La Bòria de l'animalum
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
La Bòria de l'animalum o La Bòria delh bestial, (anglés: Animal Farm) es una novèla allegorica de George Orwell, publica pel primièr còp en Anglatèrra lo 17 d'agost de 1945. Lo libre conta l'istòria d'un grop dels animals de la bòria que se rebella contra los borièrs umans, esperant crear una societat ont los animals poirián viure egals, liure e astrucs. Lèu, pasmens, la rebellion se traís e la bòria torna dins un estat tan mal qu'abans, sota la dictatura d'un pòrc nomenat Napoleon.
| La Bòria de l'animalum | |
|---|---|
| Animal%20Farm%20-%201st%20edition.jpg | |
| Autor | Antoine de Saint-Exupéry |
| Genre | narracion |
| Version originala | |
| Títol | Animal Farm. A Fairy Story |
| Lenga | anglés |
| Editor | Secker and Warburg |
| Parucion | Londres (1945) |
| ISBN | 978-2-912293-01-5 |
| Version occitana | |
| Traductor | Joan de Cantalausa |
| Editor | Cultura d'òc |
| Parucion | 1999 |
| ISBN | 978-2-912293-01-5 |
| La Bòria delh bestial | |
|---|---|
| Animal%20Farm%20-%201st%20edition.jpg | |
| Autor | Antoine de Saint-Exupéry |
| Genre | narracion |
| Version originala | |
| Títol | Animal Farm. A Fairy Story |
| Lenga | anglés |
| Editor | Secker and Warburg |
| Parucion | Londres (1945) |
| ISBN | 978-2-914662-20-8 |
| Version occitana | |
| Traductor | Joan Ros |
| Editor | Ostal del libre |
| Parucion | 2013 |
| ISBN | 978-2-914662-20-8 |
Segon Orwell, la faula rebat los eveniments se debanant dins la Russia Revolucionària de 1917 puèi dins l'èra estaliniana de Union sovietica. Orwell, un social democrata, èra un critica d'Iòssif Stàlin, una actitud fabregada per sas experiéncias pendent la Guèrra Civila Espanhòla. L'URSS, çò créi, venguèt una dictatura brutala, bastida sul culte de la personalitat se piejant sul regne de la terror. Dins una letra a Yvonne Davet, Orwell qualifica La Bòira dels animals coma un conte satiric contra Stàlin ("un conte satirique contre Staline"), e dins son assag "Why I Write" (1946), escriu que La Bòira dels animals foguèt lo primièr ont assagèt, plan conscient de çò que fasiá, de "fusionar l'objectiu politic e l'objectiu artistic en un tot".
Lo títol original èra Animal Farm: A Fairy Story, los editors dels EUA en 1946 abandonèron lo sostítol. Orwell suggeriguèt lo títol Union des républiques socialistes animales per la traduccion en francés, abreuja en URSA, (lo Latin per "ors"), lo simbòl de la Russia en miralh de URSS.
Orwell escriguèt lo libre entre Novembre de 1943 e febrièr de 1944, alara que lo RU èra aliat amb l'URSS contra l'Alemanha nazi e que lo pòble britanic coma l'intelligentsia portava Stàlin en granda estima, causa qu'Orwell odiava. Lo manuscript foguèt d'en primièr rebutat per fòrça editors Britics e Americans, tot coma lo quita editor d'Orwell, Victor Gollancz, qu'ajornava la sortida. Lo libre venguèt un succès comencial sonque amb lo cambiament de las recions internacionalas e que l'aliança de guèrra virèt en Guèrra Freja.
