Vindsnøggleik er snøggleiken til luftrørsle relativt til eit fast punkt på jorda. Ein snakkar derimot om vind når lufta flyttar seg frå ein stad til ein annan.
 |
stille (0–2 knop) |
 |
3–7 knop |
 |
8–12 knop |
 |
13–17 knop |
 |
18–22 knop |
 |
23–27 knop |
 |
28–32 knop |
 |
33–37 knop |
 |
38–42 knop |
 |
43–47 knop |
 |
48–52 knop |
 |
53–57 knop |
 |
58–62 knop |
 |
63–67 knop |
 |
68–72 knop |
 |
73–77 knop |
 |
78–82 knop |
 |
83–87 knop |
 |
88–92 knop |
 |
93–97 knop |
 |
98–102 knop |
 |
102–107 knop |
Vindsnøggleik er viktig innan mange område som vêrvarsling, luftfart, maritime operasjonar, bygningar og byggeteknikk. Stor vindsnøggleik kan få alvorlege konsekvensar, og kraftig vind har ofte spesielle namn som storm, orkan eller tyfon. Sjå òg Beaufortskalaen.
Vindsnøggleik kan målast med fleire apparat. Eit anemometer har ein propell med koppar som roterer når vinden bles på dei. Snøggleiken propellen roterar med er vindsnøggleiken. Dette apparatet har eksistert i hundrevis av år.
Teknisk sett er vindsnøggleik gjeve ved
- ,
der u, v og w er sonal, meridional og vertikal komponent av vindsnøggleiken. I dei fleste tilfelle kan ein sjå bort i frå den vertikale komponenten, sidan den er mykje mindre enn dei horisontale komponentane. Unntak er til dømes vertikale luftstraumar i cumulusskyer.
Det er fleire faktorar frå liten til stor skala som kan påverke vindsnøggleiken. Desse inkluderer trykkgradient, rossbybølgjer, jetstraumar og lokale vêrforhold.
Trykkgradient er eit uttrykk som skildrar skilnaden i lufttrykket mellom to punkt i atmosfæren eller på overflata. Dette er ein svært viktig og dominerande faktor for vindsnøggleiken, for jo større skilnaden i trykket er mellom to faste punkt, jo kraftigare er vinden. Trykkgradient i lag med corioliskrafta og friksjon påverkar òg vindretninga.
Rossbybølgjer er storskala bølgjer i vindmønsteret i den øvre delen av troposfæren. Desse bølgjene har global skala og flyttar seg frå vest mot aust, og styrer med det vestavinden på våre breiddegrader.
Lokale vêrforhold spelar ei viktig rolle for vindsnøggleiken. Forskjellige typar syklonar som ekstratropiske eller tropiske syklonar og til dømes monsunen kan i svært stor grad styre vindsnøggleiken.
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Vindsnøggleik
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
