Kongedømet Italia

Kongedømet Italia (italiensk Regno d'Italia) var ein stat grunnlagd i 1861 med samlinga av Italia med hjelp av Kongedømet Sardinia. Det eksisterte fram til 1946 då italienarane stemde for ein republikansk konstitusjon. Kongedømet var den første italienske staten som inkluderte heile Den italienske halvøya sidan fallet til Romarriket.

Regno d'Italia Kongedømet Italia
↓ 1861–1946 ↓
Flagg Våpen
Nasjonalsong «Marcia Reale d'Ordinanza» «Den kongelege marsjen»¹
Plasseringa til Italia Kongedømet Italia og landområda deira på det mektigaste i 1940
Hovudstad	Torino (1861-1864) Firenze (1864–71) Roma (frå 1871)
Språk	Italiensk
Religion	Romersk-katolsk
Styreform	Konstitusjonelt monarki
Konge
- 1861–1878	Viktor Emmanuel II
- 1878–1900	Umberto I
- 1900–1946	Viktor Emmanuel III
- 1946	Umberto II
Statsminister
- 1861	Grev di Cavour (første)
- 1922–43	Benito Mussolini
- 1945–46	Alcide De Gasperi (siste)
Historie
- Oppretta	17. mars 1861
- Marsjen mot Roma	22. oktober 1922
- Stålpakta	22. mai 1939
- Oppheva	2. juni 1946
Areal
- 1936	310 120 km²
Innbyggjarar
- 1861 est.	26 328 000
- 1911 est.	36 921 000
- 1936 est.	42 399 000
Folketettleik	136,7 /km²
Valuta	Italienske lire
Føregjengar Etterfølgjarar Kongedømet Sardinia Begge Siciliar Kongedømet Lombardia-Venetia Kyrkjestaten Fristaten Fiume Austerrike-Ungarn Tysk-Austerrike Drava Banovina Vatikanstaten Den italienske sosialrepublikken Sosialistrepublikken Slovenia Territorio libero di Trieste Italia
1: Uoffisiell nasjonalsong «Giovinezza» («Ungdomen») 1922–43

I perioden under regimet til det nasjonale fascistpartiet under diktatoren Benito Mussolini frå 1922 til 1943 vart kongedømet av nasjonalistane og fascistane ofte kalla «Det italienske riket» (italiensk Impero Italiano) eller «Det nye Romarriket» (italiensk Nuovo Impero Romano, latin Novum Imperium Romanum), men desse vart ikkje nytta offisielt. Namnet som historikarar ofte nyttar om Kongedømet Italia under styret til Mussolini og fascistane er Fascist-Italia. Under fascismen var Kongedømet alliert med Nazi-Tyskland under den andre verdskrigen fram til 1943. Dei siste to åra av krigen byta Kongedømet Italia til dei allierte si side etter å ha jaga bort Mussolini som statsminister og nedlagt forbod mot Fascistpartiet. Restane av fasciststaten kjempa mot dei allierte som ein marionettstat under Nazi-Tyskland kalla «Den italienske sosialrepublikken», framleis styrt av Mussolini og fanatiske fascistar i Nord-Italia. Kort tid etter krigen førte borgarleg misnøye til at det i 1946 vart halde ei folkeavstemming om Italia framleis skulle vere eit monarki eller verte ein republikk. Italienarane valde bort monarkiet og danna Den italienske republikken, som i dag utgjer Italia.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Kingdom of Italy (1861–1946)» frå Wikipedia på engelsk, den 7. januar 2008.

Denne historieartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.