De Oude Zijlpoort was een van de stadspoorten van Leiden, die van omstreeks 1355 tot 1646 stond waar nu de kruising is van de Haarlemmerstraat en de Koestraat, op de landpunt waar drie wateren samenkomen: Oude Vest, Oude Rijn en Oude Herengracht. De naam van de poort verwijst ook naar water: de oostelijk gelegen rivier de Zijl.