Monopòli
From Wikipedia, the free encyclopedia
Lo monopòli (del grèc monos significant « un » e polein significant « vendre ») es, al sens estricte, una situacion ont un ofreire se ven a tenir una posicion d'exclusivitat sus un produch o un servici ofèrt a una multitud de crompaires. Quand aquela situacion d'exclusivitat dins una activitat es establiada al benefici de la poténcia publica, se dich « monopòli d'Estat » o de « monopòli public ». Per extension (puslèu abusiva) lo tèrme de monopòli es sovent utilizat per descriure una situacion pròcha de la definicion precedenta mas diferenta: Lo tèrme « monopòli » es alara aplicat a una entrepresa qu'es pas al sens estricte en situacion de monopòli mas domina largament un mercat ont la concurréncia existís encara, mas de biais marginal. Dins aquel cas, lo tèrme de posicion dominanta deuriá èsser puslèu emplegat per las autoritats e la reglementacion de la concurréncia. D'entre aqueles concèptes vesins mas que la definicion e la portada devon èsser destriats clarament, se cal remarcar:
- L'oligopòli, que descriu una situacion de mercat ont un pichon grop d’ofreires se partejan un mercat en pertidas mai i mens egalas,
- Lo duopòli, qu'es una forma redusida d'oligopòl (dos ofreires fan fàcia a una multitud de crompaires),
- Lo cartèl o l'ententa son de formas variablas d'associacion entre ofreires qu'an per tòca d'establir a lor benefici e segon de modalitats variadas una situacion de monopòli,
- Lo monopsòni, que per simetria al tèrme monopòli, correspond a une situacion de mercat ont un demandaire ten una posicion de monopòli a la crompat,
- Lo monopòli bilateral, que caracteriza una situacion de mercat ont se fan fàcia un monopòli (un sol vendeire) e un monopsòni (un sol crompaire).
- L'oligopòli, que descriu una situacion de mercat ont un pichon grop d’ofreires se partejan un mercat en pertidas mai i mens egalas,