Las Luèvias e Tomeiragas

Las Luèvias^[1] e Tomeiragas (Les Lèves-et-Thoumeyragues en francés) es una comuna d'Occitània, en Agenés ^[2], dins lo domeni del lengadocian brageiragués, administrada per lo departament de Gironda de la region d'Aquitània.

Vilatge d'Occitània

Las Luèvias e Tomeiragas Les Lèves-et-Thoumeyragues
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La glèisa de las Luèvias.
Geografia fisica
Coordenadas	44° 47′ 38″ N, 0° 10′ 32″ E
Superfícia	15,58 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	126 m 50 m 30 m
Geografia politica
País	Guiana
Estat	França
Region 75	Aquitània
Departament 33	Gironda
Arrondiment 335	Liborna
Canton 3341	Senta Fe la Granda
Cònsol	Jean-Michel Basset (2020-2026)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2019)	555 ab. Evolucion de la populacion 565 ab.
Densitat	36,01 ab./km²
Autras informacions
Còde postal	33220
Còde INSEE	33242

Toponimia

Lo nom del borg donat per Bénédicte Boyrie-Fénié^[3] " Las Lòtjas" correspond pas briga a la fòrma orala atestada dins l'"Atlas linguistique et ethnographique du Languedoc occidental" (A.L.L.O.C)^[4] qu'es léi lèvjyǝ. Pr'aquò, la prononciacion permet pas d'escriure lo nom emb certitud.

Lei es l'article que correspond localament, coma dins las comunas gasconas pus a l'Oèst, a las e los, çò que vòu dire que la fòrma de l'article permet pas de saber son genre; mès, las fòrmas ancianas de 1083 a 1326 (Bénédicte Boyrie-Fénié) son mai que mai en las (Las Lobias, Les Lubies, Lobias, Lobiis, en latin, Las Lubias, Lubiis, en latin), çò que permet de supausar que la fòrma es femenina. L'èssa finala es pas articulada, mès sa preséncia es segura a l'escrit. La comuna coneis pas lo betacisme de las localitats gasconas vesinas, mès coneis la neutralisacion de -a e -e, coma dins tota la Gasconha occidentala, ce que fai qu'es impossible a priori de saber si [ǝ] correspond a un e o un a. Coma la fòrma sembla femenina, una solucion poiriá èstre : Lei Lèvias (puslèu que Lei Lèvies). Pr'aquò, la preséncia anciana de o e de u fai pensar a una diftongason de o en uè (lo diftongue es sovent grafiat u a l'Edat mejana). Donc Las Luèvias es una autra possibilitat, qu'a estat causida pel sit Toponimia occitana. Las Lòtjas es una grafia impossibla.

La contradiccion entre -b- de las atestacions ancianas e -v- actual se pòt explicar se los escribas son gascons. Si l'etime es lo mot germanic laubja, segon B. Boyrie-Fénié que cita Jacques Boisgontier, b intervocalic dona v.

Tomairagas o Tomeiragas ? En Gironda, -ai- pretonic s'afeblís en [ej], escrit ai. Mès tots los -ei- grafics son pas automaticament derivats d'un -ai- etimologic. L'etimologia fornida per Bénédicte Boyrie-Fénié es lo nom d'òme gallés *Talo-maros emb lo sufixe -acas. L'evolucion es *Talomariácas > *Tal(o)maryagas > *Taumayragas > Tomeiragas (evolucion normala -au pretonic > [-ow-], puèi mens atenduda [-u-], evolucion [aj] en [ej]. Quò s'escriu donc ai, donc l'ensemble fai Tomairagas. Curiosament, Bénédicte Boyrie-Fénié escriu Tomeiragas, benlèu pr'amor de fòrmas ancianas coma Tomeragas (1137) e Comeragas (1326)^[3], que poirián far dobtar de son etimologia. Dauzat e Rostaing avián causit *Tumerius, varianta de Tumelius^[5]; çò que fariá escriure Tomeiragas.

Geografia

Istòria

Las Luèvias annèxa Tomeiragas entre 1806 e 1820.

Administracion

Lista deus cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2008	2026	Jean-Michel Basset		viticultor
març de 1989	2008	Claude Capoul		viticultor
març de 1977	1989	Gaëtan Reillat
decembre de 1962	1977	Henri Capoul
junh de 1948	1962	Paul Guionie		(mòrt d'accident)
mai de 1945	1948	Louis Durand
mai de 1908	[1945]]	Albert Villeneuve
març de 1900	1908	Simon Larribet
març de 1896	1900	Albert Duvergier
mai de 1871	1996	Guillaume Faucher
annadas 1868/1869	1871	Faucher
Totas las donadas son pas encara conegudas.

• Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra deu canton de Senta Fe la Granda; es adara deu canton de Le Réolais et les Bastides (en francés), donc de Lo Reulés e las Bastidas.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 561, totala: 567
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
1 385	456	440	1 083	1 097	1 035	1 015	959	973
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
959	974	954	976	961	916	848	861	930
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
902	906	894	797	754	758	805	804	782
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
676	669	599	555	503	543	530	534	539 557
2009	2010
544 562	548 565
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

• La fusion de Las Luèvias emb Tomeiragas (an XI) explica mau las variacions de populacion entre 1793 e 1821. Mès justament ni Sent Andriu ni Apèla ^[6],[7] n'èran recensats en tant que comuna en 1793 e la populacion d'Aineça la meteissa annada ^[8] èra curiosament bassa. Lo site Cassini explica pas tot d'aqueus mistèris. Benlèu qu'en 1793 una bona partida deu territòri d'Aineça èra dins la comuna de Las Luèvias e, coma adara las doás comunas se tòcan pas, una partida de la comuna actuala de Sent Andriu e Apèla i podiá èstre tanben.

Demografia de Tomeiragas

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 561, totala: 567
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
	551	520					-	-
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
				Cercar	Cercar	530	534	539 557
2009	2010
544 562	548 565
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

• en 1793, Tomeiragas èra recensat emb Senta Fe la Granda ^[9].
• la populacion de Tomeiragas èra pus importanta que la de Las Luèvias, mès i a tant vau dire pas de borg (adara, la glèisa e un ostau)
• las donadas de la dreta deu grafic son las de tota la comuna actuala.

Luòcs e monuments

Personalitats ligadas amb la comuna

Veire tanben

Ligams extèrnes

Nòtas e referéncias

1. toponimia occitana gironda.
2. https://web.archive.org/web/20161115015531/http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b77101733/f1.item.zoom
3. Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes Gironde, ed. CAIRN, Pau, 2008, p. 192-193
4. Xavier Ravier, Atlas linguistique et ethnographique du Languedoc occidental, vol. 1, CNRS Editions, 1978
5. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud,reedicion 1984, p. 399
6. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=30386
7. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=997
8. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=13386
9. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=26906

• Portau de Guiana