Maudheimekspedisjonen

Maudheimekspedisjonen (òg kalla Den norsk-britisk-svenske antarktisekspedisjon, forkorta NBSX eller NBSAE) var namnet på ein norsk-britisk-svensk ekspedisjon til Antarktis under leiing av John Giæver i perioden 1949-1952. Ekspedisjonen vart finansiert og organisert av ein komité av britiske, svenske og norske ekspertar, med professor Harald Ulrik Sverdrup som formann og var den første verkelege internasjonale vitskaplege ekspedisjonen til Antarktis.^[1] Store delar av det vestlege Dronning Maud Land vart kartlagt og ekspedisjonen vart ein modell for seinare ekspedisjonar til Antarktis.

Namnet på ekspedisjonen kjem frå overvintringsstasjonen Maudheim (71°03'S, 10°55'V) som vart oppretta i samband med ekspedisjonen. Fleire depot og hytter for overnatting og oppbevaring av utstyr vart reist. Frå desse basane vart det gjort utalde turar, den lengste varte i åtti dagar. Tre av ekspedisjonsmedlemmene omkom 24. februar 1951 då dei under ein testtur med ein overhalt Weasel vart overraska av tåke. Køyretøyet hamna i vatnet då dei for seint oppdaga at over hundre meter av isbremmen hadde kalva. Berre fotografen Stig Hallgren overlevde ulukka, då han etter 13 timar drivande på eit isflak vart redda av kollegaene sine.^[2]

Alle ekspedisjonsmedlemmane mottok Maudheimmedaljen.

Ekspedisjonsmedlemmane

Namn	Funksjon	Nasjonalitet	Merknader
John Giæver	Ekspedisjonsleiar frå Norsk Polarinstitutt	Noreg
Valter Schytt	Glasiolog og nestkommanderande	Sverige
Gordon de Quetteville Robin	Fysikar	Australia
Nils Jørgen Schumacher	Meteorolog	Noreg
Ernest Frederick Roots	Geolog	Canada
Ove Wilson	Lege	Sverige
Gösta H. Liljequist	Meteorolog	Sverige
Nils Roer	Topograf	Noreg
Alan Reece	Geologisk assistent	Storbritannia
Charles Swithinbank	Glasiologisk assistent	Storbritannia
Egil Rogstad	Radiosjef	Noreg
Bertil Ekström	Mekanikar	Sverige	Omkom 24. februar 1951
Peter Melleby	Mekanikar og hundekøyrar	Noreg
Leslie Quar	Radiomann	Storbritannia	Omkom 24. februar 1951
John Snarby	Stuert	Noreg	Avreiste januar 1951
John Jelbart	Fysikar	Australia	Kom januar 1951. Omkom 24. februar 1951
Stig Hallgren	Fotograf	Sverige	Kom januar 1951
Bjarne Lorentzen	Stuert	Noreg	Kom januar 1951

Sjå òg

• Antarktisekspedisjonar
• Quarisen
• Jelbartisen
• Ekströmisen

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Maudheimekspedisjonen» frå Wikipedia på bokmål, den 28. oktober 2012.
  • Wikipedia på bokmål oppgav desse kjeldene:

1. Norsk Polarinstitutts side om Maudheim-ekspedisjonen til Antarktis 1949-1952
2. Giæver: Maudheim. To år i Antarktis

Litteratur

• John Giæver (1952). Maudheim. To år i Antarktis. Oslo: Gyldendal.

Bakgrunnsstoff

• Kart over Maudheim^{[daud lenkje]}