Dins una paura bòira (la Bòira Maine) mal digida près de Willingdon, Anglatèrra, la gent animala madura una rebellion. Dins la mans del boirièr Sr. Jones, alcolic e irresponsable la bòria es negligida. Una nuèch, un verrat exaltat Màger lo Vièlh organiza una reünion politica, ont crida al trastornament dels proprietaris umans e ensenha una cançon revolucionària titulada "Bèstias d'Anglatèrra". Quand Màger lo Vièlh morís, dos pòrcs joves, Modolon e Napoleon, venon al govèrn e menan la revòlta, caçant Sr. Jones de la bòira e nomenat la propiertat "La Bòrda dels Animals". Adòptan los Set Comandaments de l'Animalisme, que lo màger e darrirè es, "Totes los animals son egals". Lo decrèt es pench amb grandas letras sus una paret del fenial. Modolon ensenha los animals a legir e escriure, alara que Napoleon educa als joves discípols los principis de l' Animalisme. Lo manjar es abondant e la bòira es plan tenguda. Los pòrcs s'auçan dins de posicions de lideratge e estalivan d'epereles de noirtura per lor santat personala, çò dison. Après un assag mancat de Sr. Jones e companhs de tornar al cap de la bòrda (mai tard nomenat la "Batalha de la vacariá"), Modolon anóncia sos plans per modernizar la bòrda bastissent un molin d'aura. Napoleon arguís contra l'idèa e vira l'afar qu'el ven al cap del poder, amb sos cans, e caça Modolon fòra, puèi, s'autodeclara comandant suprèma.
Napoleon adòpta de cambiaments dins l'estrucura del govèrn boirièr, remplaçant las reünions politicas per de comitats de pòrcs que dirigisson la bòira. Ajudat per un jove pòrc, Petofièr, Napoleon pòrta a son credit l'idèa del molin d'aura, afirmant que Modolon, de verai, solament assjava de ganhar los animals a el. Los animals trabalhan amb mai d'ardor portats per la promesa d'una vida melhora amb lo molin d'aura. Quand los animals veson lo molin aclapat après un auratge violent, Napoleon e Petofièr convençon los animals que Modolon es a l'origina del sabotatge, e comença un purgament de la bòira dels animals, Napoleon l'accusa de collaborar amb son rival. Quand unes animals se remembran de la Batalha de Vacariá, Napoleon (qu'èra introbable pendent la batalha) insinua que Modolon èra un collaborator de Sr. Jones, quitament remandant lo fact que Modolon foguèt premiat per son coratge, que se presentèt a tòrt coma l'eròi màger de la batalha. "Bèstias d'Anglatèrra" es remplaçat per "La Bòira dels animals", alara qu'un imne a la glòria de Napoleon, que mòstra que cal adoptar l'estil de vida d'un òme ("Comrade Napoleon"), es compausant e cantat. Fòrça animals que mai tard afirman aver ajudat Modolon dins sos plans son executats pels cans de Napoleon, çò que trebola los autres animals. Magrat las dificultats, los animals son aisidament apasimats per la responsa de Napoleon que lor dich que se va melhor qu'al temps de Sr. Jones, acompanhat del cant de las oelhas: “Bon de quatre patas, mal de doas”.
Sr. Frederick, boirèr mejancièr, ataca la Bòira, amb d'explosius per aclara lo molin d'aura restaurat. Quitament se los animals ganhan la batalha, lor es carestiosa, Boxaire lo caval de tira, es ferrit. Quitament se recòbra, Boxaire acaba adelit de trabalhar al molin (que passèt los 12 an d'edat). Es levat per la camioneta de l'escairaire, e un ase, Benjamin d'aquò avertís los animals, mas Petofièr lèu utiliza lo fach persuadissent los animals que la camioneta aviá estat crompada a l'escairaire per un espital per animals e que la signalitica de l'ancian proprietari demorèt pas cambiada. Petofièr enseguida conta la mòrt de Boxaire e ne fa un martiti dins una celebracion lo jorn seguent. (De fach, aviá contractat la venda de Boxaire a l'escairaire, li permetent d'aver d'argent per que el e son cercle se poscan crompar de whisky.)
