Bossòla
From Wikipedia, the free encyclopedia
Una bossòla es un instrument de navigacion constituit d’una agulha magnetizada que s’alinha sul camp magnetic terrèstre. Indica atal lo Nòrd magnetic, de destriar del Pòle Nòrd geografic. La diferéncia entre las doas direccions dins un luòc donat se nomena declinason magnetica terrèstra. Segon la precision requerida, se pòt acomodar d'aquela diferéncia o s'utiliza un abac de compensacion. Observat dempuèi la França (en 2016), las doas direccions son sensiblament identicas.
Las linhas del camp magnetic terrèstre sus que l'agulha de la bossòla s'alinha puntan sota tèrra al nivèl dels pòls nòrd e sud (e non pas a la superfícia). Dins l'hemisfèr nòrd, lo tèrme nòrd de la bossòla es donc atirat cap al bas. Per compensar aquel fenomèn, lo tèrme sud de l'agulha de la bossòla es leugièrament lestada.
Quand s'utiliza una bossòla "emisfèr nòrd" dins l'emisfèr sud, lo tèrme sud de l'agulha es atirat cap al bas pel camp magnetic, alara qu'es ja provesida d'un contrapes. Resultat, la punta sud de la bossòla tòca lo fons del cròs ont es lotjada, e fonciona donc fòrça mens ben.
Una bossòla dona una direccion de referéncia coneguda qu'ajuda a la navigacion. Los punts cardinals son (dins lo sens de las agulha del relòtge): Nòrd, Èst, Sud, e Oèst. Una bossòla se pòt utilizar amb un rolòtge e una mapa êr donar una estimacion de sa navigacion.
En navigacion terrèstra, l'instrument utilizat es mai sovent designat bossòla. Es constituida d'una agulha que torneja debans de graduacions solidàrias de l'instrument, mai sovent tenguda a la man, que s'orienta seguent la direccion desirada.
En navigacion maritima e aeriana, o sus un veïcul, s'utiliza puslèu un compàs: es alara la partida mobila que pòta las graduacions (a vegada en sens invèrs d'aquela d'una bossòla). Torneja debans una mira fixa parallèla a l'axe de la nau o de l'aeronau e dona directament lo cap seguir.