Tetrapoda

Un tetrapòde es un vertebrat terrèstre o marin que son esqueleta compòrta dos parelhs de membres provesits de dets, aparents o atrofiats, que pòrtan testimòni dins l'evolucion d'una adaptacion primitiva a la marcha, coma los anfibians, los reptils (dont las sèrps), los mamifèrs e los ausèls.

Tetrapoda

Tetrapòdes de las quatre classas actualas: una Granhòta verda, un Oazin tufat, una Mirga grisa e un Plestiodonte de cap larg

Classificacion segon ITIS

Règne	Animalia
Sosrègne	Bilateria
Infrarègne	Deuterostomia
Embrancament	Chordata
Sosembr.	Vertebrata
Infraembr.	Gnathostomata

Superclassa

Tetrapoda
Goodrich, 1930

Classas de reng inferior

• Amphibia (anfibians)
• clad Amniota:
  • Sauropsida (amb los reptils e los ausèls)
  • Synapsida (amb los mamifèrs)

Caracteristicas

Los Tetrapòdes constituisson un fil al sen dels Sarcopterigians. Son los Anfibians e los Amniòtas (Reptils, Ausèls, Mamifèrs). Se caracterizan per la preséncia de dos parelhs de membres quiridians (dos membres anteriors o pectorals e dos membres posteriors o pelvians) que son omològs de las nadarèlas paras dels peisses. Los membres quiridians son devesits en tres partidas: estilopòde (umèrus sul membre anterior/femur sul membre posterior), zeugopòde (ràdius-cubitus/tíbia-peronè), autopòde (carps-metacarps-falanjas/tarses-metatarses-falanjas). Aqueste esquèma de basa a subit de variacions fòrça nombrosas en relacion amb l'adaptacion a divèrses mòdes de locomocion dels Tetrapòdes (vòl, nada, salt, corsa, escavairament...).

Los primièrs Tetrapòdes apareguèron al Devonian Superior (fa 365 milions d'annadas). Contràriament a çò que se pensa sovent, los membres quiridians apareguèron en primièr pels organismes entièrament aqüatics e foguèron cooptats pus tard per permetre lo desplaçament en defòra de l'aiga, coma o mòstra l'estudi de las doas espècias de tetrapòdes fossils « Acanthostega » e « Ichthyostega ».

Autres caractèrs derivats pròpris :

• conduch lacrimal entre uèlh e sac nasal,
• lo cap es separat de la rèsta del còs per un còl,
• l'òs iomandibular de la maissa passa dins los òsses de l'audicion,
• la primièra vertèbra cervicala deven l'atlàs.

Suls autres projèctes Wikimèdia :

• Tetrapoda, sus Wikimedia Commons