Passan los ans, lo molin d'aura se tornèt bastir, e un novèl es construit, çò que dona de bona renda a la bòira. Pasmens, los ideals desvolopats per Modolon, coma establas amb lutz electrica, caufatge, e aiga corrent, son obliats, amb Napoleon plaidejant qu'un animal astruc viu una vida simpla. En mai de Boxaire, fòrça animals qu'an participat a la rebellion son mòrts o vièlhs. Sr. Jones, qu'aviá mudat e abandonat de revendicat sa bòira, tanben es mòrt. Los pòrcs començan a paréisser als umans, caminan drech, pòrtan de foets, bevon d'alcoòl e pòrtan de vestits. Los Set Comandaments son abreujats en una sola frasa: "Totes los animals son egals, mas unes animals son mai egals que d'autres." e la maxima "Bon de quatre patas, mal de doas." ven "Quatre patas es bon, doas patas es melhor." Napoleon organiza un sopar pels pòrcs e boirièrs mejancièrs, per festejar una aliança novèla. Abolís la practica de las tradicions revolucioàrias e restaura lo nom "La Bòira Maine". Òmes e pòrcs començan a jogar a las cartas, se flatant se lausant l'un l'autre mentretant trichan al jòc. Napoleon e Mr. Pilkington, un d'aquestes boirièrs, se disputan al jòc. Alara que los animals a l'exterior gaitan los pòrcs e los òmes, pòdon pas los destriar.
La Bòira dels Animals de George Orwell es un exemple de satira political que deuriá aver una "aplicacion larga," segon lo quita Orwell. Sul plan estilistic, l'òbra mòstra de similituds amb unas òbras d'Orwell. Mai, aquestas doas òbras importantas semblan suggerir la vision sorna d'Orwell sul futur de l'umanitat; sembla insistir sus la menaça potenciala/reala de las distopias similaras dins La Bòrda dels Animals e1984. Dins caduna d'aquestas òbras, Orwell fa clarament referéncia al derròi e condicions traumaticas dins l'Euròpa de la post Segonda Guèrra Mondiala. L'estil d'Orwell e la filosofia de l'escritura dins son ensems èra preocupat per la recerca de la vertat de l'escritura. Orwell èra determinar a comunicar d'un biais simple, donat lo biais que pensava que los mots èran sovent utilizats en politica per enganar. Per aquesta rason, pren suènh, dins la Bòira dels Animals, de s'assegurar que lo narrator parla d'un biais imparcial e simple.
Los pòrcs Modolon, Napoleon, e Petofièr adaptan las idèas de Màger lo Vièlh per ne far "un sistème complet de pensada", que nomenon oficialament Animalisme, una referéncia allegorica al Comunisme, que las idèas son diferentas del concèpte etic animalista. Lèu, Napoleon e Petofièr participan a d'activitats associadas als umans (beure d'alcoòl, dormir dins de lièchs, far de comèrci), qu'èran explicitament pels Set Comandaments. A Petofièr li es mandat per modificar los Set Comandaments per prene en compte aquesta umanizacion, una allusion al govèrn dels Soviets per realizar un contraròtle de las cresenças del pòble e de la societat.
Los primièrs set comandaments son:
Aquestes comandaments son tanben difusats dins la maxima "Bon de quatre patas, mal de doas!" qu'es d'en primièr utilizat per las oelhas de la bòira, sovent per acabar las discussions e desacòrdis entre los animals sus la natura de l'Animalisme.
Mai tard, Napoleon e los pòrcs retòcan a l'amagat unes comandaments per s'estalivar d'accusacions contra eles:
4. Pas cap d'animal dormirà dins un lièch dins de lençòls.
5. Pas cap d'animal beurà d'alcoòl de tròp.
6. Pas cap d'animal tuarà un autre animal sens motiu.
Fin finala, son replaçats per las maximas,
"Totes los animals son egals, mas unes animals son mai egals que d'autres"
e
"Quatre patas en bon, doas patas es melhor"
alara que los pòrcs venon umans. Es un torn ironic de l'objectiu original dels Set Comandaments, qu'èran supausats manténer un òrdre al sen de la Bòira dels Animals en unissent los animals contra los umans e enebir los animals de seguir las malas dels umans. Amb aquestas revision dels comandaments, Orwell mòstra cossí aisidament un dògma politic pòt s'assoplir per la propaganda.
