Dominion

Un dominion es un tèrme ancian que designava un Estat autonòm de l'Empèri Britanic ò dau Commonwealth. Lei dominions èran de colonias de poblament ancianas qu'avián obtengut de drechs li permetent de gerir sei finanças, sa politica interiora a condicion de respectar quauquei règlas eticas de basas impausadas per Londres e son comèrci levat de quauqueis exigéncias egalament fixadas per lo Reiaume Unit. Aguèt tanben lo drech de crear la sieuna fòrça armada. En revènge, lo govèrn britanic gardava lo contraròtle deis afaires estrangiers. Leis institucions juridicas britanicas èran tanben lei corts suprèmas dei dominions, compres per lei questions constitucionalas.

Lei dominions principaus èran Canadà, Austràlia, Nòva Zelanda e lei colonias sud-africanas. Aquela autonòmia evolucionèt pauc a cha pauc vèrs una independéncia complèta. Aquela transformacion foguèt oficialament reconegut en 1931 amb l'Estatut de Westminster. Pasmens, dins lei fachs, lei dominions contunièron d'alinhar sa diplomacia sus aquela dau Reiaume Unit fins a la Segonda Guèrra Mondiala. Quauquei ponchs, coma lo reglament dei desacòrdis constitucionaus, demorèron de la responsabilitat dei tribunaus londonencs encara pus lòngtemps. Per exemple, fins a 1982, totei lei modificacions constitucionalas canadencas devián èsser aprovadas per lo Parlament de Londres.

Après 1945, l'estatut de dominion foguèt donat a fòrça colonias britanicas dins lo quadre dau procès de fragmentancion de l'Empèri Britanic. Pasmens, aqueleis Estats gardèron pas lòngtemps aquel estatut.

Liames intèrnes

• Colonialisme.
• Protectorat.

Bibliografia

Nòtas e referéncias