Sigurd Ibsen

Sigurd Ibsen (23. desember 1859–14. april 1930) var ein norsk forfattar og politikar. Han var son av forfattaren Henrik Ibsen og kona Suzannah Ibsen. Som politikar representerte han partiet Venstre, og var norsk statsminister i Stockholm frå 1903 til 1905.

Sigurd Ibsen
Statsborgarskap	Noreg
Fødd	23. desember 1859 Christiania
Død	14. april 1930 (70 år) Freiburg im Breisgau
Yrke	politikar, journalist, skribent, jurist
Språk	norsk, tysk, italiensk
Politisk parti	Venstre
Far	Henrik Ibsen
Mor	Suzannah Ibsen
Ektefelle	Bergliot Ibsen
Sigurd Ibsen på Commons

Sigurd Ibsen teikna av Christian Krohg.

Bakgrunn

Sigurd Ibsen som fjortenåring på benken ved sida av far sin under eit besøk på Sarabråten den 26. juli 1874.

Sigurd Ibsen vart fødd i Oslo. Gjennom oppveksten hadde folk høge voner til han, og han måtte streva heile livet for å nå mål andre sette for han. Ibsen utdanna seg til jurist med doktorgrad frå Roma i 1882. Han gifta seg i 1892 med Bergljot Bjørnson, dotter til Bjørnstjerne Bjørnson. Dei fekk ein son, Tancred Ibsen, som blei ein respektert filmregissør.

Utanrikstenesta

I 1885 byrja Ibsen eit fireårig attachestipend i utanrikstenesta som han fekk mellom anna med hjelp frå faren Henrik Ibsen. Sigurd Ibsen arbeidde i Stockholm, Washington og Wien. Då stipendiet gjekk ut fekk han ikkje tilbod om fast stilling, berre om å fortsetja som uløna attaché, i følgje biografen Lars Roar Langslet fordi «Han var unionsfiendtlig, norskpatriotisk og en farlig mann for etaten». I staden for å gå med på vilkåra skreiv Ibsen fleire kritiske artiklar om tilhøva i tenesta i Dagbladet i 1890.

Ibsen forfølgde ein idé han allereie hadde kome med tidlegare, om at Noreg burde ha eit eige konsulatvesen. I 1899 oppnådde han å bli ekspedisjonssjef for det første norske utanrikskontoret då Stortinget oppretta dette i staden for den mindre utanriksavdelinga. I september 1902 blei dette døypt om til Departementet for udenrigske sager, handel, sjøfart og industri. Desse handlingane var steg på vegen til ei eiga norsk utanriksteneste, og dårleg likt på svensk hald. Seinare skulle konsulatsaka vera den utløysande årsaka til den norsk-svenske unionsoppløysinga.

Politikar

Ibsen var norsk statsminister i Stockholm frå 1903 til 1905 medan George Francis Hagerup var statsminister i Kristiania (Oslo). Ibsen var ein sentral person i oppløysinga av unionen mellom Sverige og Noreg i 1905. Han er rekna som viktig i å overtala viktige personar som Bjørnstjerne Bjørnson, Arne Garborg og Fridtjof Nansen til å gå inn for monarki. Mange av desse ynskte opphavleg republikk som styreform.

Tenkjar og forfattar

Sigurd Ibsen skreiv sakprosa og skjønnlitteratur – drama, bøker og kronikkar i avisene. Etter første verdskrigen budde han og familien helst utanlands, i Italia og Tyskland.

Verkliste

• 1891 – Unionen – politisk skrift
• 1891 – De to udenrigsministres samvirken – politisk skrift
• 1894 – Mænd og magter – essaysamling
• 1894 – Konsulatsagen – politisk skrift
• 1898 – Nationalt kongedømme – politisk skrift
• 1901 – Spørgsmaalet om et særskilt norsk konsulatvæsens forhold til det fælles diplomati og dets fælles udenrigsstyre – politisk skrift
• 1906 – «Da unionen løsnede» – artikkel i Samtiden
• 1911 – Menneskelig kvintessens – filosofisk studie
• 1912 – Udsyn og indblik – essaysamling
• 1914 – Robert Frank – skodespel
• 1917 – Erindringens tempel – skodespel
• 1925 – Politikens motsætninger – essaysamling
• 1997 – Bak en gyllen fasade : Sigurd Ibsens brev til familien 1883-1929 – ei samling brev utvalde og presenterte av Bodil Nævdal.

Prisar og utmerkingar

• Kommandør av St. Olavs Orden (1903)
• Storkrossen av den svenske Nordstjerneordenen

Kjelder

• Delar av denne artikkelen bygger på «Sigurd Ibsen» frå Wikipedia på bokmål, den 10. august 2010.

• Iver B. Neumann og Halvard Leira. Aktiv og avventende. Utenrikstjenestens liv 1905-2005 Oslo: Pax, 2005.
• Utdjupande artikkel om Ibsen av Terje Leiren på snl.no

Denne litteraturartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.