ਅਕਸ਼ਾਂਸ਼ ਰੇਖਾ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ਗਲੋਬ ਉੱਤੇ ਭੂਮੱਧ ਰੇਖਾ ਦੇ ਸਮਾਂਤਰ ਖਿੱਚੀ ਗਈ ਕਲਪਨਿਕ ਰੇਖਾ ਨੂੰ ਅਕਸ਼ਾਂਸ਼ ਰੇਖਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਕਸ਼ਾਂਸ਼ ਰੇਖਾਵਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸੰਖਿਆ 180+1 (ਭੂਮੱਧ ਰੇਖਾ ਸਹਿਤ) ਹੈ। ਪ੍ਰਤੀ 1 ਡਿਗਰੀ ਦੀ ਅਕਸ਼ਾਂਸ਼ੀ ਦੂਰੀ ਲਗਭਗ 111 ਕਿਮੀਃ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੇ ਗੋਲਾਕਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਭੂਮੱਧ ਰੇਖਾ ਨਾਲ ਧਰੁਵਾਂ ਤੱਕ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਨੂੰ ਯੂਨਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਅੱਖਰ ਫਾਈ ਯਾਨੀ ਤੋਂ ਵਿਖਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਕਨੀਕੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਅਕਸ਼ਾਂਸ਼, ਅੰਸ਼ (ਡਿਗਰੀ) ਵਿੱਚ ਅੰਕਿਤ ਕੋਣੀਧਾਰੀ ਤੱਕੜੀ ਹੈ ਜੋ ਭੂਮੱਧ ਰੇਖਾ ਉੱਤੇ 0° ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਧਰੁਵ ਉੱਤੇ 90° ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।