From Wikipedia, the free encyclopedia
Малагасиæгтæ (зæронддæр термин мальгашæгтæ, францаг номæй malgâche) у Мадагаскары Республикæйы сæйраг адæмыхатт. Æдæппæт малагасиæгты нымæц у 20 милуаны бæрц. Дзурынц малагасиаг æвзагыл, бирæтæ зонынц францаг æвзаг дæр.
Малагасиæгтæ | |
---|---|
Хином | malagasy |
Ахæлиу | |
Æвзаг | францаг æмæ малагасиаг[d] |
Дин | анимизм, чырыстон дин |
Хæстæг адæмтæ | индонезиæгтæ, банту |
Викикъæбицы медиа |
Малагасиаг адæм дих кæнынц цалдæр этникон дæлкъордыл, хонынц сæ знæмтæ дæр. Уыцы къордты мидæг ис дыууæ стырдæр хайы: хохæгтæ æмæ былгæройнæгтæ. Хохæгтæ сты Скæсæны Азийæ æрбацæуæг цæрджыты фæдонтæ, былгæройнæгтæ та — Африкæйы чи æрбацыдысты, уыцы адæм. Кæд сæ уындмæ гæсгæ иухуызон не сты (монголоидтæ æмæ негроидтæ), фæлæ уæддæр сæхи нымайынц иу адæмыл.
Малагасиæгты равзæрды фарста у вазыгджын. Сакъадахы рагон цæрджытæ негроидтæ нæ уыдысты. Нæ эрæйы агъоммæ X-VI æнусты Мадагаскармæ лидзын байдыдтой индонезиæгтæ. Семæ æрбахастой монголоидон антропологон хуыз, сæхи æвзаг, сæ сæрмагонд культурæ. Индонезиæгтæ æмæ бынæттон знæмты кæрæдзион архайдæй равзарди нырыккон малагасиаг адæм.
Малагасиаг таурæгътæм гæсгæ рагзаманы Мадагаскар уыдис дзæвгар стырдæр сакъадах, уыдис ма скæсæны зæхх, кæцы фæстæдæр фæдæлдон и.
Малагасиæгты къухы бафтыд цалдæр размæдзыд паддзахады саразын, уыдонæй тыхджындæр уыдис Имеринæ, меринæйы знæмы бæстæ. Имеринæйы таманы рæстæг уыдис XIV æнус. XVI æнусы æвæрд æрцыд Тананаривейы сахары бындур, йæ ном нысан кæны «мины сахар», йæ алфамбылай зæххытæ Имеринæйы паддзахадмæ чи байста, уыцы æфсад мысынæн.
XVIII æнусы æлдариуæг кодта паддзах Рамбоазаламæ. Уый æнтыстджынæй иу кодта Мадагаскары зæххытæ æмæ знæмтæ. Уый, дам, загъта: «Нæ арæн у денджыз». Афтæ дæр разынди: æппæт сакъадах баиу ис иу паддзахады сконды.
XIX æнусы дæргъы хæдбар малагасиаг паддзахад сарæзта йæхи индустри, фæзындысты дзы периодикон мыхуыр æмæ æнæниздзинады хъæхъхъанынад, лæвар ахуырадон системæ. 1896-æм азы Франц йæхимæ байста æппæт сакъадах, йе ’фсад тыхджындæр уыд, стæй знæмты кæрæдзийы ныхмæ фæхыл кодтой, æмæ уый тыххæй.
Æрмæст 1960-æм азы Мадагаскар ногæй сси хæдбар паддзахад.
Малагасиæгты фылдæр хай кусы хъæууон хæдзарады. Кæнынц пырындзы куыст, цæуынц кæсагдзуаны, дарынц фос (зебу).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.