Vertat

Lo concèpte de vertat (o veritat) es pròpri de la filosofia, que valora de fachs o jutjaments en tèrmes de vertadier o faus. Lo concèpte de vertat vària segon l'epòca o l'estudi teoric. Se distinguisson subretot lei seguents:

• «Vertat» coma correspondéncia: es vertat aquò que disèm o pensam quand correspònd amb çò que passa o se pòt percebre dins la realitat. Requerís un mond exterior coma pròva de refutacion e part de la cresença qu'aquest mond se pòt conéisser, fach que fòrça negan (coma lei sceptics).
• «Vertat» coma coeréncia: es vertat l'afirmacion qu'es en coeréncia amb d'autras acceptadas per una comunautat determinada. Es un concèpte provenent de l'utilitarisme e usat sovent en logica e dins la sciéncia generala, ont s'usa dins lo sens seguent: acceptam qu'un fach es vertat se se pòt demostrar empiricament o se se pòt pas encara refutar.
• «Vertat subjectiva»: es liada amb lei cresenças personalas, amb l'experiéncia dau mond. Admet de gras diferents de relativisme.

Walter Seymour Allward, Veritas, 1920

La religion utiliza l'expression de «vertat absoluda» coma sinonim de Dieu o de revelacion.

I a de paradòxas logicas sus la vertat.

Vejatz tanben

• Messorga