Lo biograf d'Orwell, Jeffrey Meyers, escriguèt, "gaireben cada detalh ten una significacion politica dins aquesta allegoria." Lo quita Orwell escriguèt en 1946, "Segur que voliái d'en primièr far una satira de la Revolucion Russia [...] aquesta mena de revolucion (revolucion conspiratritz violenta, dirigida per de personas afogadas inconscientament pel poder) pòt menar sonque a un cambiament de mèstres [-] las revolutions an d'efièchs pas que de melhoracion radicala sonque quand las massas son alèrtas." a mon retorn d'Espanha [en 1937], pensavi expausar lo mite sovietic dins una istòria que poiriá èsser aisidament compresa per gaireben totòm e que poiriá èsser aisidament traducha dins d'autras lengas. "
La revòlta dels animals contra lo boirièr Jones es l'analogia d'Orwell fàcia a la Revolucion bolchevica d'October 1917. La Batalha de la Vacariá seriá un representacion de l'invasion dels aliats de la Russia sovietica en 1918, e la desfacha de la Russia blanca dins la Guèrra civila Russa. La pujada dels pòrcs cap a la notabilitat es lo miralh de la burocracia estaliniana de l'USSR, fins a l'emergéncia de Napoleon coma líder de la bòira rebat l'emergéncia d'Stàlin. L'apropriacion dels pòrcs dels lach e pomas per lor usatge privat, "la virada de l'istòria", coma lo nomenèt Orwell dins una letra a Dwight Macdonald, es una analogia per l'espotida de la revòlta esquerista de Kronstadt contra los Bolchevics, e los esfòrces dificils dels animals per bastir lo molin d'aura suggerisson la planification en URSS. Los canhòts contrarotlats per Napoleon es un parallel a la formacion de la polícia secrèta de l'estructure estalista, e lo tractament dels pòrcs cap als autres animals dins la bòira rememra la terror intèrna fàcia al pòble en 1930. Al capítol set, quand lod animals confesan lors crime inexistent e son tuats, Orwell fa una allusion dirècta a las epuracions, avoacions e plaids espectacles de la fin de las annada 1930. Aquò contribuiguèt a far la conviccion d'Orwell que la revolucion Bolchevica foguèt corrompuda e que lo sistèmand sovietic se poiriguèt.
Peter Edgerly Firchow e Peter Davison sosonten que la Batalha del Molin d'aura fa subretot referéncia a la Balha d'Stalingrad e a la Batalha de Moscòu, representant la Segonda Guèrra Mondiala. Pendent la batalha, Orwell d'en primièr escriu, "totes los animals, Napoleon comprès" se retirèron als abrics. Orwell demandèt als editors de cambiar en "Totes los animals levat Napoleon" reconeissent la decison d'Stàlin de demorar a Moscòu pendent l'avançada alemanda.
.jpg)
Lo libre s'acaba, amb un raprochament entre los pòrcs e los umans rebat la vision d'Orwell de la Coferéncia de Teheran que sembla mostrar l'establiment de "las melhoras relacions possiblas entre l'USSR e l'Oèst"—mas que en realitat èran destinat, coma l'aviá predich Orwell, a se desfar. Lo desacòrdi entre los aliats e lo començament de la guèrra freja es suggerit quand Napoleon e Pilkington, ambedos mesfisants, "joguèron simultanèament un as de pica".
Tanben, la musica dins la novèla, comença per "Bèstias d'Anglatèrra" e los imnes posteriors, es un parallel a "L'Internacionala" e son adopcion e remandament per las autoritats sovietas qu'es l'imne de l'USSR dins las annadas 1920 e 1930.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
