Segonda Guèrra Punica

La Segonda Guèrra Punica se debanèt durant l'Antiquitat de 218 a 201 avC entre Roma e Cartage e leis aliats respectius dei dos camps en Espanha, dins lo sud de França, en Itàlia e dins lo nòrd d'Africa. Foguèt lo segond conflicte major entre Roma e Cartage. S'acabèt per una victòria romana e un afebliment important de la poissança punica en causa de la pèrda de sei territòris iberics e de l'independéncia d'unei tribús africanas vengudas d'ara endavant de protectorats romans.

Territòris roman e punic au començament de la guèrra en 218 avC

Lo debanament de la guèrra foguèt marcat per l'ofensiva terrèstra de Cartage de l'armada d'Annibal Barca. Formada dins lo sud de la Peninsula Iberica, aquela armada arribèt dins lo nòrd d'Itàlia. Lei temptativas romanas per s'opausar a son avançada s'acabèron per de desfachas saunosas a Trèbia (decembre de 218 avC), au lac Trasimè (junh de 217 avC) e a Cannes (aost de 216 avC). Pasmens, maugrat aquelei succès, l'armada d'Annibal aviá pas lei capacitats d'atacar dirèctament lei defensas de Roma. Ansin, l'estrategia de Cartage deguèt donc se concentrar sus leis aliats italians de Roma e assaiar de destrurre lo ret d'alianças dei Romans. De son caire, Roma decidiguèt d'isolar l'armada d'Annibal en Itàlia e d'empachar una revòuta generalizada de seis aliats. Per aquò, mandèt divèrseis expedicions còntra Espanha e la ciutat de Siracusa, aliada a Annibal, foguèt conquista e pilhada après un sètge malaisat de 214 a 212 avC.

Après la batalha de Siracusa, l'armada d'Annibal capitèt de tenir sei posicions dins lo sud d'Itàlia. Divèrseis offensivas romanas assaièron regularament de l'anientar sensa succès. Au contrari, mai d'una armada romana foguèt destrucha per Annibal fins a sa retirada d'Itàlia (batalhas d'Herdonea en 212 e 210 avC, de Casunium en 209 avC...). Dins aquò, leis aliats de Roma li demorèron fidèus e l'armada d'Annibal deguèt pauc a pauc se retirar vèrs lo sud d'Itàlia en causa de sei pèrdas e de la manca de renfòrç. Ansin, lei succès decisius d'aqueu periòde foguèron romans. Premier, la revirada de l'ofensiva d'Asdrubal Barca qu'assaièt de renfòrçar l'armada d'Annibal dempuei Espanha : sei fòrças foguèron anientadas a la batalha dau Metaure en 207 avC. Puei, lo segond succès roman foguèt la conquista dei territòris punics iberics marcada per la conquista de Cartagena en 209 avC e la batalha d'Ilipa en 206 avC.

Après la conquista d'Espanha, lei Romans deguèron replegar una temptativa novèla de renfòrçar l'armada d'Annibal entre 204 e 203 avC (batalha dau Po) puei poguèron atacar lei possessions africanas de Cartage. Aquò entraïnèt la partença d'Annibal dau sud d'Itàlia per protegir la capitala punica. Pasmens, après una tièra de desfachas a Utica e ai Grands Plans en 203 avC, l'armada de Cartage, renfòrçada dei tropas retiradas d'Itàlia, foguèt finalament destrucha a Zama en 202 avC marcant la fin dei combats.

La patz foguèt concluda en 201 avC. Sei condicions foguèron fòrça favorablas ai Romans e marquèron l'eliminacion de Cartage coma poissança majora de la Mar Mediterranèa :

• abandon dei territòris iberics e deis Illas Balearas.
• cession de la flòta punica, franc de dètz naviris.
• pagament d'una indemnitat de 10 000 talents sus 50 ans.
• defensa d'acomençar una accion militara sensa l'autorizacion de Roma.