Còrdas

Còrdas^{[1],[2],[3],[4]} (en francés Cordes-sur-Ciel) es una comuna de lengadociana en País d'Albi situada dins lo departament de Tarn e la region d'Occitània.

Vilatge d'Occitània

Còrdas Cordes-sur-Ciel
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La ciutat medievala de Còrdas quilhada sus son puèg.
Armas
Geografia fisica
Coordenadas	44° 03′ 52″ N, 1° 57′ 13″ E
Superfícia	8,27 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	320 m 240 m 159 m
Geografia politica
País	Lengadòc
Parçan	País d'Albi
Estat	França
Region 76	Occitània
Departament 81	Tarn
Arrondiment 811	Albi
Canton 8109	Canton de Còrdas (Caplòc)
Intercom 248100455	Comunautat de comunas del Cordés e del Causse
Cònsol	Bernard Andrieu (2020-2026)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	828 ab. Evolucion de la populacion 867 ab.
Densitat	113,66 ab./km²
Autras informacions
Gentilici	los cordiòls, las cordiòlas.
Còde postal	81170
Còde INSEE	81069

Ten son nom de Còrdoa, en Espanha. La forma anciana del nom de la vila èra Còrdoas, qu'es utilizat suls panèls de dintrada de la vila. En francés, se disiá Cordes e, dempuèi 1973, se sona Cordes-sur-Ciel.

Geografia

Còrdas es situada dins lo nòrd-oèst del departament de Tarn, dins la val de Ceron. La comuna es sus la RN122 e sus la riba esquèrra de Ceron, un afluent d'Avairon, a 1 h 15 per la rota, de Tolosa.

Istòria

Foto aeriana de Còrdas.

La bastida de Còrdas, plaça fòrta al nòrd del comtat de Tolosa, foguèt edificada entre 1222 e 1229 sus la demanda de Ramon VII de Tolosa per amassar las populacions escampilhadas, caçadas mai que mai del castelar de Sant Marcèl brutlat per las tropas de Simon IV de Montfòrt en 1215, pendent de la primièra crosada francesa contra los albigeses^[5]. Pendent la segonda crosada, la magnificéncia e la soliditat de las muralhas de Còrdas faguèron renonciar Humbert de Beaujeu de la prene.

Segon lo Tractat de París (1229), Joana, filha unica de Ramon VII de Tolosa, maridèt en 1241 Anfós II de França, comte de Peitieus, fraire del rei Loís IX de França (Sant Loís). Lo comtat de Tolosa, fins alara autonòm, serà ligat a la Corona de França a la mòrt d’Anfós II e de Joana en 1271. Pas jamai presa, Còrdas venguèt aital tèrra francesa en 1370. Una carta foguèt balhada als Cordiòls lor autrejant de bastir de demòras aparadas pels barris. Aital foguèron construits qualques magnifics ostals entre la fin del sègle XIII e la mitat del sègle XIV, dont las faciadas perduran. L’arquitectonica de la bastida, dins un pur estil gotic, li valguèt l'escais de « Ciutat de las Cent Ogivas ». Son edat d'aur va del sègle XIVn al sègle XVI amb un maximum de 6 000 estatjants. Son economia èra basada sul comèrci e lo teissatge.

Còrdas, fidèla a « la Glèisa de Dieu » ben aprèp lo lenhièr de Montsegur en 1244, resistiguèt a l’Inquisicion fins a 1312, data de sa somission oficiala a la Glèisa Catolica Romana. Las Guèrras de religion de la fin del sègle XVI provoquèron pauc de damatge a Còrdas.

Prosper Mérimée, alara encargat per Napoleon III de far un inventàri del patrimòmi arquitectural francés, la visitèt. La ciutat se reviscolèt pas, quitament a partir de la mitat del sègle XXn, quand los artistas la tornèron descobrir. Ara contunha sa davalada demografica.

Albert Camus aprèp l'aver visitada dins los ans 1950, diguèt «A Còrdas, tot es bèl, quitament lo languiment».

Administracion

Lista dels cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
mai de 2020	(2026)	Bernard Andrieu
junh de 1995	2020	Paul Quilès
1976	1995
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 940, totala: 989
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
2 300	2 303	2 473	2 425	2 602	2 668	2 779	2 727	2 925
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
2 911	2 847	2 719	2 536	2 378	2 207	2 099	1 995	1 860
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
1 798	1 838	1 822	1 641	1 630	1 241	1 086	1 199	1 134
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
1 098	1 100	967	1 011	932	996	1 012	1 014	1 017 1 076
2009	2010
1 006 1 065	1 011 1 068
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

• En 2019 la populacion èra de 828 abitants e la densitat èra de 100,12 ab/km².

Economia

L'economia de la comuna es ligada al torisme e als artistas que son installats dins los ostals del vilatge.

Lòcs e monuments

Ostal del Grand Venaire

Joglars davant la glèisa pendent la fèsta annala del Grand Falconièr

Lo vilatge es enrodat de quatre muralhas e de pòrtas coma la dels Olmats, la de Joana o la del Relòtge.

