କ୍ଲୋରପ୍ରୋମାଜିନ

କ୍ଲୋରପ୍ରୋମାଜିନ (ସିପିଜେଡ୍), ବ୍ୟବସାୟୀକ ନାମ ଥୋରାଜିନ ଓ ଲାର୍ଗାକ୍ଟିଲ ଏକ ମନୋବିକାରି ପ୍ରଭାବକାରୀ ଔଷଧ । ପ୍ରାଥମିକ ଭାବେ ଏହା ମନୋବିକାର ରୋଗ ଯେପରିକି ସିଜୋଫ୍ରେନିଆ ରୋଗରେ ବ୍ୟବ‌ହୃତ ହେଉଥିଲା । ବ୍ୟବ‌ହୃତ ହେଉଥିବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରୋଗମାନଙ୍କ ନାମ: ବାଇପୋଲାର ଡିଜଅର୍ଡ଼ର, ଆଟେନସନ ଡେଫିସିଟ ହାଇପରଆକ୍ଟିଭିଟି ଡିଜଅର୍ଡ଼ର, ଅଇ ଓ ବାନ୍ତି, ଅପରେଶନ ପୂର୍ବ ଉତ୍କଣ୍ଠା ଓ ଅନ୍ୟ ଚିକିତ୍ସାରେ ଉପଶମ ହୋଇ ନ ଥିବା ହିକ୍କା । ଏହା ପାଟିରେ, ମାଂସପେଶୀ ଇଞ୍ଜେକସନ ଓ ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ଇଞ୍ଜେକସନ ଆକାରରେ ଦିଆଯାଏ ।^[2]

କ୍ଲୋରପ୍ରୋମାଜିନ

Clinical data
Trade names	Largactil, Thorazine, others
AHFS/Drugs.com	monograph
MedlinePlus	a682040
data	US FDA: Chlorpromazine
Pregnancy category	AU: C US: C (Risk not ruled out)
Routes of administration	Oral (tablets and syrup available), rectal, IM, IV infusion
ATC code	N05AA01 (WHO)
Legal status
Legal status	AU: S4 (Prescription only) CA: ℞-only UK: POM (Prescription only) US: ℞-only
Pharmacokinetic data
Bioavailability	10-80% (Oral; large interindividual variation)[1]
Protein binding	90-99%[1]
Metabolism	Liver, mostly CYP2D6-mediated[1]
Elimination half-life	30 hours[2]
Excretion	Urine (43-65% in 24 hrs)[1]
Identifiers
IUPAC name 3-(2-chloro-10H-phenothiazin-10-yl)-N,N-dimethyl-propan-1-amine
CAS Number	50-53-3 Y
PubChem CID	2726
IUPHAR/BPS	83
DrugBank	DB00477 Y
ChemSpider	2625 Y
UNII	U42B7VYA4P
KEGG	D00270 Y
ChEBI	CHEBI:3647 Y
ChEMBL	CHEMBL71 Y
ECHA InfoCard	100.000.042
Chemical and physical data
Formula	C17H19ClN2S
Molar mass	318.86 g/mol (free base) 355.33 g/mol (hydrochloride)
3D model (JSmol)	Interactive image
SMILES CN(C)CCCN1c2ccccc2Sc3c1cc(cc3)Cl
InChI InChI=1S/C17H19ClN2S/c1-19(2)10-5-11-20-14-6-3-4-7-16(14)21-17-9-8-13(18)12-15(17)20/h3-4,6-9,12H,5,10-11H2,1-2H3 Y Key:ZPEIMTDSQAKGNT-UHFFFAOYSA-N Y
(verify)

