ଓଲାଞ୍ଜାପିନ

ଓଲାଞ୍ଜାପିନ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Olanzapine, ଏକ ବିକ୍ରୟ ନାମ ଜାଇପ୍ରେକ୍ସ/ Zyprexa) ଏକ ପ୍ରକାର ଅସ୍ୱାଭାବିକ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ ଔଷଧ ଯାହା ସିଜୋଫ୍ରେନିଆ ଓ ବାଇପୋଲାର ଡିଜଅଡର ରୋଗ ଚିକିତ୍ସାରେ ବ୍ୟବ‌ହୃତ କରାଯାଏ ।^[୬] ନୂଆ ସିଜୋଫ୍ରେନିଆ ରୋଗରେ ବା ଦୀର୍ଘକାଳୀରୁ ଥିବା ରୋଗର ସଂରକ୍ଷଣ ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ଦିଆଯାଏ ।^[୬] ଏହା ପାଟିରେ ବା ମାଂସପେଶୀରେ ଇଞ୍ଜେକସନ (injection into a muscle) ଆକାରରେ ଦିଆଯାଏ ।^[୬]

ଓଲାଞ୍ଜାପିନ

Clinical data
Trade names	Zyprexa, others [୧]
AHFS/Drugs.com	monograph
MedlinePlus	a601213
data	EU EMA: yes US FDA: Olanzapine
Pregnancy category	AU: C US: C (Risk not ruled out)
Routes of administration	By mouth, intramuscular injection
ATC code	N05AH03 (WHO)
Legal status
Legal status	AU: S4 (Prescription only) CA: ℞-only NZ: Prescription medicine UK: POM (Prescription only) US: ℞-only
Pharmacokinetic data
Bioavailability	60-65%[୨][୩][୪]
Protein binding	93%[୫]
Metabolism	Liver (direct glucuronidation and CYP1A2 mediated oxidation)
Elimination half-life	33 hours, 51.8 hours (elderly)[୫]
Excretion	Urine (57%; 7% as unchanged drug), faeces (30%)[୫][୫]
Identifiers
IUPAC name 2-Methyl-4-(4-methyl-1-piperazinyl)-10H-thieno[2,3-b][1,5]benzodiazepine
CAS Number	132539-06-1 Y
PubChem CID	4585
IUPHAR/BPS	47
DrugBank	DB00334 Y
ChemSpider	10442212 Y
UNII	N7U69T4SZR
KEGG	D00454 Y
ChEBI	CHEBI:7735 N
ChEMBL	CHEMBL715 Y
ECHA InfoCard	100.125.320
Chemical and physical data
Formula	C17H20N4S
Molar mass	312.439
3D model (JSmol)	Interactive image
Melting point	195 °C (383 °F)
Solubility in water	Practically insoluble in water mg/mL (20 °C)
SMILES CN1CCN(CC1)C/2=N/c4ccccc4Nc3sc(C)cc\23
InChI InChI=1S/C17H20N4S/c1-12-11-13-16(21-9-7-20(2)8-10-21)18-14-5-3-4-6-15(14)19-17(13)22-12/h3-6,11,19H,7-10H2,1-2H3 Y Key:KVWDHTXUZHCGIO-UHFFFAOYSA-N Y
NY (what is this?)  (verify)

ଓଲାଞ୍ଜାପିନର ସାଧାରଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଓଜନ ବୃଦ୍ଧି, ଚଳପ୍ରଚଳ ଅସୁବିଧା (movement disorders), ମୁଣ୍ଡ ଓଜନିଆ ଲାଗିବା, ଥକ୍କା ଅନୁଭବ, କୋଷ୍ଠକାଠିନ୍ୟ ଓ ଶୁଷ୍କ ପାଟି ଇତ୍ୟାଦି ଅସୁବିଧା ହୁଏ ।^[୬] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଠିଆରେ ନିମ୍ନ ରକ୍ତଚାପ (low blood pressure with standing), ଆଲର୍ଜି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା (allergic reactions), ନିଉରୋଲେପ୍ଟିକ ମାଲିଗନାଣ୍ଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ (neuroleptic malignant syndrome), ଅଧିକ ରକ୍ତ ଶର୍କରା (high blood sugar), ବାତ (seizures), ଗାଇନେକୋମାସ୍ଟିଆ (gynecomastia) ଓ ଟାର୍ଡିଭ ଡିକାଇନେସିଆ (tardive dyskinesia) ହୋଇପାରେ ।^[୬] ପୂର୍ବରୁ ଡିମେନ୍ସିଆ ରୋଗ ଥାଇ ଏହି ଔଷଧ ଦେଲେ ମୃତ୍ୟୁ ସଙ୍କଟ ବଢ଼ିଯାଏ ।^[୬] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଶେଷ ଭାଗରେ ଏହି ଔଷଧ ଦେଲେ ଶିଶୁର ଜନ୍ମ ପରେ କିଛି ସମୟ ପାଇଁ ଚଳନ (movement disorder) ଅସୁବିଧା ହୁଏ ।^[୬] ଏହା କିପରି କାର୍ଯ୍ୟକରେ ତାହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଜଣାନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଡୋପାମିନ୍ ଓ ସେରୋଟୋନିନ ରିସେପ୍ଟର (serotonin receptor) ଦୁଇଟିକୁ ଅବରୋଧ କରେ ।^[୬] ଏହି ଔଷଧକୁ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ (atypical antipsychotic) ଶ୍ରେଣୀରେ ରଖାଯାଏ ।^[୬]

ଓଲାଞ୍ଜାପିନ ସନ ୧୯୭୧ରେ ପେଟେଣ୍ଟ ହେବା ପରେ ସନ ୧୯୯୬ରେ ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବ‌ହାର ନିମନ୍ତେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ସ୍ୱୀକୃତ ହୋଇଥିଲା ।^[୭][୬] ଏହା ଜେନେରିକ ଔଷଧ ନାମରେ (generic medication) ବିକ୍ରୟ ହୁଏ ।^[୬] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାର ଏକ ଡୋଜର ହୋଲସେଲ ମୂଲ୍ୟ ୦.୨୫ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାରର କମ୍ ।^[୮] ସନ ୨୦୧୬ରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାର ୨ ନିୟୁତ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନ ହୋଇଥିଲା ।^[୯]