From Wikipedia, the free encyclopedia
Lo plancton es format d'un ensems d'èssers vivents venent de grops taxonomics fòrça diferents, que van dempuèi las bactèris e protozoaris fins als animals, mai sovent microscopics, que vivon en suspension dins las aigas saladas o doças, dempuèi la superfícia fins a una prigondor variabla en foncion de la transparéncia. Per exemple dins la Mediterranèa occidentala lo lindal de la populacion del plancton se tròba fins a unes 100 mètres de prigondor, gaireben. Lo tèrme plancton vòl dire "a la deriva", es a dire, son d'organismes que son someses a l'accion del transpòrt dels corrents marins. Çò que vòl pas pas dire que se mòvon pas, mas que se desplaçan al sen del corrent e aquò pòt pas far una diferéncia basica quand s'agís de los distinguir dels autres èssers de vida pelagica que son classificat dins los nectons.
Lo plancton se tròba dins las mars e los oceans, los lacs e los estanhs. Son abondància vària orizontalament, verticalament e segon los estatges. Quin que siá, los dos factors principals son la lutz solara e la disponibilitat de nutriments.
La primièra causa que provòca son abondància es la disponibilitat de la lutz solara que permet que se desvolope lo primièr escalon de la cadena, lo fitoplancton. Una segonda causa es la disponibilitat de nutriments. La combinason de totas doas definís son desvolopament, per exemple, dins las zònas tropicalas e subtropicalas ont i a abondància de lutz solara, per contra, se fa una produccion bassa a causa del manca de nutriments coma lo nitrogèn o lo fosfòr.
Los organismes del plancton se pòdon classificar se basant sus fòrça critèris (mesura, tipe de nutricion,..). La division mai utilizada es de definir se son de èssers vivents autotròfs o eterotròfs; dins aquel cas parlam de dos grands grops: lo zooplancton e lo fitoplancton. La majoritat de las espècias son de talha pichona e transparenta a l'uèlh nud e las cal observar amb microscòpis. Los organismes fotosintetics del plancton- lo fitoplancton- son los responsables de la produccion de 90% de l'oxigèn del malhum trofic marin, lo fitoplancton ne constituís la basa e es lo primièr ensems d'organismes de realizar la fotosintèsi. Mai sovent lo consoma lo zooplancton, que tanben a l'encòpes pres per d'autres organismes autotròfs, essent o pas zooplancton.
Lo plancton a una vida fòrça corta mas es fòrça prolific, atal compensant la nauta depredacion qu'es somés. De fach, l'excès de produccion que pòt comportar, alimenta en partida los predadors mas tanben, en partida, se sedimenta.
Per sa formacion, lo plancton es influit per la lutz del solelh, la temperatura de las aigas e la preséncia de nutriments coma nitrats e fosfats venent de la tèrra e dels fons oceanics.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
