Popàs

Popàs^[1] (Poupas en francés) es una comuna gascona de Lomanha, situada dens lo departament de Tarn e Garona e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus.

Vilatge d'Occitània

Popàs Poupas
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo castèth de Popàs.
Geografia fisica
Coordenadas	43° 58′ 05″ N, 0° 50′ 29″ E
Superfícia	10,26 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	212 m 170 m 79 m
Geografia politica
País	Gasconha
Parçan	Lomanha
Estat	França
Region 76	Occitània
Departament 82	Tarn e Garona
Arrondiment 821	Los Sarrasins
Canton 8210	Garona Lomanha Brulhés (La Vit de Lomanha abans 2015)
Intercom 248200065	CC de la Lomanha Tarnegaronesa
Cònsol	Pascal Guérin (2020-2026)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	84 ab. Evolucion de la populacion 84 ab.
Densitat	8,67 ab./km²
Autras informacions
Còde postal	82120
Còde INSEE	82143

Geografia

Comunas a l'entorn.

Perimètre deu territòri

Comunas confrontantas de Popàs

	La Capèra	Puèigalhard de Lomanha
Miradors (Gers)		Balinhac
Marçac	Marçac	Montgalhard

Toponimia

Las fòrmas ancianas son : Poupaux, en 1333, Arnaldo de Popassio, en 1344, Popanis, en 1381, Sanctus Christophorus de Popassio, en 1486, dominae de Poupats, en 1518, prior de Sancte Genefeve de Popanis, en 1532. Popàs, s'es un derivat de popa damb un sufixe aumentatiu -às, pòt representar metaforicament ua tuca sola e arredondida. Mès lo vilatge es meilèu sus ua sèrra. Duas tucas mèi hautas que Popàs, a 179 m, situadas au sud-èst e au nòrd-èst, representan milhor l'idèa de popa ^[2].

Meilèu que d'un derivat de popa, solucion adoptada per Dauzat ^[3], cau cercar deu costat d'un nom de persona latin, Poppaeus o meilèu Puppus, damb un sufixe que seré -ales (atestacion de 1333), -atos (atestacion de 1518), o -anos (atestacions de 1381 e de 1532) ^[2].

REMARCA. Tant de càmbiaments de sufixe en dus sègles son impossibles, cau donc cercar una auta solucion. Lo sufixe -anos es representat dus còps, mès damb documents de medisha origina, lo Pouillé (inventari de bens eclesiastics) de l'avescat de Leitora. Lo cau donc comptar per un. Pr'aquò, se la fòrma medievala èra *Popans, la pròva de la dificultat de gardar lo grope final -ns, fenomèn plan conegut en occitan, seré precisament dens sa disparicion aus sègles ulteriors. Cau donc imaginar que l'esfòrç articulatòri per lo gardar pòt produsir una consonanta o una vocala parasita mèi o mens furtiva e mèi o mens clarament prononciada e percebuda. -ans se pòt atau mudar en un -aus confús (a la mòda deus parlars albigeses qu'an definitivament cambiat un Confolenç en Confolèuç), o en -ants > -ats, l'oclusiva estant per natura apta a renforçar l'articulacion de -n. Lo desòrdre aparent de las atestacions estuja donc en realitat ua tendéncia naturala a amudir l'-n- davant -s e reaccions de compensacion per conservar ua articulacion que los locutors devèvan considerar corrècta e tradicionala. Se pòt pas har un rasonament semblable en supausant que la fòrma d'origina èra *Popaus o *Popats. Cau gardar çaquelà la grafia Popàs, pus clara fonologicament. Per un cas diferent de dificultat a manténer ua prononciacion conservatritz, véser Cors, qu'èra un ancian Cols.

• Nom ancian. Lo vilatge [o la parròquia] se disèva Orios o Oriols. I avèva ua glèisa deu nom de Saint-Martin-de-Riols (nom francés) qu'apartenèva a Moissac. I a encara un toponime Orios sense abitat, au sud de la comuna ^[4]. Las atestacions en son : (glèisa) Sancti Martini de loco qui dicitur Orriolo, cap a 1030, ecclesia de Orriolis, en 1096, Oriols, en 1240, St Martin d'Oriols. S'enten sovent [aw'riɔls] a prepaus de lòcs en relacion damb aqueth vilatge (atraccion deu nom de persona Auriol e deu nom d'ausèth auriòu, deu latin aureolus). Las atestacions mèi ancianas son en -orr- pr'aquò, çò que mia au latin horreum, « graèr de blat », damb lo sufixe -olum e au plurau, donc a *horreolos ^[2].

Istòria

Administracion

Lista deus cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2014	2026	Pascal Guérin
junh de 1995	2014	Serge Forlay
març de 1983	1995	André Cadoet
març de 1959	1983	René Moussaron
mai de 1945	1959	Elie Candelon
1929	1945	Elie Cadoet
1926	1929	Auguste Vedel
1918	1926	Adolphe Téchiné
1899	1918	Elie Cadoet
1897	1899	Albert Pujos
1891	1897	Isidore Navarre
1884	1891	Jean Navarre
1880	1884	Antoine Pujos
1878	1880	Emmanuel Reversac de Marsac (de)
1877	1878	Eloi Candelon
1873	1877	François Béraut
1870	1873	André Candelon
1865	1870	François Béraut
1860	1865	Antoine Pujos
1855	1860	André Candelon
1850	1855	Jean Canteloup
1837	1850	Jean Gibily
1834	1837	Jean Candelon
1825	1834	Jean Gibily
1821	1825	Jean Candelon
1815	1821	Jean Labatut
1812	1815	Pertuzé
1807	1812	André Candelon
1803	1807	Jean Gensac
1800	1803	Jean Labatut
1798	1800	André Candelon
1792	1797	Pierre Massoc [5]
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

• Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra deu canton de La Vit de Lomanha; es ara deu canton de Garonne-Lomagne-Brulhois (en francés), donc de Garona Lomanha Brulhés.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 89, totala: 91
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
504	501	511	520	536	473	479	455	420
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
415	382	374	370	352	329	325	272	266
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
240	257	260	213	211	203	208	204	171
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
180	132	138	117	101	97	85	88	91 92
2009	2010
93 93	97 97
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

Lòcs e monuments

Personalitats ligadas damb la comuna

Véser tanben

• Comunas de Tarn e Garona

Ligams extèrnes