ଶୁଖିଲା ପାଟି, ଠିଆ ହେଲେ କମ ରକ୍ତଚାପ, ଅଧିକ ଓଜନ ଓ ଚଳପ୍ରଚଳ ସମସ୍ୟା ଇତ୍ୟାଦି ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଏଥିରେ ଦେଖାଯାଏ । ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସାଂଘାତିକ ହେଲେ ସ୍ଥାୟୀ ଚଳପ୍ରଚଳ ଅସୁବିଧା, ନିଉରୋଲେପ୍ଟିକ ମାଲିଗନାଣ୍ଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ, ଓ କମ ଶ୍ୱେତ ରଲ୍ତ କଣିକା ଇତ୍ୟାଦି ଅସୁବିଧା ଦେଖାଯାଏ । ବୟସ୍କ ଲୋକଙ୍କର ଡିମେନ୍‌ସିଆ ଯୋଗୁ ସାଇକୋସିସ ହେଲେ ମୃତ୍ୟୁ ସଙ୍କଟ ବଢ଼ିଯାଏ । ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହାର ସୁରକ୍ଷା ବିଷୟ ସନ୍ଦିହାନ ଅଛି । ଟିପିକାଲ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ ଶ୍ରେଣୀର କ୍ଲୋରପ୍ରୋମାଜିନ ଏକ ଔଷଧ । ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟପ୍ରଣାଳୀ ସ୍ପଷ୍ଟ ନ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହା ଡୋପାମିନ ଆଣ୍ଟାଗୋନିସ୍ଟ ଭାବରେ କାମ କରୁଥିବା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ । ଏହାର ଆଣ୍ଟି-ସେରୋଟୋନର୍ଜିକ ଓ ଆଣ୍ଟିହିସ୍ଟାମିନର୍ଜିକ ଗୁଣ ଅଛି ।^[2]

କ୍ଲୋରପ୍ରୋମାଜିନ ପ୍ରଥମ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ ଭାବରେ ସନ ୧୯୫୧ରେ ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇଥିଲା ।^[3] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।^[4] ମାନସିକ ରୋଗ ଇତିହାସରେ ଏହାକୁ ଏକ ବିରାଟ ପ୍ରଗତି ରୂପେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।^[5][6] ଏହା ଜେନେରିକ ଔଷଧ ନାମରେ ଉପଲବ୍‌ଧ ହୁଏ ।^[2] ଏହାର ଦୈନିକ ହୋଲସେଲ ମୂଲ୍ୟ ୦.୦୨ରୁ ୦.୧୨ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।^[7] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାର ଦିନ‌କର ଖର୍ଚ୍ଚ ପ୍ରାୟ ୨ ଡଲାର ।^[2]

ଆଧାର

1. "PRODUCT INFORMATION LARGACTIL" (PDF). TGA eBusiness Services. Sanofi Aventis Pty Ltd. 28 ଅଗଷ୍ଟ 2012. Retrieved 8 ଡିସେମ୍ବର 2013.
2. "Chlorpromazine Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 1 ଡିସେମ୍ବର 2015.
3. Ban, TA (ଅଗଷ୍ଟ 2007). "Fifty years chlorpromazine: a historical perspective". Neuropsychiatric disease and treatment. 3 (4): 495–500. PMID 19300578.
4. "WHO Model List of Essential Medicines" (PDF). World Health Organization. ଅକ୍ଟୋବର 2013. Retrieved 22 ଅପ୍ରେଲ 2014.
5. López-Muñoz, F; Alamo, C; Cuenca, E; Shen, WW; Clervoy, P; Rubio, G (2005). "History of the discovery and clinical introduction of chlorpromazine". Annals of clinical psychiatry : official journal of the American Academy of Clinical Psychiatrists. 17 (3): 113–35. PMID 16433053.
6. Shorter, Edward (2005). A historical dictionary of psychiatry. New York: Oxford University Press. p. 6. ISBN 9780198039235.
7. "Chlorpromazine HCL". International Drug Price Indicator Guide. Archived from the original on 29 ମାର୍ଚ୍ଚ 2017. Retrieved 1 ଡିସେମ୍ବର 2015.