Ucraïna
País d'Euròpa de l'Èst / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ucraïna (/ukɾaˈinɑ, ukɾaˈina/; en ucraïnian: Украї́на, Ukraïna, prononciat [ʊkrɐˈjinɐ]) es un país d'Euròpa Orientala, segond estat d'Euròpa en tèrme de superficia e lo primièr entièrament europèu. Confronta Moldàvia, Romania, Ongria, Eslovaquia e Polonha a l'oèst, Bielorussia au nòrd e Russia a l'èst. Es limitada per la mar Negra e la mar d'Azov au sud. Sa capitala n'es Kyiiv (en ucrainés: [kɪjiw]). Lo gentilici es ucraïnian -a (o ucraïnés -esa).
Ucraïna | |
Україна (uk) | |
Imne:
Ще не вмерла Україна transcrit: Sxe ne vmerla Ukraïna (La glòria d'Ucraïna es pas mòrta) | |
Administracion | |
---|---|
Capitala | Kyiv 50° 27′ 02″ N, 30° 31′ 25″ E |
Forma de l'Estat | Democracia parlamentària |
President Primièr Ministre | Volodímir Zelenski Denys Chmyhal |
Lengas oficialas | ucraïnian |
• Lenga reconogudas | tatar de Crimea |
Geografia | |
Vila principala | Kyiv |
• Totala | 603 549 km² |
• Aiga (%) | 7 % |
Punt culminant | Hoverla |
Demografia | |
Populacion | Classat 31en |
• Totala | 45 426 200 ab. (2014) |
• Densitat | 75 ab./km² |
Istòria | |
Independéncia | (de l'Union Sovietica) |
24 d'agost de 1991 | |
Economia | |
Moneda | UAH |
PIB | 93.2 miliard USD (2016) |
IDH | ▼ 0,743 84 (2016) |
Autras informacions | |
Indicatiu telefonic | 380 |
ISO 3166 | UA |
Fus orari | + 2 : (EET) ; ora d'estiu : UTC + 3 : (EEST) |
Domeni internet | .ua |
Las originas de la cultura ucrainiana remontan a l'estat medieval de la Rus' de Kyiiv. Après la casuda d'aqueste après las invasions mongòlas del sègle XIII, lo territòri faguèt l’objècte de particions e se vejèt revendicat per mai d'una poissenças estrangièras coma la Republica de las Doas Nacions e l'Empèri Otoman. L'Etmanat cosac independant existiguèt entre los sègles XVII e XVIII, abans d’integrar l'Empèri rus.
Pendent la Revolucion Russa, la Republica Populara Ucrainiana coneguèt brèvament l'independéncia amb reconneissença internacionala, mas acabèt per venir la republica socialista sovietica d'Ucraïna de l'Union Sovietica, dins las annadas 1920 a la seguida de la guèrra civila russa. Ucraïna venguèt tornarmai independenta en 1991, après la casuda de l'URSS. A la seguida de la revolucion de 2014, Crimèa foguèt annexada per Russia e una guèrra civila espetèt dins l'èst del país, amb los separatistas prorusses. Lo 24 de febrièr de 2022, Ucraïna foguèt envasida per las fòrças armadas russas sus òrdre de Vladímir Pótin.