Còdi genetic

Lo còdi genetic qu'ei la relacion enter la succession de nucleotids dens las moleculas d'ADN e d'ARN e la succession d'aminoacids dens los peptids e las proteïnas. Qu'ei un còdi universau dens lo monde viu conegut. Dens la cellula procariòta (com los bactèris) o eucariòta, l'informacion permetant d'encadenar dens un òrdi hèra precís los aminoacids d'un peptid o d'ua proteïna qu'ei escrivuda dens la molecula d'ADN. Aquesta molecula d'ADN qu'ei compausada de quate elements basics aperats nucleotids. Tres nucleotids en fila que forma un codon (dab codons compausats de tres letras enter quate diferentas que's forma donc un alfabet de

Expression genica Biologia moleculara (portal)

Genetica

General flow: ADN > ARN > Proteïna

Transfers especials (ARN > ARN, ARN > ADN, Proteïna > Proteïna)

Còde genetic

Transcripcion

Transcripcion (Factor de transcripcion, ARN polimerasa, promotor)

Modificacion pòstranscripcionala (ARNhn, splicing)

Traduccion

Traduccion (Ribosòma,ARNt)

Modificacion pòstraduccionala (grops foncionals, peptids, cambis estructurals)

Regulacion genica

Regulacion epigenetica (Hox, Genomic imprinting)

Regulacion transcripcionala

Regulacion pòstranscripcionala (sequestracion, Epissatge alternatiu, ARNmi)

Regulacion pòstraduccionala (reversibla, irreversibla)

Taula deu còdi genetic

Lo codon AUG que vòu díser la metionina e que serveish de sit d'inicacion ; lo purmèr AUG d'un ARNm qu'ei la region qui codifica lo lòc on l'arrevirada de las proteïnas e comença. Las proteïnas que començan donc per aqueth aminoacid qui, arron, e pòt demorar o estar exisat durant lo precès de maturacion.

Aquesta taula que muisha los 64 codons (grops de tres nucleotids) com e son escrivuts sus los ARNm (dens lo sens 5'→3') e los aminoacids corresponents.

		2nda basa
		U	C	A	G
1ra basa	U	UUU (Phe/F)Fenilalanina UUC (Phe/F)Fenilalanina UUA (Leu/L)Leucina UUG (Leu/L)Leucina	UCU (Ser/S)Serina UCC (Ser/S)Serina UCA (Ser/S)Serina UCG (Ser/S)Serina	UAU (Tyr/Y)Tirosina UAC (Tyr/Y)Tirosina UAA (Acabar) UAG (Acabar)	UGU (Cys/C)Cisteïna UGC (Cys/C)Cisteïna UGA (Acabar) UGG (Trp/W)Triptofan
	C	CUU (Leu/L)Leucina CUC (Leu/L)Leucina CUA (Leu/L)Leucina CUG (Leu/L)Leucina	CCU (Pro/P)Prolina CCC (Pro/P)Prolina CCA (Pro/P)Prolina CCG (Pro/P)Prolina	CAU (His/H)Istidina CAC (His/H)Istidina CAA (Gln/Q)Glutamina CAG (Gln/Q)Glutamina	CGU (Arg/R)Arginina CGC (Arg/R)Arginina CGA (Arg/R)Arginina CGG (Arg/R)Arginina
	A	AUU (Ile/I)Isoleucina AUC (Ile/I)Isoleucina AUA (Ile/I)Isoleucina AUG (Met/M)Metionina, començar	ACU (Thr/T)Treonina ACC (Thr/T)Treonina ACA (Thr/T)Treonina ACG (Thr/T)Treonina	AAU (Asn/N)Asparagina AAC (Asn/N)Asparagina AAA (Lys/K)Lisina AAG (Lys/K)Lisina	AGU (Ser/S)Serina AGC (Ser/S)Serina AGA (Arg/R)Arginina AGG (Arg/R)Arginina
	G	GUU (Val/V)Valina GUC (Val/V)Valina GUA (Val/V)Valina GUG (Val/V)Valina	GCU (Ala/A)Alanina GCC (Ala/A)Alanina GCA (Ala/A)Alanina GCG (Ala/A)Alanina	GAU (Asp/D)Acid aspartic GAC (Asp/D)Acid aspartic GAA (Glu/E)Acid glutamic GAG (Glu/E)Acid glutamic	GGU (Gly/G)Glicina GGC (Gly/G)Glicina GGA (Gly/G)Glicina GGG (Gly/G)Glicina

Taula inversada

Ala	GCU, GCC, GCA, GCG	Leu	UUA, UUG, CUU, CUC, CUA, CUG
Arg	CGU, CGC, CGA, CGG, AGA, AGG	Lys	AAA, AAG
Asn	AAU, AAC	Met	AUG
Asp	GAU, GAC	Phe	UUU, UUC
Cys	UGU, UGC	Pro	CCU, CCC, CCA, CCG
Gln	CAA, CAG	Ser	UCU, UCC, UCA, UCG, AGU, AGC
Glu	GAA, GAG	Thr	ACU, ACC, ACA, ACG
Gly	GGU, GGC, GGA, GGG	Trp	UGG
His	CAU, CAC	Tyr	UAU, UAC
Ile	AUU, AUC, AUA	Val	GUU, GUC, GUA, GUG
Començar	AUG	Acabar	UAG, UGA, UAA

• Portau de la bioquimia