• Potz del mercat cobèrt qu'es prigond de mai de 100 mètres (113,47 mètres).
• L'ostal del Grand Venaire, granda bastenda de gres amb una faciada de tres estatges qu'es la mai escultada del vilatge. Es uèi lo sèti de l'ostal de la comuna.
• La glèisa de Sant Miquèl, d'estil gotic miègjornal, data subretot del sègle XIII, modificada al sègle XV. Lo cloquièr es del sègle XIV. L'interior es pintrat de frescas d'inspiracion Renaissença realizadas pel pintre Gayral de 1841 a 1844 e decoradas de quadres de la meteissa epòca.
• Lo lòc del « Pè Naut » situat prèp del vilatge que dona un punt de vista sus la bastida.

Cultura

• Còrdas ten un musèu desacostumat e unic al monde: lo musèu del sucre e del chocolat. Es constituit d'una centena de pèças d'Art realizadas solament amb de sucre sus de tèmas coma l'Edat Mejana, la mitologia, las flors, la natura, las tecnologias o los contes e legendas.
• Lo Musèu Charles Portal istòria e arquitectura es installat a la pòrta dels Olmats, bastiment medieval (monument istoric), tipic de la construccion militara de Còrdas.
• L'ostal del Grand Falconièr (Monument Istoric) recapta lo Musèu d'Art Modèrne e Contemporanèu, òbras d’Yves Brayer (1907-1990), un dels mai importants pintres figuratius del sègle XX ; òbras de Picasso, Miró, Léger, Klee, Magnelli, Prévert, Arman, Appel, Kijno, Fromanger, Christo... Gaireben totas las òbras de Maurice Baskine, òbras de Aline Gagnaire (1922-1997).

Personas ligadas a la comuna

• Yves Brayer (1907-1990): pintre francés
• Francis Meunier (1924-1995): pintre francés ; membre del grop surrealista
• Charles Portal: archivista departamental
• Paul Quilès: òme politic francés (PS)
• Yves Thuriès: mèstre cosinièr e pastissièr francés

Nòtas e referéncias

1. Pojada, Patrici. Repertòri toponimic de las comunas de la region Miègjorn-Pirenèus. Nouvelles Éditions Loubatières, 2009. ISBN 978-2-86266-573-3. 
2. «Toponimia occitana».
3. Congrès permanent de la lenga occitana. «Top'Òc: Diccionari toponimic occitan».
4. Institut d'Estudis Occitans. «BdTopoc–Geoccitania».
5. (fr)Henri Bru, Albi, Cordes-sur-Ciel, le pays des bastides et des acropoles, p.78

Veire tanben

Articles connèxes

• Comunas de Tarn

Ligams extèrnes

• site de la vila
• Ofici du torisme

Bibliografia

• (oc)Daniel Loddo, Entre Cordas e Gresinha, CORDAE / La Talvera, 1997.
• (fr)Henri Bru, Albi, Cordes-sur-Ciel, le pays des bastides et des acropoles, Éditions Grand Sud, décembre 2005, ISBN 2-908778-48-3}}.
• (fr)Julie Conton et Gérard Conton, Le Zodiaque de Cordes-sur-Ciel, clés symboliques d'une bastide cathare du XIIIème siècle, éditions Mémoires du Monde, 2008 (édition revue et augmentée), ISBN 978-2-9532372-0-7.
• (fr)Charles Portal, Histoire de la Ville de Cordes, Privat, 1984.
• (fr)Simone Jacquemard, La Fête en éclats, Seuil, 1985.
• (fr)Simone Jacquemard, Le Funambule, Seuil, 1981.
• (fr)Jean-Gabriel Jonin, Cordes-sur-Ciel, la Cité cathare, éditions de Mordagne, 1992.
• (fr)Jean-Gabriel Jonin, Cordes-sur-Ciel, la Cité philosophale, éditions de Mordagne, 1993.
• (fr)(fr)Jeanne Ramel-Cals, Légendaire de Cordes-sur-Ciel, Fayard, 1947.
• (fr)Claire Targuebayre, Cordes en Albigeois, préfacé par Albert Camus, 1950.

Òbras collectiva

• (oc)Daniel Loddo, Entre Cordas e Gresinha, CORDAE / La Talvera, 1997.Templiers : les yeux du Baphomet, collectif de 19 auteurs, Rafael de Surtis/ Editinter, 2004.
• (fr)Ils ont écrit Cordes..., catalogue de l'exposition, Jean-Gabriel Jonin, OMT, 2004. Cet ouvrage recense tous les auteurs qui ont écrit sur Cordes. On y trouve notamment, en plus des auteurs cités dans la bibliographie ci-dessus : Albert Camus, Jean Giono, Violette Leduc, Hector Malot, Prosper Mérimée, Laurence d'Arabie...

• Portal de Lengadòc