Loading AI tools
Pools schrijver Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Witold Gombrowicz (Małoszyce, 4 augustus 1904 – Vence, 24 juli 1969), Pools schrijver van verhalen, romans, toneelstukken, dagboeken en essays. Hij wordt naast Bruno Schulz en Stanisław Ignacy Witkiewicz beschouwd als voorman van de Poolse avantgarde.
Gombrowicz werd geboren te Małoszyce bij Kielce. Hij was afkomstig uit een gegoede familie en studeerde rechten aan de Universiteit Warschau en filosofie en economie aan het Institut des Hautes Etudes Internationales in Parijs. In 1933 publiceerde hij zijn eerste bundel korte verhalen onder de titel Pamiętnik z okresu dojrzewania. In augustus 1939, vlak voor de Duitse inval in Polen, vertrok hij naar Buenos Aires, Argentinië, waar hij aanvankelijk zo moeilijk kon rondkomen dat hij begrafenissen van volslagen vreemden bezocht om aan eten te komen.[bron?] Later vond hij een vaste betrekking bij de Banco Polaco, de Argentijnse tak van de Poolse staatsbank. In 1964 vestigde hij zich in Royaumont, bij Parijs; later dat jaar verhuisde hij naar Vence, bij Nice. Veel van zijn werk werd gepubliceerd in het Poolse emigrantentijdschrift Kultura, van Jerzy Giedroyć. In het communistische Polen was het werk van Gombrowicz lang verboden.
Gombrowicz' literaire werk kenmerkt zich door een zekere obsessieve sacraliteit, waarbij op het eerste gezicht onbeduidende zaken en handelingen tot in het absurde worden uitvergroot. De personages in zijn romans en verhalen zijn vaak slachtoffers van een op de spits gedreven, groteske logica, waarop ze zelf geen vat lijken te hebben en waarin ze hun identiteit geheel lijken te verliezen. Dit levert vaak hilarische situaties op, die echter niet een louter onderhoudende functie hebben, maar de vraag naar betekenis en eigenheid een zekere urgentie verlenen.
Zijn bekendste roman is ongetwijfeld Ferdydurke (1937), waarin een volwassen man terug naar school wordt gestuurd om weer onvolwassen te worden. De roman werd geprezen door Bruno Schulz en Zofia Nałkowska. Andere noemenswaardige romans zijn Trans-Atlantisch (1953), Pornografie (1960), en Kosmos (1965) die door velen als zijn meest geslaagde roman wordt beschouwd. Naast zijn romans schreef hij enkele absurdistische toneelstukken. Ook hield hij een uitgebreid dagboek bij. Zijn werk wordt vaak vergeleken met dat van Kafka, Beckett, Ionesco en de Franse existentialisten.
Het nagenoeg volledige werk van Gombrowicz is op basis van de Franse en Duitse vertalingen in het Nederlands vertaald door Paul Beers.
Verzameluitgave
Verhalen, Ferdydurke, Trans-Atlantisch, Pornografie, Kosmos. Met een bibliografie van de eerder verschenen vertalingen, Utrecht: IJzer, 2015. Herziene uitgave van eerdere vertalingen van Paul Beers van de verhalen en vier romans.
Verhalen (1933)
Ferdydurke (1937)
De beheksten (1939)
Trans-Atlantisch (1953)
Pornografie (1960)
Kosmos (1965)
Toneelstukken
Dagboek (1953-1969)
Diversen
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
