ରୋଗ From Wikipedia, the free encyclopedia
କମ୍ପାର୍ଟମେଣ୍ଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Compartment syndrome) ବେମାରୀରେ ଦେହର ଗୋଟିଏ କମ୍ପାର୍ଟମେଣ୍ଟ (compartments) ଭିତରେ କୌଣସି କାରଣ ବଶତଃ ଅଧିକ ଚାପ ସୃଷ୍ଟି ହେବା ଫଳରେ ତାହା ଭିତରେ ତନ୍ତୁ (tissue) ମଧ୍ୟକୁ ରକ୍ତ ସରବରାହ କମିଯାଏ ।[୫][୬] ଏହି ରୋଗ ଦୁଇ ପ୍ରକାର ଅଛି: ଆକ୍ୟୁଟ (acute) ଓ କ୍ରନିକ (chronic) ।[୫] ସାଧାରଣତଃ ଗୋଡ଼ ଓ ଅଗ୍ର ବାହୁରେ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ । [୨]
କମ୍ପାର୍ଟମେଣ୍ଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ (Compartment syndrome) | |
---|---|
ବିଭାଗ | ଅସ୍ଥିଶଲ୍ୟ ବିଭାଗ (Orthopedics) |
ଲକ୍ଷଣ | ଯନ୍ତ୍ରଣା, କାଲୁଆ, ଶେତା, ପ୍ରଭାବିତ ଅଙ୍ଗ କାର୍ଯ୍ୟ ଅକ୍ଷମ [୧] |
କାରଣ | ଆକ୍ୟୁଟ: ଆଘାତ ବିଶେଷତଃ ଅସ୍ଥି ଭଗ୍ନ, କ୍ରସ ଇଞ୍ଜ୍ୟୁରି (crush injury), କମ୍ ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନ[୨][୩] କ୍ରନିକ: ପୁନଃପୌନିକ ବ୍ୟାୟାମ [୧] |
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | ଲକ୍ଷଣ ଅନୁସାରେ, କମ୍ପାର୍ଟମେଣ୍ଟ ଚାପ[୪][୧] |
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | ସେଲ୍ୟୁଲାଇଟିସ୍, ଟେଣ୍ଡୋନାଇଟିସ (tendonitis), ଡିପ ଭେନ ଥ୍ରୋମ୍ବୋସିସ (deep vein thrombosis), କ୍ରନିକ ଭେନସ ଇନସଫିସିଏନ୍ସି (venous insufficiency)[୨] |
ଚିକିତ୍ସା | ଆକ୍ୟୁଟ: ସମୟାନୁଯାୟୀ (ଅପରେଶନ)[୪] କ୍ରନିକ: ଫିଜିକାଲ ଥେରାପି (Physical therapy), ଅପରେଶନ[୧] |
ଏହି ରୋଗରେ ଅସହ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଧୀର ନାଡ଼ି ଗତି, କାଲୁଆ ଲାଗିବା, ପ୍ରଭାବିତ ଅଙ୍ଗ ଶେତା ଦେଖାଯିବା, ପ୍ରଭାବିତ ଅଙ୍ଗ କାର୍ଯ୍ୟ ଅକ୍ଷମ ହୋଇଯିବା ଇତ୍ୟାଦି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ ।[୪] ସାଧାରଣତଃ ଅସ୍ଥି ଭଗ୍ନ, କ୍ରସ ଇଞ୍ଜ୍ୟୁରି (crush injury) ଇତ୍ୟାଦି ଆଘାତ (physical trauma) ଯୋଗୁ ଏହି ବେମାରୀ ହୁଏ ।[୨] ସୀମିତ ରକ୍ତ ସରାବରାହ (poor blood flow) ପରେ ଅବସ୍ଥା ସାମାନ୍ୟ ହେବାପରେ ମଧ୍ୟ ଏହା ହୋଇପାରେ । [୩] ରୋଗୀର ଲକ୍ଷଣ ଅନୁସାରେ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଇପାରେ ।[୪] ସଠିକ୍ ସମୟରେ ଫାସିଓଟୋମି (surgery to open the compartment) ଅପରେଶନ କରି ଏହାର ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ ।[୪] ରୋଗ ଆରମ୍ଭ ହେବାର ୬ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ଚିକିତ୍ସା ନ ହେଲେ ପ୍ରଭାବିତ ମାଂସପେଶୀ ଓ ସ୍ନାୟୁ ସ୍ଥାୟୀ ଭାବରେ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ ।[୪]
କ୍ରନିକ କମ୍ପାର୍ଟମେଣ୍ଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ରୋଗରେ ବ୍ୟାୟାମ କଲାବେଳେ କଷ୍ଟ ହୁଏ ।[୧] କାଲୁଆ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ ।[୧] ବିଶ୍ରାମ ନେଲେ ଲକ୍ଷଣ ଚାଲିଯାଏ ।[୧] ଦୌଡ଼ିଲେ ଓ ଦୁଇ ଚକିଆ ଚଲେଇଲେ ରୋଗ ବାହାରେ । [୧] ଏହା ଫଳରେ ସ୍ଥାୟୀ କ୍ଷତି ହୁଏନାହିଁ ।[୧] ଏହା ସାଥୀରେ ସ୍ଟ୍ରେସ ଅସ୍ଥି ଭଗ୍ନ (stress fractures) ଓ ଟେଣ୍ଡିନାଇଟିସ (tendinitis) ମଧ୍ୟ ଥାଇପାରେ ।[୧] ଏହି ରୋଗ ନିମନ୍ତେ ଫିଜିକାଲ ଥେରାପି (physical therapy) କରାଯାଏ ଓ ଏହା କାମ ନ କଲେ ଅପରେଶନ କରାଯାଏ । [୧]
ଅଗ୍ରବାହୁ ଅସ୍ଥି ଭଗ୍ନ ହୋଇଥିବା ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୩% ଲୋକଙ୍କର ଏହି କମ୍ପାର୍ଟମେଣ୍ଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ହୋଇଥାଏ ।[୭] ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନର ଓ କ୍ରନିକ କେଶ୍ ହାରର କୌଣସି ହିସାବ ଅଜ୍ଞାତ ଅଛି ।[୭][୮] ମହିଳାଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ପୁରୁଷଙ୍କର ଓ ୩୫ ବର୍ଷ ବୟସ ତଳକୁ ଏହି ଅବସ୍ଥା ଅଧିକ ହୁଏ ।[୨] ସନ ୧୮୮୧ରେ ସର୍ବ ପ୍ରଥମେ ରିଚାର୍ଡ଼ ଭନ ଭକମାନ (Richard von Volkmann) ଏହି ରୋଗ ବିଷୟ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ ।[୪] ଆକ୍ୟୁଟ କେଶ ଭଲ ଚିକିତ୍ସା ନ ପାଇଲେ ଭକମାନସ କଣ୍ଟ୍ରକଚର (Volkmann's contracture) ରୋଗ ହୁଏ ।[୯]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.