕ ਸਨ। ਐਂਗਲਸ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀ ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ ਨੂੰ ਮਾਰਕਸਵਾਦ ਦੇ ਸਿੱਧਾਂਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਪਾਦਨ ਦਾ ਸੇਹਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਐਂਗਲਸ ਨੇ 1845 ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਮਜਦੂਰ ਵਰਗ ਦੀ ਹਾਲਤ ਉੱਤੇ ‘ਦ ਕੰਡੀਸ਼ਨ ਆਫ ਵਰਕਿੰਗ ਕਲਾਸ ਇਨ ਇੰਗਲੈਂਡ’ ਨਾਮਕ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਮਾਰਕਸ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ 1848 ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਭੂਤਪੂਰਵ ਕਿਤਾਬ ‘ਪੂੰਜੀ’ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਲਈ ਮਾਰਕਸ ਦੀ ਆਰਥਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਮਾਰਕਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਏਂਗਲਜ਼ ਨੇ 'ਪੂੰਜੀ' ਦੇ ਦੂਜੇ ਅਤੇ ਤੀਸਰੇ ਖੰਡ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਏਂਗਲਜ਼ ਨੇ ਸਰਪਲੱਸ ਪੂੰਜੀ ਦੇ ਨਿਯਮ ਉੱਤੇ ਮਾਰਕਸ ਦੇ ਲੇਖਾਂ ਨੂੰ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਾਂਭਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਵੀ ਬਖੂਬੀ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਪੂੰਜੀ ਦੇ ਚੌਥੇ ਖੰਡ ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[2]
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੱਥ ਫ਼ਰੀਡਰਿਸ਼ ਐਂਗਲਸ, ਜਨਮ ...
ਫ਼ਰੀਡਰਿਸ਼ ਐਂਗਲਸ | |
---|---|
ਜਨਮ | (1820-11-28)28 ਨਵੰਬਰ 1820 ਬਰਮਨ ਜਰਮਨੀ |
ਮੌਤ | 5 ਅਗਸਤ 1895(1895-08-05) (ਉਮਰ 74) |
ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦਲ |
|
Philosophy career | |
ਸਿੱਖਿਆ | ਜਿਮਨੇਜ਼ੀਅਮ ਜ਼ੂ ਐਲਵਰਫੀਲਡ (ਛੱਡ ਗਏ)[1] ਹਮਬੋਲਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਬਰਲਿਨ (ਕੋਈ ਡਿਗਰੀ ਨਹੀਂ)[1] |
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਕੰਮ | ਕੰਮਕਾਜੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ, ਐਟੀ ਡੂਹਰਿੰਗ, ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਵਿਗਿਆਨ, ਜਰਮਨ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ, ਕਮਿਉਨਿਸਟ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ |
ਸਾਥੀ | ਮੈਰੀ ਬਰਨਜ (ਮੌਤ 1863) ਲਿਜ਼ੀ ਬਰਕਜ
(ਵਿ. 1878; ਮੌਤ 1878) |
ਕਾਲ | 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਰਸ਼ਨ |
ਖੇਤਰ | ਪੱਛਮੀ ਦਰਸ਼ਨ |
ਸਕੂਲ | ਕੰਟੀਨੈਟਲ ਦਰਸ਼ਨ ਮਾਰਕਸਵਾਦ |
ਮੁੱਖ ਰੁਚੀਆਂ | ਰਾਜਨੀਤਕ ਦਰਸ਼ਨ, ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ, ਜਮਾਤੀ ਸੰਘਰਸ਼, ਪਦਾਰਥਵਾਦੀ ਅਲੋਚਨਾ |
ਮੁੱਖ ਵਿਚਾਰ | ਮਜਦੂਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ |
ਦਸਤਖ਼ਤ | |
ਬੰਦ ਕਰੋ